Fotografia w bibliotece i w sieci: dwa podejścia do reprezentacji i wyszukiwania
Kamil Stępień
Afiliacja: Instytut Informacji Naukowej i Bibliotekoznawstwa, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, Polska
Jadwiga Woźniak-Kasperek
Afiliacja: Katedra Bibliografii i Dokumentacji, Wydział Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii Uniwersytet, Warszawski, Polska
Abstrakt
Cel/Teza: Celem jest przedstawienie dwóch podejść do reprezentowania i wyszukiwania fotografii – tradycyjnego, metadanowego, specyficznego dla bibliotek z automatycznym, sieciowym. Rozważania zogniskowane są na możliwości ich wzajemnego uzupełniania się w celu stworzenia nowej jakości informacyjno-wyszukiwawczej w wielokanałowej komunikacji międzyludzkiej.
Koncepcja/Metody badań: Wykorzystano metodę analizy i krytyki piśmiennictwa. Wyniki i wnioski: Optymalnym rozwiązaniem problemów reprezentacji i wyszukiwania fotografii byłby dziś system hybrydowy łączący opis tworzony przez profesjonalistę z treściami generowanymi oddolnie przez internautów oraz z rezultatami komputerowej analizy obrazu. Opis obiektu wizualnego tworzony równolegle na różnych płaszczyznach pozwoliłby na zmniejszenie ryzyka powstawania opisów błędnych, niezrozumiałych i niekompletnych oraz na wzrost możliwości wyszukiwania obiektów wizualnych z uwzględnieniem zindywidualizowanych potrzeb użytkowników.
Oryginalność/Wartość poznawcza: Artykuł uzupełnia niedostatecznie reprezentowaną w polskiej literaturze bibliologiczno-informatologicznej problematykę komputerowej analizy obrazu, zwłaszcza fotografii, i jej użyteczności informacyjno-wyszukiwawczej.
Słowa kluczowe
Biblioteka; Fotografia; Komputerowa analiza obrazu; Reprezentacja; Wyszukiwanie
Deskryptory Biblioteki Narodowej
2001-; Biblioteki; Biblioteki cyfrowe; Digitalizacja; Dokumenty elektroniczne; Fotografie; Internet; Rozpoznawanie obrazów (informatyka); Wyszukiwanie informacji; Zbiory biblioteczne; Zbiory specjalne;Bibliografia
Baca, M., ed. (2002). Introduction to art image access: Issues, tools, standards, strategies [online],[01.02.2019]. http://www.getty.edu/research/publications/electronic_publications/intro_aia/index.html
Baca, M., Harpring, P., Lanzi, E., McRae, L., Whiteside, A. B. (2006). Cataloging cultural objects: A guide to describing cultural works and their images [online], [01.02.2019], http://cco.vrafoundation. org/index.php/toolkit/cco_pdf_version/
Bal, M. (1991). Reading “Rembrandt”: Beyond the word-image opposition: the Northrop Frye lectures in literary theory. New York, Cambridge, Amsterdam: University Press.
Beghtol, C. (1986). Bibliographic classification theory and text linguistics: Aboutness analysis, intertextuality and the cognitive act of classifying documents. Journal of Documentation, 42(2), 84–113.
Bhattacharya, A., Ljosa, V., Jia-Yu Pan, Verardo, M. R., Hyungjeong Yang, Faloutsos, C., Singh, A. K. (2005.). ViVo: Visual Vocabulary Construction for Mining Biomedical Images. In: Fifth IEEE International Conference on Data Mining (ICDM’05) (50–57). Houston: IEEE.
Clough, P. D., Ireson, N., Marlow, J. (2009). Extending domain-specific resources to enable, semantic access to cultural heritage data. Journal of Digital Information, 10 (6), [online], [01.02.2019], https://journals.tdl.org/jodi/index.php/jodi/article/view/698/578
Corso, J. (2014). Semantic knowledge. Generalized image understanding with probabilistic ontologies and dynamic adaptive graph hierarchies [online], [30.01.2019], http://www.cse.buffalo.edu/~jcorso/r/ career/index.html
Domański, M. (2010). Obraz cyfrowy: Reprezentacja, kompresja, podstawy przetwarzania. Standardy JPEG i MPEG. Warszawa: Wydaw. Komunikacji i Łączności.
Forczmański, P., Szeptycki, P. (2005). Indeksowanie dużych zbiorów obrazów [online], [30.01.2019],http://pforczmanski.zut.edu.pl/pub/2005_wi.pdf
Geertz, C. (2005). Interpretacja kultur. Wybrane eseje. Kraków: Wydaw. UJ.
Gevers, T., Smeulders, A. W. M. (2003). Image search engines: An overview, [online], [30.01.2019],http://staff.science.uva.nl/~gevers/pub/overview.pdf
Jörgensen, C., Jaimes, A., Benitez, A. B., Chang, S-F. (2001). A conceptual framework and empirical research for classifying visual descriptors. Journal of the American Society for Information Science and Technology, 52(11), 938–947.
Jörgensen, C. (1999). Access to pictorial material: a review of current research and future prospects. Computer and the Humanities, 33(4), 293–318.
Jörgensen, C. (1998). Attributes of images in describing tasks. Information Processing & Management, 34(2/3), 161–174.
Miller, M., Wornbard, M. (2009). Fotografie w zbiorach cyfrowych – problemy z opracowaniem formalnym i rzeczowym na przykładzie Biblioteki Cyfrowej Politechniki Warszawskiej. Przegląd Biblioteczny, 77(2), 201–218.
Morville, P., Callender, J. (2010). Search Patterns: Design for Discovery. Sebastopol: O’Reilly Media.
Rygiel, P. (2012). Teoria i praktyka opracowania rzeczowego dokumentów ikonograficznych w dużych kolekcjach bibliotecznych. Zagadnienia Informacji Naukowej, 98(1), 77–94.
Shatford-Layne, S. (1994). Some issues in the indexing of images. Journal of the American Society for Information Science, 45(8), 583–588.
Shatford, S. (1986). Analyzing the subject of a picture: A theoretical approach. Cataloging & Classification Quarterly 6(3), 39–62.
Staszczak, R. Znajdź mnie, jeśli potrafisz – czyli jak znaleźć obrazy w Sieci [online], [30.01.2019], http://www.chip.pl/artykuly/porady/ 2010/06/znajdz-mnie-jesli-potrafisz#ixzz47pHZv6c5
Svenonius, E. (1994). Access to non-book materials: the limits of subject indexing for visual and aural languages. Journal of the American Society of Information Science, 45(8), 600–606.
Tabakowska, E. (2006). Ikoniczność znaku: słowo – przedmiot – obraz – gest. Kraków: Universitas.
Talbierska, J. (2009). Zbiory artystyczne, zbiory specjalne, czy zbiory ikonograficzne? Typologia i funkcje. Annales Universitatis Wratislaviensis, 3167, Bibliotekoznawstwo, 28, 19–38.
Wilson, T. D. (2000). Human information behaviour. Informing Science. The International Journal of an Emerging Transdiscipline, 3(2), 49–56.
Włodarczyk, B., Woźniak-Kasperek, J. (2017). Język haseł przedmiotowych Biblioteki Narodowej: od analizy dokumentu do opisu przedmiotowego, Warszawa: Wydaw. SBP.
Afiliacja: Instytut Informacji Naukowej i Bibliotekoznawstwa, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, Polska
Biogram:
Kamil Stępień, doktor nauk humanistycznych w dyscyplinie bibliologia i informatologia, adiunkt w Zakładzie Informatologii Instytutu Informacji Naukowej i Bibliotekoznawstwa UMCS. Zainteresowania badawcze: wizualizacja informacji, wyszukiwanie wizualne, funkcjonowanie fotografii w przestrzeni sieciowej i bibliotecznej, tagowanie i folksonomia. Ważniejsze publikacje: Folksonomie, czyli społecznościowe opisywanie treści (Warszawa, Wydaw. SBP, 2010); Wyszukiwanie obrazów i wyszukiwanie obrazem w przestrzeni internetowej. [W:] Z. Osiński i in. (red)., Biblioteka, Książka, Informacja i Internet (47–59) (Lublin: Wydaw. UMCS, 2015); Komunikacja fotograficzna. Interpretacja fotografii, Kultura i Historia 2018, nr 34, 162–186
Kontakt z autorem:
kamil.stepien@umcs.pl
Zakład Informatologii, Instytut Informacji Naukowej i Bibliotekoznawstwa
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie
Plac Marii Skłodowskiej-Curie 4
20-031 Lublin
Afiliacja: Katedra Bibliografii i Dokumentacji, Wydział Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii Uniwersytet, Warszawski, Polska
Biogram:
Jadwiga Woźniak-Kasperek, profesor nauk humanistycznych, kierownik Katedry Bibliografii i Dokumentacji na Wydziale Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii UW. Zainteresowania badawcze: informacja terminologiczna; teoria bibliografii; reprezentacja, organizacja i wyszukiwanie informacji. Ważniejsze publikacje: Problemy współpracy narzędzi wyszukiwawczych bibliografii specjalnych z uniwersalnymi systemami organizacji wiedzy, Śląski Kwartalnik Historyczny Sobótka 2016, 71(3), 39–44; z Bartłomiejem
Włodarczykiem, Język haseł przedmiotowych Biblioteki Narodowej: od analizy dokumentu do opisu przedmiotowego (Warszawa: Wydaw. SBP, 2017); Kłamstwo i metoda: na przykładach reprezentacji treści w katalogach bibliotecznych i w bibliografiach (Warszawa: BEL Studio, 2018).
Kontakt z autorką:
jbwozniak@uw.edu.pl
Katedra Bibliografii i Dokumentacji, Wydział Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii
Uniwersytet Warszawski
ul. Nowy Świat 69
00-046 Warszawa
CC BY-NC-ND 4.0 Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne - Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe
