Kompetencje informacyjne i zachowania informacyjne osób w trudnej sytuacji w trakcie pandemii COVID-19. Analiza przypadku podopiecznych fundacji charytatywnej
język angielski
Małgorzata Kisilowska
https://orcid.org/0000-0001-5733-5424
Magdalena Paul
https://orcid.org/0000-0003-4647-7712
Konrad Piłatowicz
Afiliacja: Wydział Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii Uniwersytet Warszawski, Polska
Abstrakt
Cele: Celem projektu było zbadanie kompetencji i zachowań informacyjnych podopiecznych fundacji charytatywnej, ich postaw i zachowań zwłaszcza w odniesieniu do informacji dotyczącej COVID-19.
Metody: Przeprowadzono dwie serie badan ilościowych techniką CAPI. Pierwsza dotyczyła podstawowych kwestii dostępu do źródeł informacji oraz preferencji w tym zakresie. W drugiej skupiono się na informacji dotyczącej pandemii COVID-19. Wyniki przeanalizowano z użyciem podstawowych narzędzi statystycznych.
Wyniki: Sposób życia osób w trudnej sytuacji warunkuje ubóstwo oraz koncepcja małych światów. Informację czerpią przede wszystkim ze źródeł osobowych. Ich zachowania informacyjne dotyczące pandemii nie różnią się od codziennych zachowań informacyjnych. Respondenci zgłaszali poczucie zmęczenia informacją o pandemii, która zdominowała media i rozmowy nieformalne.
Wnioski: Stwierdzono podobny do opisanego w literaturze poziom kompetencji informacyjnych i zachowania wskazujące na ubóstwo informacyjne, choć zaobserwowano różnice w preferowanych źródłach. Wolontariusze fundacje odgrywają niewielką rolę jeśli chodzi o przekaz informacji o pandemii.
Oryginalność: Stan kompetencji informacyjnych badanej populacji sugeruje nowe zadania dla opiekunów w zakresie dostarczania informacji i rozwijania kompetencji informacyjnych, zwłaszcza w sytuacjach ryzyka zdrowotnego.
Słowa kluczowe
Health information needs; Health literacy; Information literacy Information seeking behaviour; Information skills
Bibliografia
ALA. (1989). Presidential Committee on Information Literacy: Final Report [online]. [13.12.2021] https://www.ala.org/acrl/publications/whitepapers/presidential
Archila, P. A., Danies, G., Molina, J., de Mejía, A. M. T., & Restrepo, S. (2021). Towards Covid-19 Literacy. Science & Education, 1-24. https://doi.org/10.1007/s11191-021-00222-1
Britz, J. J. (2004). To know or not to know: a moral reflection on information poverty. Journal of Information Science, 30(3), 192-204. https://doi.org/10.1177/0165551504044666
Buchanan, S., Jardine, C., & Ruthven, I. (2017, September). Developing information literacy in dependent and disadvantaged circumstances: a transitional approach in the digital health context. In S. Kurbanoğlu, J. Boustany, S. Špiranec, E. Grassian, D. Mizrachi, & L. Roy, (eds.) European Conference on Information Literacy (pp. 409-418). Springer. https://doi.org/10.1007/978-3-319-74334-9_43
Buchanan, S., Jardine, C., & Ruthven, I. (2019). Information behaviours in disadvantaged and dependent circumstances and the role of information intermediaries. Journal of the Association for Information Science and Technology, 70(2), 117-129. https://doi.org/10.1002/asi.24110
Chatman, E.A. (1992). The Information World of Retired Women. Greenwood Press.
Chatman, E.A. (1996). The impoverished life-world of outsiders. Journal of the American Society for Information Science, 47(3), 193–206. https://doi.org/10.1002/(SICI)1097-4571(199603)47:3<193::AID-ASI3>3.0.CO;2-T
Chatman, E.A. (1999). A theory of life in the round. Journal of the American Society for Information Science, 50(3), 207–217. https://doi.org/10.1002/(SICI)1097-4571(1999)50:3<207::AID-ASI3>3.0.CO;2-8
Chatman, E.A. (2000). Framing social life in theory and research. The New Review of Information Behaviour Research, 1, 3–17.
Clements, J. M. (2020). Knowledge and behaviours toward COVID-19 among US residents during the early days of the pandemic: Cross-sectional online questionnaire. JMIR Public Health and Surveillance, 6(2), 1–11. doi:10.2196/19161
Dervin, B. (1998). Sense‐making theory and practice: an overview of user interests in knowledge seeking and use. Journal of Knowledge Management, 2(2), 36-46. https://doi.org/10.1108/13673279810249369
Eriksson-Backa, K., Ek, S., Niemelä, R., & Huotari, M. L. (2012). Health information literacy in everyday life: a study of Finns aged 65–79 years. Health Informatics Journal, 18(2), 83-94. doi: 10.1177/1460458212445797
Fauzi, A., Husamah, H., Miharja, F. J., Fatmawati, D., Permana, T. I., & Hudha, A. M. (2020). Exploring COVID-19 literacy level among biology teacher candidates. Eurasia Journal of Mathematics, Science and Technology Education, 16(7), 1–12. https://doi.org/10.29333/ejmste/8270
Fundacja Chrześcijańska "Adullam" (2021) [online]. [13.12.2021] https://www.adullam.pl
Gibson, A. N., & Martin III, J. D. (2019). Resituating information poverty: Information marginalization and parents of individuals with disabilities. Journal of the Association for Information Science and Technology, 70(5), 476-487. https://doi.org/10.1002/asi.24128
Hayter, S. (2006). Exploring information worlds in a disadvantaged community: A UK perspective. In Proceedings of the Annual Conference of CAIS/Actes du congrès annuel de l'ACSI. https://doi.org/10.29173/cais170
Hersberger, J. (2001). Everyday information needs and information sources of homeless parents. New Review of Information Behaviour Research, 2, 119-134.
Jasiewicz, J., Filiciak, M., Mierzecka, A., Śliwowski, K., Klimczuk, A., Kisilowska, M., Tarkowski, A., & Zadrożny, J. (2015). The framework catalogue of digital competences. Centrum Cyfrowe Projekt Polska. https://www.econstor.eu/bitstream/10419/128611/1/The_Framework_Catalogue_of_Digital_Compe.pdf
Kisilowska, M., Jasiewicz, J., & Mierzecka, A. (2017). Relativity is the key: The family of digital competencies' catalogues and their potential applications. In S. Kurbanoğlu, L. Boustany, S. Špiranec, E. Grassian, D. Mizrachi, L. Roy, & T. Çakmak (Eds.) Information literacy: Key to an inclusive society (pp. 294-303). Springer.
Lloyd, A. (2006). Information literacy landscapes: An emerging picture. Journal of Documentation, 62(5), 570–583. https://doi.org/10.1108/00220410610688723
Marcella, R., & Chowdhury, G. (2020). Eradicating information poverty: An agenda for research. Journal of Librarianship and Information Science, 52(5), 366-381. https://doi.org/10.1177/0961000618804589
Mousa, K. N. A. A., Saad, M. M. Y., & Abdelghafor, M. T. B. (2020). Knowledge, attitudes, and practices surrounding COVID-19 among Sudan citizens during the pandemic: An online cross-sectional study. Sudan Journal of Medical Sciences, 15, 32–45. https://doi.org/10.18502/sjms.v15i5.7176
Nguyen, H. T., Do, B. N., Pham, K. M., et al. (2020). Fear of COVID-19 scale - Associations of its scores with health literacy and health-related behaviours among medical students. International Journal of Environmental Research and Public Health, 17(11), 1–14. https://doi.org/10.3390/ijerph17114164
Nobilet, P. B., & Ihadjadene, M. (2019). Approche de l’expérience informationnelle des personnes défavorisées. Les Enjeux de l'information et de la communication, 20(1), 57-67. DOI: 10.3917/enic.026.0057
Okan, O., Bollweg, T. M., Berens, E. M., Hurrelmann, K., Bauer, U., & Schaeffer, D. (2020). Coronavirus-related health literacy: A cross-sectional study in adults during the COVID-19 infodemic in Germany. International Journal of Environmental Research and Public Health, 17(15), 5503. https://doi.org/10.3390/ijerph17155503
Olaimat, A. N., Aolymat, I., Shahbaz, H. M., & Holley, R. A. (2020). Knowledge and information sources about COVID-19 among university students in Jordan: A cross-sectional study. Frontiers in Public Health, 8, 1–9. https://doi.org/10.3389/fpubh.2020.00254
Paakkari, L., & Okan, O. (2020). COVID-19: Health literacy is an underestimated problem. The Lancet Public Health, 5(5), 249–250. https://doi.org/10.1016/S2468-2667(20)30086-4
Pang, N., Karanasios, S., & Anwar, M. (2020). Exploring the information worlds of older persons during disasters. Journal of the Association for Information Science and Technology, 71(6), 619-631. https://doi.org/10.1002/asi.24294
Polska w liczbach (2020). Częstochowa w liczbach [online]. [13.12.2021] https://www.polskawliczbach.pl/Czestochowa
Rather, M. K., & Ganaie, S. A. (2018). Information Needs of Users in the Tech Savvy Environment and the Influencing Factors In M. Khosrow-Pour (Ed.) Encyclopedia of Information Science and Technology (pp. 2264-2279). IGI Global. https://doi.org/10.4018/978-1-5225-2255-3.ch197.
Reuben, R. C., Danladi, M. M. A., Saleh, D. A., & Ejembi, P. E. (2021). Knowledge, attitudes and practices towards COVID-19: An epidemiological survey in North-Central Nigeria. Journal of Community Health, 46, 457-470. https://doi.org/10.1007/s10900-020-00881-1
Rudd, R., & Baur, C. (2020). Health literacy and early insights during a pandemic. Journal of Communication in Healthcare, 13(1), 13-16. https://doi.org/10.1080/17538068.2020.1760622
Savolainen, R. (1995). Everyday life information seeking: Approaching information seeking in the context of “way of life”. Library & Information Science Research, 17(3), 259-294. https://doi.org/10.1016/0740-8188(95)90048-9
Savolainen, R. (2005). Everyday life information seeking. In M.A. Drake (Ed.) Encyclopedia of Library and Information Science (2nd ed., First Update Supplement, pp. 155-163).
Secker, J. (2018). A New Definition of Information Literacy [online]. [13.12.2021] https://www.cilip.org.uk/news/421972/What-is-information-literacy.htm
Sørensen, K., Pelikan, J.M., Röthlin, F., et al. (2015). Health literacy in Europe: comparative results of the European Health Literacy Survey (HLS-EU). European Journal of Public Health, 25(6), 1053–1058. https://doi.org/10.1093/eurpub/ckv043
Spring, H. (2020). Health literacy and COVID‐19. Health Information and Libraries Journal, 1-2. https://doi.org/10.1111/hir.12322
Statistics Poland. (2020a). Information society in Poland in 2020 [online]. [17.11.2021] https://stat.gov.pl/en/topics/science-and-technology/information-society/
Statistics Poland. (2020b). Społeczeństwo informacyjne w Polsce w 2020 roku [online]. [17.11.2021] https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/nauka-i-technika-spoleczenstwo-informacyjne/spoleczenstwo-informacyjne/
Thompson, K. M. (2007). Furthering understanding of information literacy through the social study of information poverty. The Canadian Journal of Information and Library Science, 31(1), 87-115.
Walton, G., & Hepworth, M. (2011). A longitudinal study of changes in learners' cognitive states during and following an information literacy teaching intervention. Journal of Documentation, 67(3), 449-479.
Williamson, K. (1998). Discovered by chance: The role of incidental information acquisition in an ecological model of information use. Library and Information Science Research, 20(1), 23-40. https://doi.org/10.1016/S0740-8188(98)90004-4
https://orcid.org/0000-0001-5733-5424
Biogram:
MAŁGORZATA KISILOWSKA-SZURMIŃSKA, dr hab. prof. uczelni, jest pracownikiem Wydziału Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii Uniwersytetu Warszawskiego; jej zainteresowania badawcze obejmują kulturalne funkcje bibliotek i informacji. Wybrane publikacje: Głowacka E., Kisilowska M., Paul M., (2020) Patterns of Differentiation of Students’ Competencies: A Comparative Study. College & Research Libraries, (81)7:1061–1079; Kisilowska M. Biblioteki publiczne w kryzysie: doświadczenie pierwszego etapu pandemii. Warszawa: Wydawnictwo SBP, 2021; Kisilowska M., Kompetencje informacyjne jako kompetencje kulturowe. W: Pulikowski A., red., Kultura książki i informacji. Katowice 2017.
https://orcid.org/0000-0003-4647-7712
Biogram:
MAGDALENA PAUL, dr, jest pracownikiem Wydziału Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii Uniwersytetu Warszawskiego; jej zainteresowania badawcze obejmują kompetencje informacyjne, wpływ bibliotek i zastosowanie metod nauk społecznych w LIS. Wybrane publikacje: Paul, M. (2022). Segmentation of the Reader and Library User Population in Poland. The Library Quarterly, 92(3), 274–295; Paul, M. (2019). Are Public Libraries a Commonplace? Users from Disadvantaged Groups, Their Cultural Participation Models and an Impact of Libraries. Zarządzanie w kulturze, 20(3), 377–396; Głowacka, E., Kisilowska, M., & Paul, M. (2018). Information Literacy of Polish Students in Social Sciences and Humanities. Zagadnienia Informacji Naukowej, 56(1), 33–51.
Afiliacja: Wydział Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii Uniwersytet Warszawski, Polska
Biogram:
KONRAD PIŁATOWICZ, absolwent Wydziału Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii na kierunku Architektura przestrzeni informacyjnych.
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
CC BY-NC-ND 4.0 Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne - Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe
