ROZWOJ METOD MAPOWANIA DOMEN NAUKOWYCH I POTENCJAŁ ANALITYCZNY W NIM ZAWARTY
Veslava Osińska
Afiliacja: Uniwersytet M. Kopernika w Toruniu, Polska
Abstrakt
W artykule opisano nową metodę badawczą, popularną wśród specjalistów z zakresu bibliometrii i naukometryki, tj. wizualizację nauki. Przedstawiono genezę, technologie i etapy procesu wizualizacji na przykładzie mapy macierzowej dla bibliotekoznawstwa i informacji naukowej za lata 1996-2005. Omówiono potencjał badawczy tej metody w porównaniu z metodami bibliometrycznymi. Celem artykułu jest zachęcenie polskich naukowców, zainteresowanych zagadnieniami wizualizacji nauki, mało popularnymi w naszym kraju. Autor opisuje popularne wśród specjalistów od wizualizacji narzędzia mapujące, takie jak Open Source, oraz ich użyteczność i cechy technologiczne.
Słowa kluczowe
Wizualizacja informacji; mapowanie domen naukowych; analiza współcytowań; sieci społeczne
Deskryptory Biblioteki Narodowej
1901-2000; 1989-2000; 2001-; Bibliometria; Informacja; Języki informacyjne; Metody badawcze; Przypisy bibliograficzne; Postęp naukowy; Wizualizacja (grafika); Analiza sieciowa;Bibliografia
Bollen J. [et al.]: Clickstream Data Yields High-Resolution Maps of Science. PLoS ONE. 2009 vol. 4 no. 3. [oniine]. [dostęp: 31.08.2010], Dostępny w World Wide Web: <http://www.plosone.org/ article/info:doi/10.1371/journal.pone.0004803>.
Bórner K., Chan Ch., Boyack K. W.: Visualizing Knowledge Domains. W: B. Cronin (red.): Annual Review o f Information Science & Technology. 2003 vol. 37, pp. 179-255.
Boyack K. W. [et al.]: Domain visualization using Vxlnsight for science and technology management. „Journal ofthe American Society for Information Science and Technology" 2002, no. 53(9), pp. 764-774.
Boyack K. W. [et al.]: Mapping the backbone of Science. „Scientometrics” 2005 vol. 64, no. 3, pp. 351-374.
Chen Ch.: Information Visualization. Beyond the Horizon. 2nd ed. London, 2006.
Chen Ch. [et al.]: The structure and dynamics ofcocitation clusters: A multiple-perspective cocitation analysis. „Journal ofthe American Society for Information Science and Technology” 2010 vol. 61(7), pp. 1386-1409.
European Association of Science Editors statement on impact factors. [oniine]. [dostęp: 31.08. 2010]. Dostępny w World Wide Web: <http://www.ease.org.uk/statements/EASE_statement_on_impact_factors.shtml. Retrieved, 2009-03-25>.
Garfield E.: Scientography: Mapping the tracks of science. „Current Contents: Social & Behavioural Sciences" 1994, no. 7(45), pp. 5-10.
Garfield E.: Essays/Papers on Mapping the World of Science. Eugene Garfield, Ph. D. Home Page. [oniine]. [dostęp: 31.08.2010]. Dostępny w World Wide Web: <http://garfield.library.upenn.edu/ mapping/mapping.html>.
Hjorland B.: Domain analysis in Information science: eleven approaches - traditional as innovative. „Journal of documentation” 2002, no. 58, pp. 422-462.
Holloway T. [et al.]: Analyzing and Visualizing the Semantic Coverage of WIkipedia and Its Authors. Wyd. specjalne: Understanding Complex Systems. Complexity. 2007, vol. 12, no. 3, pp. 30-40.
Moya-Anegón F. [et al.]: A new technigue for building maps of large scientific domains based on the cocitation of classes and categories. „Scientometrics” 2004, vol 61, no. 1, pp. 129-145.
Osiewalska A.: Mierniki oceny czasopism i naukowców. EBIB Biuletyn Elektroniczny Biuletyn Informacyjny Bibliotekarzy. 2008, nr 11(99). [oniine]. [dostęp: 31.08.2010]. Dostępny w World Wide Web: <http://www.ebib.info/2008/99/a.php?osiewalska>.
Osiewalska A.: Bibliografie czasopism naukowych Biblioteki Głównej DEK jako źródło danych dla analiz bibliometrycznych. W: Bibliograficzne bazy danych: kierunki rozwoju / możliwości współpracy. Ogólnopolska konferencja naukowa z okazji 10-lecia bazy danych BazTech, Bydgoszcz 27-29 maja 2009 r. [oniine]. [dostęp: 31.08.2010], Dostępny w World Wide Web: <http://www.ebib.info/publikacje/matkonf/mat19/osiewalska.php>.
Osińska V.: Przybliżenie semantyczne w wizualizacji informacji w Internecie i bibliotekach cyfrowych. EBIB Elektroniczny Biuletyn Informacyjny Bibliotekarzy. 2006, nr 7(77). [Online], [dostęp: 31.08.2010]. Dostępny w World Wide Web: <http://www.ebib.info/2006/77/osinska.php>.
Osińska V.: Wizualizacja i wyszukiwanie dokumentów. Warszawa 2010.
Osińska V., Bala P.: New Methods for Yisuallzatlon and lmprovement of Classificatlon Schemes: The Case of Computer Science. „Knowledge Organization” 2010, no. 37, pp. 157-172.
Persson O., Danell R.: How to use Bibexcel for various types of bibllometric analysls. W: Celebrating scholarly communicatlon studles: A festschrift for Olle Persson. Special volume of the e-zine of the ISSI. Pod red. F. Astrom, R. Danell, B. Larsen and J. W. Schneider. 2009 vol. 05-S pp. 9-24. [oniine]. [dostęp: 12.11.2010]. Dostępny w World Wide Web: <http://www8.umu.se/inforsk/Bibexcel/ollepersson60.pdf>.
Sivertsen G.: Publication patterns in all flelds 2009. W: Celebrating scholarly communication studles: A festschrift for Olle Persson. Special volume of the e-zine of the ISSI. Pod red. F. Astrom, R. Danell, B. Larsen and J. W. Schneider. 2009 vol. 05-S pp. 55-60. [oniine]. [dostęp: 12.11.2010]. Dostępny w World Wide Web: <http://www8.umu.se/inforsk/Bibexcel/ollepersson60.pdf>.
Thelwall M.: A Webometric Analysls of Olle Persson. W: Celebrating scholarly communication studles: A festschrift for Olle Persson. Special volume of the e-zine of the ISSI. Pod red. F. Astrom, R. Danell, B. Larsen and J. W. Schneider. 2009 vol. 05-S, pp. 61-71. [oniine], [dostęp: 12.11.2010]. Dostępny w World Wide Web: <http://www8.umu.se/inforsk/Bibexcel/ollepersson60.pdf>.
Zhao D,, Strotmann A.: Information Science during the first Decade of the Web: An enriched author cocitatlon analysls. „Journal of the American Society for Information Science and Technology” 2008, vol. 59(6), pp. 916-937.
Afiliacja: Uniwersytet M. Kopernika w Toruniu, Polska
Biogram:
CC BY-NC-ND 4.0 Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne - Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe
