Co bibliologia i informatologia mogą zaoferować w zarządzaniu indywidualnym informacją?
Zbigniew Gruszka
http://orcid.org/0000-0002-7834-3893
Afiliacja: Department of Information, Library and Book Studies, Faculty of Philology University of Lodz, Poland, Polska
Abstrakt
Cel/Teza: Rozwój zarządzania informacją indywidualną (personal information management, PIM) wskazuje nowe pole badawcze dla teoretyków i praktyków z zakresu bibliotekoznawstwa i informacji naukowej. W artykule prześledzono zastosowanie rozwiązań technicznych w zakresie PIM w biblio-
tekoznawstwie i informacji naukowej.
Koncepcja/Metody badań: W przedstawionych badaniach wykorzystano krytyczną analizę literatury, aby wyjaśnić związek między PIM a bibliotekoznawstwem i informacją naukową oraz przygotować badanie empiryczne skoncentrowane na postrzeganiu przydatności narzędzi PIM w obszarze praktyki i badań bibliotekoznawstwa i informacji naukowej. Badanie empiryczne przeprowadzono przy użyciu metody mieszanej, obejmującej metody zarówno badań ilościowych, jak i jakościowych.
Wyniki i wnioski: Przeprowadzona analiza wykazała, że rozwiązania proponowane przez teoretyków i praktyków bibliotekoznawstwa i informacji naukowej w zakresie PIM zostały dotychczas poprawnie zdefiniowane. Niektóre inicjatywy z zakresu otwartego dostępu, digitalizacji kolekcji, unowocześnienia zintegrowanych systemów bibliotecznych czy zastosowań technologii informacyjno-komunikacyjnych w edukacji zostały już skutecznie wdrożone. Jednakże teoretycy i praktycy z zakresu bibliotekoznawstwa i informacji naukowej postrzegani są przede wszystkim jako oferujący rozwiązania oparte na wysokiej jakości, zweryfikowanej i rzetelnej informacji, dostępnej przez aplikacje mobilne, platformy cyfrowe oraz inne nowoczesne rozwiązania technologiczne.
Oryginalność/Wartość poznawcza: Omówione wyniki badania mogą stanowić inspirację dla teoretyków i praktyków bibliotekoznawstwa i informacji naukowej do dalszego rozwijania oferty ich instytucji.
Słowa kluczowe
Informacja naukowa i bibliotekoznawstwo; Oczekiwania studentów; Zarządzanie informacją indywidualną
Bibliografia
Barreau, D. (2008). The Persistence of Behavior and Form in the Organization of Personal Information. Journal of the American Society for Information Science & Technology, 59(2), 307–317, http://doi.org/10.1002/asi.20752
Batorowska, H. (2018). Indywidualne zarządzenie informacją zabezpieczeniem przed manipulacją w środowisku płynnej inwigilacji. Edukacja-Technika-Informatyka, 23(1), 135–143.
Bellotti, V., Ducheneaut, N., Howard, M., Neuwirth, C., Smith, I. (2002). Innovation in Extremis: Evolving an Application for the Critical Work of Email and Information Management. In: Proceedings of the 4th Conference on Designing Interactive Systems: Processes, Practices, Methods, and Techniques (DIS’02) (181–192). New York: Association for Computing Machinery. http://doi.org/10.1145/778712.778740
Bernstein, M., Van Kleek, M., Karger, D., Schraefel, M.C. (2008). Information Scraps: How and Why Information Eludes Our Personal Information Management Tools. ACM Transactions on Information Systems, 26, 1–46, http://doi.org/10.1145/1402256.1402263
Carter, T. M., Levine-Clark, M. (2013). ALA Glossary of Library and Information Science. 4th ed. Chicago: ALA Editions.
Case, D.O., Given, L.M. (2016). Looking for Information: A Survey of Research on Information Seeking, Needs and Behavior. 4th ed. Bingley, UK: Emerald Group Publishing Ltd.
Cate, F.H. (2010). Protecting Privacy in Health Research: The Limits of Individual Choice. California Law Review, 98(6), 1765–1803, http://doi.org/10.15779/Z38J988
Courtright, C. (2007). Context in Information Behavior Research. Annual Review of Information Science and Technology, 41(1), 273–306, http://doi.org/10.1002/aris.2007.1440410113
Cushing, A. (2010). Highlighting the Archives Perspective in the Personal Digital Archiving Discussion. Library Hi Tech, 28(2), 301–312, http://doi.org/10.1108/07378831011047695.
Gonzáles-Alcaide G., Castelló-Cogollos L., Navarro-Molina C., Aleixandre-Benavent R., Valderrama-Zurián J.C. (2008). Library and Information Science Research Areas: Analysis of Journal Articles in LISA. Journal of the American Society for Information Science and Technology, 59(1), 150–154.
Jones, W. (2007). Personal Information Management. Annual Review of Information Science and Technology. 41(1), 453–504, http://doi.org/10.1002/aris.2007.1440410117
Jones, W., Teevan, J., eds. (2007). Personal Information Management. Seattle, London: University of Washington Press.
Julien, H., Duggan, L.J. (2000). A Longitudinal Analysis of the Information Needs and Uses Literature. Library & Information Science Research, 22(3), 291–309, http://doi.org/10.1016/S0740-8188(99)00057-2
Landsale, M. W. (1988). The Psychology of Personal Information Management. Applied Ergonomics. 19(1), 55–56, http://doi.org/10.1016/0003-6870(88)90199-8
Marx, G. (2007). Privacy and Social Stratification. Knowledge, Technology & Policy, 20(2), 91–95, http://doi.org/10.1007/s12130-007-9009-5
Materska, K. (2008). Modelowe koncepcje informacji naukowej (information science) w XXI wieku. In: K. Materska, E. Chuchro, B. Sosińska-Kalata (eds.). Organizowanie środowiska informacji i wiedzy (19–40). Warszawa: Wydaw. SBP.
Materska, K. (2012). Wymiary zarządzania informacją indywidualną. In: B. Sosińska-Kalata, E. Chuchro (eds.). Społeczeństwo i sieć informacyjna (65–79). Warszawa: Wydaw. SBP.
Mollick, J.S. (2010). Determinants of Perceived Trustworthiness in Managing Personal Information. International Journal of the Academic Business World, 4(1), 19–28.
Sapa, R. (2014). Wsparcie dla indywidualnego zarządzania informacją w polskich repozytoriach uczelnianych. In: A. Korycińska-Huras, M. Janiak (red.), Komunikacja naukowa w środowisku cyfrowym: badania, zasoby, użytkownicy (81–96). Warszawa: Wydaw. SBP.
Sapa, R. (2016a). Projektowanie badań indywidualnego zarządzania informacją z zastosowaniem techniki oprowadzania (guided tour). In: S. Cisek (ed.). Inspiracje i innowacje: zarządzanie informacją w perspektywie bibliologii i informatologii (95–108). Kraków: Biblioteka Jagiellońska.
Sapa, R. (2016b). Metodologia badań indywidualnego zarządzania informacją: wybrane aspekty. Zagadnienia Informacji Naukowej, 54(1), 7–20.
Shah, C. (2017). Social Information Seeking: Leveraging the Wisdom of the Crowd. Springer International Publishing, http://doi.org/10.1007/978-3-319-56756-3
Sosińska-Kalata, B. (2007). Współczesne oblicze nauki o informacji w Polsce i za granicą. In: E. Gondek, D. Pietruch-Reizes (eds.). Studia z informacji naukowej i dyscyplin pokrewnych (93–19). Katowice: Wydaw. Uniwersytetu Śląskiego, 93–119.
Sosińska-Kalata, B. (2016). Indywidualna organizacja wiedzy: pojęcia, problemy badawcze, stan badań i ich perspektywy. Praktyka i Teoria Informacji Naukowej i Technicznej 16 (4), 3–21.
Stenmark, D., Espenkrona, K., Svensson, M. (2010). Design Implications for Personal Information Management: A Theoretical Evaluation of a Prototype Interface [online]. Proceedings of the Sixteenth Americas Conference on Information Systems, Lima, Peru, August 12–15, 2010 [10.11.2019], https://gup.ub.gu.se/file/95871
Świgoń, M. (2012). Zarządzanie informacją i wiedzą: podstawy teoretyczne, badania w wymiarze indywidualnym, Olsztyn: Wydaw. UWM.
Thint, M., Case, S., Azarmi, N., Azvine, B., Hare, S. (2003). Personal Information Management Assistants — From Research to Commercialization. BT Technology Journal, 21 (4), 39–43, http://doi.org/10.1023/A:1027371101870
Tomaszczyk, J. (2008). Zarządzanie informacją w nauce, In: D. Pietruch-Reizes (ed.). Zarządzanie informacją osobistą (134–146). Katowice: Wydaw. Uniw. Śląskiego.
http://orcid.org/0000-0002-7834-3893
Afiliacja: Department of Information, Library and Book Studies, Faculty of Philology University of Lodz, Poland, Polska
Biogram:
ZBIGNIEW GRUSZKA, PhD, is Assistant Professor at the Department of Information, Library and Book Science, Faculty of Philology, University of Lodz, Poland. His research interests are local communities, ICT, and library management. Selected publications: How to Make New in the Age of Competition? Creating New Education Offer in the Field of Information Science in Poland on the Example of the University of Lodz (2018, co-author: M. Antczak; published in T. Aparac-Jelušić et al. (eds.), The Future of Education in Information Science); Kryterium dostępności jako wskaźnik jakości. Model rozproszony bibliotekarstwa publicznego na przykładzie łódzkich bibliotek (2017, published in: M. Wojciechowska (ed.) Zarządzanie jakością w bibliotece. Warszawa); Lektury „wypędzonych”. Książka na łamach czasopisma „Waldenburger Heimatbote” w latach 1949–2013 (2017, published in: B. Iwańska-Cieślik, E. Pokorzyńska (eds.) Dzieje książki i prasy: przegląd badań za lata 2013–2015).
CC BY-NC-ND 4.0 Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne - Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe
