Gatunek information scraps w indywidualnym/ grupowym zarządzaniu informacją
Paulina Krzanowska
Afiliacja: CommsBlack Sp. z o.o., Polska
Marek Nahotko
Afiliacja: Instytut Informacji Naukowej i Bibliotekoznawstwa, Uniwersytetu Jagiellońskiego, Polska
Abstrakt
Cel/Teza: Celem artykułu jest prezentacja roli gatunków informacji w indywidualnym (niezinstytucjonalizowanym) zarządzaniu informacją na przykładzie systemu gatunków zwanych notatkami lub information scraps tworzonymi w sposób tradycyjny (bez stosowania narzędzi elektronicznych).
Koncepcja/Metody badań: W badaniach grupy studentów zastosowano dwie komplementarne metody badań jakościowych: swobodny wywiad ukierunkowany oraz analizę zebranego materiału empirycznego (odręcznych notatek). Wywiad pozwolił na zebranie wypowiedzi respondentów nt. celów stosowania notatek. Zebrane notatki były analizowane z punktu widzenia formy i treści. Metodologia ta pozwoliła na dokonanie analizy gatunkowej information scraps, która zgodnie z literaturą przedmiotu dotyczyć powinna trzech cech gatunku: celu, treści i formy, w tym formy językowej.
Wyniki i wnioski: Information scraps stanowią system gatunków wspomagających zarządzanie informacją. Ich forma i treść dostosowane są do realizowanych celów komunikacyjnych: kognitywnych, afektywnych, estetycznych i edukacyjnych. Stosowane są w sytuacjach standaryzowanych i powtarzalnych działań komunikacyjnych.
Oryginalność/Wartość poznawcza: Stosowanie notatek w działaniach indywidualnych wspomaga tworzenie wspólnego gruntu stanowiącego podstawę działań grupowych, stąd information scraps, jak każdy gatunek, wspomagają społeczne działania komunikacyjne.
Słowa kluczowe
Analiza gatunkowa; Gatunki informacji; Indywidualne/Grupowe zarządzanie informacją; Notatki odręczne
Deskryptory Biblioteki Narodowej
Uniwersytet Jagielloński 2001-; Badania jakościowe; Notatki; Studenci; Uniwersytety; Zarządzanie informacją; Kraków (woj. małopolskie); Raport z badań;Bibliografia
Andersen, J. (2017). Genre, organized knowledge, and communicative action in digital culture. In: J. Andersen & L. Skouvig (eds.) The organization of knowledge: caught between global structures and local meaning (1–16). Bingley: Emerald Publ. Ltd.
Askehave. I., Swales, J. (2001). Genre identification and communicative purpose: a problem and a possible solution. Applied Linguistics, 22(2), 195–212.
Bachtin, M. (1986). Estetyka twórczości słownej. Warszawa: PIW. Bernstein, M., van Kleek, M., Karger, D, Schraefel, M. C. (2008). Information scraps: how and why
information eludes our personal information management tools. ACM Transactions on Information System, 26(4), art. 24.
Crowston, K., Williams, M. (2000). Reproduced and emergent genres of communication on the World Wide Web. The Information Society, 16(3), 201–215.
Detlor, B. (2010). Information management. International Journal of Information Management, 30, 103–108.
Devitt, A. (2004). Writing genres. Carbondale, IL: Southern Illinois Univ. Press.
Erickson, T. (2006). From PIM to GIM: personal information management in group contexts. Communications of the ACM, 49(1), 74–75.
Franke, W. (1987). Texttypen – Textsorten – Textexemplare. Zeitschrift für germanistiche Linguistik, 15(3), 263–281.
Freadman, A. (2002). Uptake. In: R. Coe, L. Lingard & T. Teslenko (eds.) The rhetoric and ideology of genre: strategies for stability and change (39–53). Cresskill: Hampton.
Gajda, S. (2009). Gatunki wypowiedzi i genologia. W: Z. Bilut-Homplewicz, W. Czachura, M. Smykała (red.) Lingwistyka tekstu w Polsce i w Niemczech. Pojęcia, problemy, perspektywy (135–146). Wrocław: Oficyna Wydaw. ATUT.
Górny, M., Głowacka, E., Kisilowska, M., Osiński, Z. (2017). Mechanisms of the formation and evolution of personal information spaces in the humanities. Poznań: Wydaw. Rys.
Hyland, K., Salager-Meyer, F. (2008). Scientific writing. Annual Review of Information Science and Technology, 42(1), 297–338.
Isenberg, H. (1978). Probleme der Texttypologie. Wissenschaftliche Zeitschrift der Karl-Marx-Universität Leipzig, 27(5), 565–579.
Jones, W. (2015). Building a better world with our information: the future of personal information management, Part 3. [Chapel Hill]: Morgan & Claypool Publ.
Jones, W. (2007). Personal Information Management. Annual Review of Information Science and Technology, 41(1), 453–504.
Jones, W., Thorsteinson, C., Thepvongsa, B, Garrett, T. (2016). Making it real: towards practical progress in the management of personal information. In: CHI EA ‘16 Proceedings of the 2016 CHI Conference Extended Abstracts on Human Factors in Computing Systems (571–582). New York, NY: ACM. van Kleek, M., Styke, W., Schraefel, M. C., Karger, D. (2011). Finders/Keepers: A Longitudinal Study of People Managing Information Scraps in a Micro-note Tool. In: Proceedings of the 2011 Annual Conference on Human Factors in Computing Systems (CHI ‘11) (2907–2916). New York, NY: ACM.
Kubiński, W. (2005). Dwa słowa o kognitywizmie i kognitywistyce. W: H. Kardela, Z. Muszyński, M. Rajewski (red.) Kognitywistyka. Problemy i perspektywy (131–136). Lublin: Wydaw. Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
Kwaśnik, B., Crowston, K. (2005). Introduction to the special issue. Genres of digital documents. Information Technology & People, 18(2), 76–88.
Lansdale, M. (1988). The psychology of personal information management. Applied Ergonomics, 19(1), 55–56.
Lin, M., Lutters, W., Kim, T. (2004). Understanding the micronote lifecycle: improving mobile support for informal note taking. In: CHI ’04 Proceedings of the SIGCHI Conference on Human Factors in Computing Systems (687–694). New York, NY: ACM.
Ljungberg, J. (2008). Combining Actor Network Theory and genre theory to understand the evolution of digital genres. Sprouts: Working Papers on Information Systems, 8(20).
Luckmann, T. (2009). Observations on the structure and function of communicative genres. Semiotica, 17(1/4), 267–282.
Luckmann, T. (1986). Grundformen der gesellschaftlichen Vermittlung des Wissens: Komunikative Gattungen. Kölner Zeitschrift für Soziologie und Sozialpsychologie, 27, Sonderhefte, 191–211.
Lutters, W., Ackerman, M., Zhou, X. (2007). Group information management. In: W. Jones, J. Teevan (eds.) Personal information management (236–248). Seattle, WA: University of Washington Press.
Maciejewski, M. (2009). Gatunki hipertekstu w perspektywie tekstologicznej. Analiza na przykładzie internetowych prezentacji przedsiębiorstw. Poznań: WN UAM.
Materska, K. (2012). Wymiary zarządzania informacją indywidualną. W: B. Sosińska-Kalata, E. Chuchro (red.) Społeczeństwo i sieć informacyjna: problemy i technologie (65–79). Warszawa: Wydaw. SBP.
Materska, K. (2010). Rozwój koncepcji zarządzania informacją. W: D. Pietruch-Reizes, W. Babik (red.) Zarządzanie informacją w nauce (11–22). Katowice: Polskie Towarzystwo Informacji Naukowej.
Miller, C. (1984). Genre as social action. Quarterly Journal of Speech, 70(2), 151–167.
Nahotko, M. (2018). Teoria gatunków w organizacji informacji i wiedzy. Podejście informatologiczne. Kraków: Wydaw. UJ.
Notatka (1979). W: Słownik języka polskiego, T. 2 (395). Warszawa: PWN.
Piolat, A., Olive, T., Kellogg, R. T. (2005). Cognitive effort during note taking. Applied Cognitive Psychology, 19(3), 291–312.
Post-it (2017, August 8). In: English Oxford Living Dictionary [online], [8.08.2017], http://en.oxforddictionaries.com/definition/post-it
Post-it note (2017, August 8). In: Cambridge Dictionary [online], [8.08.2017], http://dictionary.cambridge.org/dictionary/english/post-it-note?q=Post-it+note
Sapa, R. (2017). Grupowe zarządzanie informacją z perspektywy informatologicznej. W: A. Pulikowski (red.) Kultura książki i informacji: księga jubileuszowa dedykowana Profesor Elżbiecie Gondek (267–382). Katowice: Wydaw. UŚ.
Shepherd, M., Watters, C. (1999). The functionality attribute of cybergenres. In: Proc. of the 32nd Hawaii Intern. Conference on System Science (2007–2015), Manui, Hawaii, January 5–8, 1999. Washington: IEEE.
Smagorinsky, P. (2001). If meaning is constructed, what is it made from? Toward a cultural theory of reading. Review of Educational Research, 71(1), 133–169.
Sticky (2017, August 8). English Oxford Living Dictionary [online], [8.08.2017], https://en.oxforddictionaries.com/definition/sticky
Swales, J. (1990). Genre analysis. English in academic and research settings. Cambridge: Cambridge Univ. Press.
Teevan, J., Jones, W., Capra, R. (2008). Personal Information Management. ACM SIGIR Forum, 42(2), 99–105.
Tomaszczyk, J. (2017). Metodyka tworzenia i ewaluacji cyfrowych narzędzi indywidualnego zarządzania informacją. W: R. Sapa (red.) Diagnostyka w zarządzaniu informacją: perspektywa informatologiczna (209–222). Kraków: Bibl. Jagiellońska.
Wilson, T. (2000). Human information behavior. Informing Science, 3(2), 49–55.
Yates, J., Orlikowski, W. (1992). Genres of organizational communication: a structurational approach to studying communication and media. The Academy of Management Review, 17(2), 299–326.
Yates, J., Orlikowski, W., Rennecker, J. (1997). Collaborative genres for collaboration: Genre systems in digital media. In: Proc. of the 13th Annual Hawaii Intern. Conference on System Sciences (HICCS 30) (50–59), Wailea, HA. Washington, DC: IEEE.
Afiliacja: CommsBlack Sp. z o.o., Polska
Biogram:
Paulina Krzanowska, magister zarządzania informacją na Uniwersytecie Jagiellońskim. Autorka pracy dyplomowej Information scraps jako forma indywidualnego zarządzania informacją przez studentów. Zawodowo związana z infobrokeringiem. Na co dzień zajmuje się wyszukiwaniem, analizą i selekcją
informacji związanych z Kontraktami Armii USA.
Kontakt z autorką:
paulinakrzanowska08@gmail.com
Afiliacja: Instytut Informacji Naukowej i Bibliotekoznawstwa, Uniwersytetu Jagiellońskiego, Polska
Biogram:
Dr hab. Marek Nahotko, adiunkt w Instytucie Informacji Naukowej i Bibliotekoznawstwa Uniwersytetu Jagiellońskiego, specjalizuje się w zagadnieniach metadanych dokumentów elektronicznych oraz wykorzystania Internetu w komunikacji naukowej i działalności informacyjnej. Jest autorem książek Teoria gatunków w organizacji informacji i wiedzy (Kraków, 2018), Komunikacja naukowa w środowisku cyfrowym (Warszawa, 2010), Naukowe czasopisma elektroniczne (Warszawa, 2007), Opis dokumentów elektronicznych. Teoretyczny model i możliwości jego aplikacji (Kraków 2006), Metadane: sposób na uporządkowanie Internetu (Kraków, 2004) oraz licznych artykułów publikowanych m.in. na łamach Przeglądu Bibliotecznego, Zagadnień Informacji Naukowej oraz Bibliotheca Nostra.
Kontakt z autorem:
marek.nahotko@uj.edu.pl
Instytut Informacji Naukowej i Bibliotekoznawstwa Uniwersytetu Jagiellońskiego
ul. prof. Stanisława Łojasiewicza 4
30-348 Kraków
CC BY-NC-ND 4.0 Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne - Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe
