Podejmowanie tematu naukometrii i bibliometrii w Polsce w latach 2015–2017
Magdalena Sznigir
Abstrakt
CEL/TEZA: Celem badania omówionego w artykule było zidentyfikowanie problematyki podejmowanej przez polskich badaczy w piśmiennictwie, którego przedmiotem są analizy naukometryczne i bibliometryczne, opublikowanym w latach 2015–2017.
KONCEPCJA/METODY BADAŃ: Badanie zostało oparte na danych pobranych z bibliografii polskiej naukometrii, tworzonej przez Scholarly Communication Research Group (http://sc.amu.edu.pl/ bibliography). Do oceny zmian ilościowych piśmiennictwa w badanym czasie, określenia struktury tematycznej oraz wskazania najbardziej aktywnych autorów i czasopism, zastosowano metodę statystyczną.
WYNIKI I WNIOSKI: W bibliografii Scholary Communication Research Group w latach 2015–2017 zarejestrowano 268 prac polskich badaczy, związanych z naukometrią i bibliometrią. W piśmiennictwie tym wyróżniono cztery kategorie publikacji: badania, w których bibliometria jest wykorzystana jako metoda badawcza (44%), prace teoretyczne (37%), komentarze i polemiki (15.7%) oraz inne dokumenty (3.3%). Analiza czasopism wykazała sporadyczne podejmowanie tematu naukometrii i bibliometrii przez periodyki z różnych dziedzin (m.in. humanistycznych, technicznych, medycznych). Analiza autorów wykazała, że badacze podejmują analizowany temat sporadycznie oraz to, że jedynie nieliczni naukowcy prowadzą badania nad tym zagadnieniem długofalowo.
ORYGINALNOŚĆ/WARTOŚĆ POZNAWCZA: Artykuł porządkuje wiedzę o aktualnym kontekście podejmowanych badań naukometrycznych i bibliometrycznych w Polsce
Słowa kluczowe
Badania w Polsce; Bibliometria; Informacja naukowa; Naukometria
Bibliografia
Alejziak, W. (2016). „Annals of Tourism Research” jako źródło wiedzy o osiągnięciach badawczych antropologii w dziedzinie turystyki. Folia Turistica, 39, 9–44.
Antonowicz, S., Brdulak, J., Hulicka, M., Jędrzejewski, T., Kowalski, R., Kulczycki, E., Szadkowski, K., Szot, A., Wolszczak-Derlacz, J., Kwiek, M. (2016). Reformować? Nie reformować? Szerszy kontekst zmian w szkolnictwie wyższym. Nauka, 4, 7–33.
Bański, J. (2017). Analiza dorobku publikacyjnego samodzielnych pracowników naukowych z polskich placówek geograficznych. Przegląd Geograficzny, 89 (4), 595–616.
Barczyński, B. J. (2015). Ranking of the Scientific Units of Polish Physical Education High Schools Based on Citations from Web of Science for the Period of 2009–2012 Indexed by the Polish Ministry of Science and Higher Education – Focus on Specialists in Science of Martial Arts. Archives of Judo, 11, 371–382.
Bartol, T., Mackiewicz-Talarczyk, M. (2015). Bibliometric Analysis of Publishing Trends in Fiber Crops in Google Scholar, Scopus, and Web of Science. Journal of Fibres Sciences, 12 (6), 531–54.
Broadus, R. N. (1987). Early Approaches to Bibliometrics. Journal of the American Society for Information Science, 38(2), 127–129.
Brzeziński, J. M. (2017). O poprawianiu (ale też i o psuciu) systemu przeprowadzania awansów naukowych w Polsce w latach 1990–2017. Nauka i Szkolnictwo Wyższe, 2, 147–172.
Czyżak, D. (2016). Uniwersytet Mikołaja Kopernika w świetle danych incites. W: E. Głowacka, M. Jarocki, N. Pamuła-Cieślak (red.) Współczesne oblicza komunikacji i informacji: przestrzeń informacyjna nauki (307–320). Toruń: Wydaw. Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
Derfert-Wolf, L. (2016). Bazy bibliograficzne a POL-index – plusy, minusy, szanse, zagrożenia – na podstawie doświadczeń BazTech [online]. Prezentacje z V WSB. V Wrocławskie Spotkania Bibliotekarzy, Wrocław, 15–16 września 2016 r. [22.06.2018], http://www.bibliotech.pwr.edu.pl/wp-content/uploads/2016/09/01.-Lidia-Derfert-Wolf.pdf
Drabek, A. (2015). Gdzie szukać cytowań i jak je wykorzystywać? W: D. Bubel (red.) Zarządzanie wiedzą i informacją w aspekcie parametryzacji uczelni. Częstochowa: Wydaw. Wydziału Zarządzania Politechniki Częstochowskiej, 68–79.
Durczak, K., Koperska, A., Piasecki, P., Ławrynowicz, M. (2017). ZZL w ostrych barwach. Bibliometryczna analiza podejść i metod badawczych. Zarządzanie Zasobami Ludzkimi, 115 (2), 31–50.
Dziak, J., Długaj, U., Skrzypiec, H. (2015). Udział biblioteki w procesie parametryzacji na przykładzie Biblioteki Głównej Politechniki Śląskiej., W: D. Bubel (red.) Zarządzanie wiedzą i informacją w aspekcie parametryzacji uczelni (80–88). Częstochowa: Wydaw. Wydziału Zarządzania Politechniki Częstochowskiej.
Garczyńska, M. (2017). Rejestracja działalności publikacyjnej w aspekcie wykorzystania danych bibliograficznych. W: A. Łuszpak, J. Leśniewski (red.) V Wrocławskie Spotkania Bibliotekarzy (85–94). Wrocław: Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej.
Godin, B. (2017). O początkach bibliometrii. Nauka i Szkolnictwo Wyższe, 1, 19–46.
Hetman, E., Pietrzyk-Leonowicz, S. (2015). Baza publikacji Politechniki Lubelskiej jako narzędzie bibliometryczne. W: D. Bubel (red.) Zarządzanie wiedzą i informacją w aspekcie parametryzacji uczelni (131–143). Częstochowa: Wydawnictwo Wydziału Zarządzania Politechniki Częstochowskiej.
Ivancheva, L. (2008). Scientometrics Today: A Methodological Overview. Collnet Journal of Scientometrics and Information Management, 2, 47–56.
Jaskulska, S. (2015). „Kultura – Społeczeństwo – Edukacja”. Dobre wzorce zakorzeniania się nowego czasopisma w rzeczywistości akademickiej. Rocznik Pedagogiczny, t. 38, 389–394.
Kamińska, A. M. (2017a). Tam, gdzie zaczyna się bibliometria, czyli jak pozyskać materiał analityczny z autopsji. Biuletyn EBIB [online], 173, 1–13, [22.06.2018], http://open.ebib.pl/ojs/index.php/ebib/article/view/534/698
Kamińska, A. M. (2017b). OpenCitations – otwarty indeks cytowań publikacji naukowych. Biuletyn EBIB [online], 176, 1–9., [22.06.2016], http://open.ebib.pl/ojs/index.php/ebib/article/view/551/746
Kamińska, J. (2015). Upowszechnianie czytelnictwa jako temat publikacji fachowych – próba bibliometrycznej analizy zagadnienia. W: M. Wojciechowska (red.) Czytelnictwo w dobie informacji cyfrowej. Rozwój, bariery, technologie (410–418). Gdańsk: Wydaw. Gdańskiego; Warszawa: Wydaw. SBP.
Klimko, R. (2015). Bibliometria w pracy bibliotekarza. Bibliotekarz Zachodniopomorski, (1), 15–20.
Klimko, R. (2016). O czym mówią cytowania. Publikacje szczecińskich naukowców w Web of Science. Przegląd Zachodniopomorski, (2), 161–173.
Kokowski M. (2015a). Science of Science (naukoznawstwo) in Poland. The Changing Theoretical Perspectives and Political Contexts – A Historical Sketch from the 1910s to 1993. Organon, (47), 147–237.
Kokowski, M. (2015b). Szkic aktualnej debaty nad naukometrią i bibliometrią w Polsce i zapomniane naukoznawstwo. Prace Komisji Historii Nauki PAU, (14), 117–134.
Kulczycki, E. (2017a). Punktoza jako strategia w grze parametrycznej w Polsce. Nauka i Szkolnictwo Wyższe, (1), 63–78.
Kulczycki, E. (2017b). Wprowadzenie. Wyzwania instytucjonalnej ewaluacji nauki. Nauka i Szkolnictwo Wyższe, (1), 7–15.
Kulczycki E. (2017c). Kariera drapieżnych czasopism – przypadek Anny O. Szust. Nauka (nr 3), 71–83.
Kulczycki, E., red. (2017). Komunikacja naukowa w humanistyce. Poznań: Wydaw. Naukowe IF UAM.
Kulczycki, E., Rozkosz, E.A., Drabek, A. (2016). Ocena ekspercka jako trzeci wymiar ewaluacji krajowych czasopism naukowych. Nauka, (1), 107–142.
Nabiałczyk, K. (2015). Stań na ramionach olbrzymów: bibliometryczne studium przypadku wybranych prac Karola Głombiowskiego. W: R. Aleksandrowicz, H. Rusińska-Giertych (red.) Książka i biblioteka w procesie komunikacji społecznej (39–74). Wrocław: Oficyna Wydawnicza Atut-Wrocławskie Wydaw. Oświatowe.
Narloch, A., Nowocień, T. (2016). BazEkon – wiodąca baza ekonomiczna z pierwszym w Polsce indeksem cytowań. Bibliotekarz Zachodniopomorski, (2), 10–14.
Niklewicz-Pijaczyńska, M. (2015). Rola systemu patentowego w dyfuzji wiedzy. Studia Ekonomiczne (Katowice), (214), 242–252.
Olczyk, M. (2015). Konkurencyjność w literaturze ekonomicznej – analiza bibliometryczna. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, (401), 338–348.
Olechnicka, A., Płoszaj, A. (2015). Pozycja polskich nauk medycznych na arenie międzynarodowej. Warszawa: Biuro Promocji Nauki PAN.
Opaliński, Ł. (2017). Bibliometryczna metodologia prognozowania i oceny rozwoju dyscyplin naukowych. Analiza piśmiennictwa. Część I: Publikacje pionierskie, metoda powiązań bibliograficznych, metoda współcytowań i metoda współwystępowania specjalistycznej. Zagadnienia Informacji Naukowej – Studia Informacyjne, 55(1), 34–65.
Osiewalska, A. (2017). Rozwój diagnostycznej roli bibliometrii – wybrane aspekty. W: R. Sapa (red.) Diagnostyka w zarządzaniu informacją: perspektywa informatologiczna (245–262). Kraków: Biblioteka Jagiellońska.
Osińska, V. (2017). Gephi – nowoczesne narzędzie do wizualizacji danych bibliometrycznych. Biuletyn EBIB [online], 173, 1–8, [22.06.2018], http://open.ebib.pl/ojs/index.php/ebib/article/view/537/692
Paruzel, A. (2015). Wpływ parametryzacji na potrzeby użytkowników biblioteki uczelnianej na przykladzie Oddziału Informacji Naukowej Biblioteki Głównej Politechniki Częstochowskiej. W: D. Bubel (red.) Zarządzanie wiedzą i informacją w aspekcie paremetryzacji uczelni (115–130). Częstochowa: Wydaw. Wydziału Zarządzania Politechniki Częstochowskiej.
Pindlowa W. (1988). Bibliometria i jej znaczenia dla badań nad książ ką. Studia o Książ ce, (17), 301–327.
Pritchard A. (1969). Statistical Bibliography or Bibliometrics? Journal of Documentation, 25(4), 348–349.
Roszkowski, M., Włodarczyk, B. (2016). Cytowania zasobów sieciowych w polskich czasopismach z zakresu bibliotekoznawstwa i informatologii: analiza aktualności adresów URL. Zagadnienia Informacji Naukowej – Studia Informacyjne, 54(1), 21–43.
Rozkosz, E. A. (2017a). Czasopisma pedagogiczne w „Wykazach czasopism punktowanych” w latach 2012, 2013 i 2015. W: E. Kulczycki (red.) Komunikacja naukowa w humanistyce (153–173). Poznań: Wydaw. Naukowe IF UAM.
Rozkosz, E. A. (2017b). Ewaluacja osiągnięć naukowych w postępowaniach habilitacyjnych. Kryteria oceny a praktyki ewaluacyjne w naukach humanistycznych i społecznych. Praca doktorska. Promotorzy: E. Kulczycki, N. Pamuła-Cieślak. Toruń: Uniwersytet Mikołaja Kopernika.
Ryś D., Chadaj, A. (2016). Bibliometrics and Academic Staff Assessment in Polish University Libraries – Current Trends. LIBER Quarterly, 26 (3), 181–199.
SCRG (2018). Bibliography | Scholarly Communication Research Group [online]. Adam Mickiewicz University in Poznań [18.04.2018], http://sc.amu.edu.pl/bibliography/
Seweryn, A. (2016). International Flows of Book Translations (1981 – 2000). Findings and Conclusions from the Quantitative Study. Katowice 2016.
Siłka, P., Śleszyński, P., Jaworska, B. (2016). Cytowania członków komitetów naukowych Polskiej Akademii Nauk według Google Scholar. Zagadnienia Naukoznawstwa, 52(4), 529–560.
Sitarz, R., Heneczkowski, M., Jabłońska-Sabuka, M., Krasławski, A. (2015). Clustering Method for Analysis of Research Fields: Examples of Composites, Nanocomposites and Blends. W: D. Filev, J. Jablkowski, J. Kacprzyk,
M. Krawczak, I. Popchev, L. Rutkowski, V. Sgurev, E. Sotirova, P. Szynkarczyk, S. Zadrozny (eds.) Intelligent Systems’2014, Vol 2: Tools, Architectures, Systems, Applications (431–442). Berlin: Springer Verlag.
Sivertsen, G. (2017). Finansowanie oparte na publikacjach – Model norweski. Nauka i Szkolnictwo Wyższe, (1), 47–60.
Skalska-Zlat, M. (1996). Bibliografia jako przedmiot i narzędzie badań. W: A. Karłowicz, D. Bilikiewicz-Blanc (red.), Czwarta Ogólnokrajowa Narada Bibliografów, Warszawa 7–9 czerwca 1995 (50–62). Warszawa: Biblioteka Narodowa.
Skalska-Zlat, M. (2015). Komunikacja piśmiennicza w badaniach bibliometrii. W: E. Gondek (red.) Teoretyczne zagadnienia bibliologii i informatologii (159–172). Katowice: Wydaw. Uniwersytetu Śląskiego.
Sorokowski, P., Kulczycki, E., Sorokowska, A., Pisanski, K. (2017). Predatory Journals Recruit Fake Editor. Nature [online], 543(7646), 481–483, DOI: 10.1038/543481a
Stachowiak, K., Bajerski, A. (2016). Relations of Geography with Other Disciplines. A Bibliometric Analysis. Geographia Polonica, 89 (2), 203–219.
Szczerbowski, T. (2017). „Punktoza” jako słowo ostatnich lat. Poradnik Językowy, (7), 80–87.
Szczygłowska, L. (2015). May a Scientists’ Career Be Reduced to a One-Dimensional Measurement. W: D. Bubel (red.) Zarządzanie wiedzą i informacją w aspekcie parametryzacji uczelni (211–225). Częstochowa: Wydaw. Wydziału Zarządzania Politechniki Częstochowskiej.
Szczygłowska, L. (2015). Characterictics of Bibliometric Measures Used in the Management of the University. W: D. Bubel (red.) Zarządzanie wiedzą i informacją w aspekcie parametryzacji uczelni (193–210). Częstochowa: Wydaw. Wydziału Zarządzania Politechniki Częstochowskiej.
Theus, M. (2016). Emerging Sources Citation Index (ESCI) : nowy indeks w bazie Web of Science szansą dla czasopism. Poradnik Bibliotekarza, (11), 11–13.
Towpik, E. (2015). IF-mania: Journal Impact Factor nie jest właściwym wskaźnikiem oceniania wyników badań naukowych, indywidualnych uczonych ani ośrodków badawczych. Nowotwory. Journal of Oncology, 65 (6), 465–475.
Wach, K. (2016). Edukacja przedsiębiorcza: analiza bibliometryczna polskiego piśmiennictwa. Horyzonty Wychowania, 15 (34), 11–26.
Wais, K. (2016). Gender Prediction Methods Based on First Names with genderizeR. R Journal, 8 (1), 17–37.
Wańka, D. (2015). Prace Karola Głombiowskiego w artykułach opublikowanych w latach 1987–2012 na łamach wybranych polskich czasopism naukowych: analiza cytowań. W: R. Aleksandrowicz, H. Rusińska-Giertych (red.) Książka i biblioteka w procesie komunikacji społecznej (75–91). Wrocław: Oficyna Wydawnicza Atut-Wrocławskie Wydaw. Oświatowe.
Witczak, O., Mitręga, M. (2015). Zarządzanie produktywnością naukową w kontekście budowania marki uczelni wyższej. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Problemy Zarządzania, Finansów i Marketingu, 41 (1,) 415–424.
Zawadzki, M. (2017). Między neoliberalizmem a feudalizmem. Godność młodych naukowców w kontekście transformacji polskiego uniwersytetu. Nauka i Szkolnictwo Wyższe, 1, 133–154.
Biogram:
Mgr Magdalena Sznigir jest absolwentką kierunku Informacja naukowa i bibliotekoznawstwo na Uniwersytecie Wrocławskim. Obecnie pracuje w pozarządowej organizacji KASA Fondation Humanitaire Suisse w Erywaniu (Armenia). Do jej głównych zainteresowań badawczych należą kierunki rozwoju informacji naukowej oraz dydaktyka w zakresie informacji naukowej i bibliotekoznawstwa w Europie Wschodniej.
Kontakt z autorką:
sznigir.magdalena@gmail.com
Adres korespondencyjny:
Bryusov 2 ap. 6,
Yerevan 0023, Armenia
CC BY-NC-ND 4.0 Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne - Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe
