Mapy tematów jako system reprezentacji wiedzy
Bartłomiej Włodarczyk
Afiliacja: Biblioteka Narodowa, Polska
Abstrakt
Artykuł prezentuje podstawowe pojęcia związane z mapami tematów (ang. topic maps) oraz problemy związane z reprezentowaniem języka haseł przedmiotowych za pomocą map tematów.
Słowa kluczowe
Mapy tematów; język haseł przedmiotowych; wizualizacja
Deskryptory Biblioteki Narodowej
1901-2000; 1989-2000; 2001-; Język haseł przedmiotowych; Języki informacyjne; Mapy tematów; Reprezentacja wiedzy; Semantyka; Wizualizacja (grafika);Bibliografia
AGROVOC topic map. [online]. [dostęp: 12.03.2012]. Dostępny w World Wide Web:
Antell K., Huang J.: Subject Searching Success Transaction Logs Patron Perceptions, and Implications for Library Instruction. “Reference & User Services Quarterly” 2008. vol. 48, no. 1, pp. 68–76.
Barta R., Garshol L. M.: Topic Map Query Language, Use Cases. [online]. [dostęp: 5.03.2012]. Dostępny w World Wide Web:.
Bojar B.: Języki informacyjno-wyszukiwawcze wczoraj, dziś… czy jutro? „Zagadnienia Informacji Naukowej” 2009, nr 1 (93), s. 3-24.
Chen C.: Top 10 Unsolved Information Visualization Problems. [online]. [dostęp: 9.03.2012]. Dostępny w World Wide Web:.
CWA Part 1b - SDShare: Protocol for the Syndication of Semantic Descriptions. [online]. [dostęp: 30.03.2012]. Dostępny w World Wide Web:.
Drabenstott K. M., Schelle S., Eileen G. F.: End-user understanding of subject headings in library catalogs. “Library Resources & Technical Services” 1999. vol. 43, no. 3, pp. 140-160.
Franz L. J, Powell S., Jude S., Drabenstott K. M.: End user understanding of subdivided subject headings, “Library Resources & Technical Services” 1994. vol. 38, no. 3, pp. 213- 226.
Gałęski J. [et al.]: Budowa nowoczesnych aplikacji internetowych z wykorzystaniem języka Java, technologii WebMacro i Topic Maps. [online]. [dostęp: 25.02.2012]. Dostępny w World Wide Web:.
Garshol L. M.: An introduction to SDShare. [online]. [dostęp: 30.03.2012]. Dostępny w World Wide Web:.
Garshol L. M.: CTM: What is it, and why is it needed? [online]. [dostęp: 30.02.2012]. Dostępny w World Wide Web:.
Garshol L. M.: Metadata? Thesauri? Taxonomies? Topic Maps! [online]. [dostęp: 8.03.2012]. Dostępny w World Wide Web: < http://www.ontopia.net/topicmaps/materials/tm-vs-thesauri.html>.
Garshol L. M.: TMRAP – Topic Maps Remote Access Protocol. [online]. [dostep: 7.03.2012]. Dostępny w World Wide Web:.
ISO/IEC 13250: 2003, Information technology – SGML applications – Topic maps.
ISO/IEC 13250-2: 2006, Information technology — document description and processing language s— Topic Maps. Data model.
ISO/IEC 13250-3: 2007, Information technology — Topic Maps – Part 3: XML syntax.
ISO/IEC 13250-4:2009, Information technology – Topic Maps – Part 4: Canonicalization.
ISO/IEC 13250-6:2010, Information technology – Topic Maps – Part 6: Compact syntax.
ISO/IEC 19756: 2011, Information technology — Topic Maps – Constraint Language (TMCL).
ISO/IEC DIS 18048 – Information technology – SGML applications – Topic Map Query Language (TMQL). [online]. [dostęp: 5.03.2012]. Dostępny w World Wide Web:.
ISO/IEC NP 13250-7 – Information technology – Topic Maps – Part 7: Graphical notation. [online]. [dostęp: 1.03.2012]. Dostępny w World Wide Web:.
Jędrzejowicz P., Strychowski J.: Zastosowanie map pojęć w systemach zarządzania wiedzą. [online]. [dostęp: 25.02.2012]. Dostępny w World Wide Web:.
Kim H.-K., Song T.-S., Cho Y.-Ch., Lim S.-B.: Guided navigation techniques for 3d virtual environment based on topic map. In: O. Gervasi [et al.]: ICCSA'05 Proceedings of the 2005 international conference on Computational Science and its Applications. Vol. I. Berlin 2005, pp. 847-856.
Kis J.: Aborcja : argumenty za i przeciw. Warszawa 1993.
Krajka, A., Ściborek, A.: Efektywność wyszukiwawcza w języku haseł przedmiotowych KABA i innych językach wyszukiwawczych. [online]. W: Opracowanie przedmiotowe dokumentów z zakresu nauk ścisłych: matematyczno-przyrodniczych i technicznych. Język haseł przedmiotowych KABA: teoria, praktyka, przyszłość. Kazimierz Dolny, 20-22 września 2006. [dostep: 9.03.2012]. Dostępny w World Wide Web:.
Kreeft P.: Aborcja? : trzy punkty widzenia : pełne zrozumienia i głębokiego współczucia wprowadzenia w najbardziej kontrowersyjną kwestię naszych czasów. Warszawa 2007.
Le Grand B.: Topic map visualization. In: XML Topic Maps: Creating and Using Topic Maps for the Web. Eds. J. Park & S. Hunting. Boston 2002, pp. 267-282.
Lee J.: Graphical Notation for Topic Maps. [online]. [dostęp: 1.03.2012]. Dostępny w World Wide Web:.
Maiana. [online]. [dostęp: 3.03.2012]. Dostępny w World Wide Web:
Melgar Estrada L. M.: Topic Maps from a Knowledge Organization Perspective, “Knowledge Organization” 2011, vol. 37, no. 1, pp. 43-61.
Mikołajczyk K.: Techniki efektywnego uczenia się sposób na rozwijanie zdolności intelektualnych. E-mentor dwumiesięcznik Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie. 2005, nr 3/10. [online]. [dostęp: 26.02.2011]. Dostępny w World Wide Web:.
Moore G., Ahmed K.: Subj3ct – A Subject Identity Resolution Service. [online]. In: Linked Topic Maps. Fifth International Conference on Topic Maps Research and Applications, TMRA 2009, Leipzig, Germany, November 12-13, 2009, Revised Selected Papers. Eds. L. Maicher, L.M. Garshol. Leipzig 2009, p. 163-172. [dostęp: 6.03.2012]. Dostępny w World Wide Web:.
Musica migrans. [online]. [dostep: 9.03.2012]. Dostępny w World Wide Web:
Naito M.: Subject Headings make information to be topic maps. [online]. W: Information Wants to be a Topic Map Sixth International Conference on Topic Maps Research and Applications, TMRA 2010, Leipzig, Germany, September 29 – October 01, 2010, Revised Selected Papers. Eds. L. Maicher, L.M. Garshol. Leipzig 2010, pp. 43-51. [dostęp: 8.03.2012]. Dostępny w World Wide Web:.
Naito M.: Topic Maps Web Service: Case Examples and General Structure. [online]. In: Linked Topic Maps. Fifth International Conference on Topic Maps Research and Applications, TMRA 2009, Leipzig, Germany, November 12-13, 2009, Revised Selected Papers. Eds. L. Maicher, L.M. Garshol. Leipzig 2009, pp. 179-184. [dostep: 7.03.2012]. Dostępny w World Wide Web:.
NDLSH topic map. [online]. [dostęp: 15.03.2012]. Dostepny w World Wide Web:
Newcomb S. R.: A Perspective on the Quest for Global Knowledge Interchange. In: XML Topic Maps: Creating and Using Topic Maps for the Web. Eds. J. Park & S. Hunting. Boston 2002, pp. 24-38.
Nihar S., Cai Q.: Visualizing mesh data-set using radial tree layout [online]. [dostęp: 15.03.2012]. Dostępny w World Wide Web:.
Novak J. D., Cañas A. J.: The Theory Underlying Concept Maps and How to Construct Them. Technical Report IHMC CmapTools 2006-01 Rev 01-2008. [online]. [dostęp: 26.02.2012]. Dostępny w World Wide Web:.
Novak J. D., Gowin D. B.: Learning how to learn. Cambridge 1985.
Onotoa Handbook. [online]. [dostęp: 3.03.2012]. Dostępny w World Wide Web:
Ontopedia PSI Server. [online]. [dostęp: 6.03.2012]. Dostępny w World Wide Web:
Ontopia. [online]. [dostęp: 30.02.2012]. Dostępny w World Wide Web:.
Osińska, V.: Wizualizacja i wyszukiwanie dokumentów. Warszawa 2010.
Papadakis I., Stefanidakis M., Tzali A.: Visualizing OPAC subject headings. “Library Hi Tech” 2008, 26 (1), pp. 19-23.
Pepper S.: The TAO of Topic Maps. Finding the Way in the Age of Infoglut. [online]. [dostęp: 28.02.2012]. Dostępny w World Wide Web:.
Pepper S.: Topic Maps. In: Encyclopedia of library and information sciences. Ed. M. J. Bates, M. Niles Maack. Vol. 7. Boca Raton [etc.] 2010, pp. 5247-5259.
Professional Codes of Ethics for Librarians. [online]. [dostęp: 28.02.2012]. Dostępny w World Wide Web:.
Revised text of FCD 18048, Information technology – Topic Maps – Query Language (TMQL). [online]. [dostęp: 5.03.2012]. Dostępny w World Wide Web:.
Roszkowski M.: Simple Knowledege Organization System (SKOS) – reprezentacja wiedzy w sieciowych systemach organizacji wiedzy. „Zagadnienia Informacji Naukowej” 2009, nr 1 (93), s. 89-102.
Roszkowski M.: SKOS w pigułce. [online]. [dostep: 8.03.2012]. Dostępny w World Wide Web:.
Subj3ct. [online]. [dostęp: 6.03.2012]. Dostępny w World Wide Web:
Szczuka K.: Milczenie owieczek: rzecz o aborcji. Warszawa 2004.
Topic Maps Query Language (TMQL). [online]. [dostęp: 5.03.2012]. Dostępny w World Wide Web:
Wandora. [online]. [dostęp: 30.02.2012]. Dostępny w World Wide Web:.
Woźniak-Kasperek J.: Wiedza i język informacyjny w paradygmacie sieciowym. Warszawa 2011.
Yi M.: Information organization and retrieval using a topic maps-based ontology. “Journal Of The American Society For Information Science And Technology” 2008. Vol. 59, no. 12, pp. 1898-1911.
Antell K., Huang J.: Subject Searching Success Transaction Logs Patron Perceptions, and Implications for Library Instruction. “Reference & User Services Quarterly” 2008. vol. 48, no. 1, pp. 68–76.
Barta R., Garshol L. M.: Topic Map Query Language, Use Cases. [online]. [dostęp: 5.03.2012]. Dostępny w World Wide Web:
Bojar B.: Języki informacyjno-wyszukiwawcze wczoraj, dziś… czy jutro? „Zagadnienia Informacji Naukowej” 2009, nr 1 (93), s. 3-24.
Chen C.: Top 10 Unsolved Information Visualization Problems. [online]. [dostęp: 9.03.2012]. Dostępny w World Wide Web:
CWA Part 1b - SDShare: Protocol for the Syndication of Semantic Descriptions. [online]. [dostęp: 30.03.2012]. Dostępny w World Wide Web:
Drabenstott K. M., Schelle S., Eileen G. F.: End-user understanding of subject headings in library catalogs. “Library Resources & Technical Services” 1999. vol. 43, no. 3, pp. 140-160.
Franz L. J, Powell S., Jude S., Drabenstott K. M.: End user understanding of subdivided subject headings, “Library Resources & Technical Services” 1994. vol. 38, no. 3, pp. 213- 226.
Gałęski J. [et al.]: Budowa nowoczesnych aplikacji internetowych z wykorzystaniem języka Java, technologii WebMacro i Topic Maps. [online]. [dostęp: 25.02.2012]. Dostępny w World Wide Web:
Garshol L. M.: An introduction to SDShare. [online]. [dostęp: 30.03.2012]. Dostępny w World Wide Web:
Garshol L. M.: CTM: What is it, and why is it needed? [online]. [dostęp: 30.02.2012]. Dostępny w World Wide Web:
Garshol L. M.: Metadata? Thesauri? Taxonomies? Topic Maps! [online]. [dostęp: 8.03.2012]. Dostępny w World Wide Web: < http://www.ontopia.net/topicmaps/materials/tm-vs-thesauri.html>.
Garshol L. M.: TMRAP – Topic Maps Remote Access Protocol. [online]. [dostep: 7.03.2012]. Dostępny w World Wide Web:
ISO/IEC 13250: 2003, Information technology – SGML applications – Topic maps.
ISO/IEC 13250-2: 2006, Information technology — document description and processing language s— Topic Maps. Data model.
ISO/IEC 13250-3: 2007, Information technology — Topic Maps – Part 3: XML syntax.
ISO/IEC 13250-4:2009, Information technology – Topic Maps – Part 4: Canonicalization.
ISO/IEC 13250-6:2010, Information technology – Topic Maps – Part 6: Compact syntax.
ISO/IEC 19756: 2011, Information technology — Topic Maps – Constraint Language (TMCL).
ISO/IEC DIS 18048 – Information technology – SGML applications – Topic Map Query Language (TMQL). [online]. [dostęp: 5.03.2012]. Dostępny w World Wide Web:
ISO/IEC NP 13250-7 – Information technology – Topic Maps – Part 7: Graphical notation. [online]. [dostęp: 1.03.2012]. Dostępny w World Wide Web:
Jędrzejowicz P., Strychowski J.: Zastosowanie map pojęć w systemach zarządzania wiedzą. [online]. [dostęp: 25.02.2012]. Dostępny w World Wide Web:
Kim H.-K., Song T.-S., Cho Y.-Ch., Lim S.-B.: Guided navigation techniques for 3d virtual environment based on topic map. In: O. Gervasi [et al.]: ICCSA'05 Proceedings of the 2005 international conference on Computational Science and its Applications. Vol. I. Berlin 2005, pp. 847-856.
Kis J.: Aborcja : argumenty za i przeciw. Warszawa 1993.
Krajka, A., Ściborek, A.: Efektywność wyszukiwawcza w języku haseł przedmiotowych KABA i innych językach wyszukiwawczych. [online]. W: Opracowanie przedmiotowe dokumentów z zakresu nauk ścisłych: matematyczno-przyrodniczych i technicznych. Język haseł przedmiotowych KABA: teoria, praktyka, przyszłość. Kazimierz Dolny, 20-22 września 2006. [dostep: 9.03.2012]. Dostępny w World Wide Web:
Kreeft P.: Aborcja? : trzy punkty widzenia : pełne zrozumienia i głębokiego współczucia wprowadzenia w najbardziej kontrowersyjną kwestię naszych czasów. Warszawa 2007.
Le Grand B.: Topic map visualization. In: XML Topic Maps: Creating and Using Topic Maps for the Web. Eds. J. Park & S. Hunting. Boston 2002, pp. 267-282.
Lee J.: Graphical Notation for Topic Maps. [online]. [dostęp: 1.03.2012]. Dostępny w World Wide Web:
Maiana. [online]. [dostęp: 3.03.2012]. Dostępny w World Wide Web:
Melgar Estrada L. M.: Topic Maps from a Knowledge Organization Perspective, “Knowledge Organization” 2011, vol. 37, no. 1, pp. 43-61.
Mikołajczyk K.: Techniki efektywnego uczenia się sposób na rozwijanie zdolności intelektualnych. E-mentor dwumiesięcznik Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie. 2005, nr 3/10. [online]. [dostęp: 26.02.2011]. Dostępny w World Wide Web:
Moore G., Ahmed K.: Subj3ct – A Subject Identity Resolution Service. [online]. In: Linked Topic Maps. Fifth International Conference on Topic Maps Research and Applications, TMRA 2009, Leipzig, Germany, November 12-13, 2009, Revised Selected Papers. Eds. L. Maicher, L.M. Garshol. Leipzig 2009, p. 163-172. [dostęp: 6.03.2012]. Dostępny w World Wide Web:
Musica migrans. [online]. [dostep: 9.03.2012]. Dostępny w World Wide Web:
Naito M.: Subject Headings make information to be topic maps. [online]. W: Information Wants to be a Topic Map Sixth International Conference on Topic Maps Research and Applications, TMRA 2010, Leipzig, Germany, September 29 – October 01, 2010, Revised Selected Papers. Eds. L. Maicher, L.M. Garshol. Leipzig 2010, pp. 43-51. [dostęp: 8.03.2012]. Dostępny w World Wide Web:
Naito M.: Topic Maps Web Service: Case Examples and General Structure. [online]. In: Linked Topic Maps. Fifth International Conference on Topic Maps Research and Applications, TMRA 2009, Leipzig, Germany, November 12-13, 2009, Revised Selected Papers. Eds. L. Maicher, L.M. Garshol. Leipzig 2009, pp. 179-184. [dostep: 7.03.2012]. Dostępny w World Wide Web:
NDLSH topic map. [online]. [dostęp: 15.03.2012]. Dostepny w World Wide Web:
Newcomb S. R.: A Perspective on the Quest for Global Knowledge Interchange. In: XML Topic Maps: Creating and Using Topic Maps for the Web. Eds. J. Park & S. Hunting. Boston 2002, pp. 24-38.
Nihar S., Cai Q.: Visualizing mesh data-set using radial tree layout [online]. [dostęp: 15.03.2012]. Dostępny w World Wide Web:
Novak J. D., Cañas A. J.: The Theory Underlying Concept Maps and How to Construct Them. Technical Report IHMC CmapTools 2006-01 Rev 01-2008. [online]. [dostęp: 26.02.2012]. Dostępny w World Wide Web:
Novak J. D., Gowin D. B.: Learning how to learn. Cambridge 1985.
Onotoa Handbook. [online]. [dostęp: 3.03.2012]. Dostępny w World Wide Web:
Ontopedia PSI Server. [online]. [dostęp: 6.03.2012]. Dostępny w World Wide Web:
Ontopia. [online]. [dostęp: 30.02.2012]. Dostępny w World Wide Web:
Osińska, V.: Wizualizacja i wyszukiwanie dokumentów. Warszawa 2010.
Papadakis I., Stefanidakis M., Tzali A.: Visualizing OPAC subject headings. “Library Hi Tech” 2008, 26 (1), pp. 19-23.
Pepper S.: The TAO of Topic Maps. Finding the Way in the Age of Infoglut. [online]. [dostęp: 28.02.2012]. Dostępny w World Wide Web:
Pepper S.: Topic Maps. In: Encyclopedia of library and information sciences. Ed. M. J. Bates, M. Niles Maack. Vol. 7. Boca Raton [etc.] 2010, pp. 5247-5259.
Professional Codes of Ethics for Librarians. [online]. [dostęp: 28.02.2012]. Dostępny w World Wide Web:
Revised text of FCD 18048, Information technology – Topic Maps – Query Language (TMQL). [online]. [dostęp: 5.03.2012]. Dostępny w World Wide Web:
Roszkowski M.: Simple Knowledege Organization System (SKOS) – reprezentacja wiedzy w sieciowych systemach organizacji wiedzy. „Zagadnienia Informacji Naukowej” 2009, nr 1 (93), s. 89-102.
Roszkowski M.: SKOS w pigułce. [online]. [dostep: 8.03.2012]. Dostępny w World Wide Web:
Subj3ct. [online]. [dostęp: 6.03.2012]. Dostępny w World Wide Web:
Szczuka K.: Milczenie owieczek: rzecz o aborcji. Warszawa 2004.
Topic Maps Query Language (TMQL). [online]. [dostęp: 5.03.2012]. Dostępny w World Wide Web:
Wandora. [online]. [dostęp: 30.02.2012]. Dostępny w World Wide Web:
Woźniak-Kasperek J.: Wiedza i język informacyjny w paradygmacie sieciowym. Warszawa 2011.
Yi M.: Information organization and retrieval using a topic maps-based ontology. “Journal Of The American Society For Information Science And Technology” 2008. Vol. 59, no. 12, pp. 1898-1911.
Bartłomiej Włodarczyk
Afiliacja: Biblioteka Narodowa, Polska
Afiliacja: Biblioteka Narodowa, Polska
CC BY-NC-ND 4.0 Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne - Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe
