ScientoMiner ICR – moduł importu danych bibliograficznych z zasobów Crossref dla platformy Gephi
Anna Małgorzata Kamińska
Afiliacja: Instytut Bibliotekoznawstwa i Informacji Naukowej, Uniwersytet Śląski w Katowicach, Polska
Abstrakt
CEL/TEZA: Autorka stawia tezę, że coraz bardziej powszechne wykorzystywanie systemu identyfikacji DOI oraz postępujące zjawisko upubliczniania przez poszczególnych wydawców informacji o cytowaniach artykułów otwierają nowe możliwości prowadzenia analiz sieci cytowań bibliograficznych i zapewnić mogą wyższą niż dotąd wiarygodność uzyskiwanych wyników. Na szczególną uwagę zasługują tutaj katalogujące usługi Crossref, umożliwiające pozyskanie ustrukturalizowanych informacji bibliograficznych (w tym informacji o cytowaniach) wszystkim zainteresowanym stronom. Celem artykułu jest przedstawienie opracowanego przez autorkę rozszerzenia platformy analitycznej Gephi o moduł importu danych opisujących cytowania z zasobów Crossref. Rozwiązanie to ułatwia prowadzenie analiz cytowań pobieranych z tego źródła danych.
KONCEPCJA/METODY BADAŃ: Implementacja zaproponowanego rozszerzenia wymagała analizy architektury informacyjnej zasobów gromadzonych i indeksowanych w bazie danych Crossref oraz sposobu ich udostępniania poprzez usługi sieciowe dostawcy. Opracowany został również grafowy model danych umożliwiający jednoznaczną identyfikację artykułów cytujących i cytowanych oraz relacji je łączących, tak aby rozbudowa tego modelu w przyszłości (np. o relacje autorstwa) nie uniemożliwiała korzystania z opracowanego modułu.
WYNIKI I WNIOSKI: Udostępniona funkcjonalność umożliwia importowanie skierowanego grafu cytowań z zasobów Crossref do platformy Gephi, dla wybranych przez użytkownika czasopism opisywanych identyfikatorem ISSN, z możliwością ograniczenia do zadanych przedziałów czasowych. Dla mniej wprawnych użytkowników oferuje ona również wstępne pokolorowanie wierzchołków grafu według ich typu. Posługiwanie się identyfikatorami DOI uwiarygodnia wyniki prowadzonych analiz.
ORYGINALNOŚĆ/WARTOŚĆ POZNAWCZA: Platforma obliczeniowa Gephi, stanowiąc ciekawe narzędzie do analizowania struktur sieciowych, bywa również wykorzystywana, głównie przez badaczy zagranicznych, do realizacji badań bibliometrycznych i wizualizacji ich wyników. Od niedawna obserwować można rosnący wzrost zainteresowania tym narzędziem również badaczy krajowych, jednak wydaje się, że ciągle przegrywa ono konkurencję z prostszą w obsłudze aplikacją Pajek oraz ściśle przeznaczonymi do analiz bibliometrycznych środowiskami VOSviewer oraz CiteSpace. Choć te ostatnie narzędzia mają zdecydowanie mniejsze możliwości analityczne, to za ich wyborem przemawiają techniczne bariery zasilania platformy Gephi danymi bibliograficznymi. Autorka, korzystając z modularnej budowy tej platformy, opracowała rozszerzenie umożliwiające automatyczny import danych wprost z zasobów Crossref w sposób bardziej przyjazny w porównaniu ze środowiskiem VOSviewer. Według jej najlepszej wiedzy jest to również pierwsze rozszerzenie tej platformy przeznaczone do badań stricte bibliometrycznych.
Słowa kluczowe
Analiza cytowań; Bibliometria; Bibliograficzne bazy danych; Crossref; DOI; Gephi; Indeks cytowań; Import danych; Mapowanie nauki; ScientoMiner ICR; Wizualizacja danych bibliograficznych
Deskryptory Biblioteki Narodowej
2001-; Bibliograficzna baza danych; Bibliometria; Czasopismo naukowe; Dane; Migracja (informatyka); Przetwarzanie danych; Wizualizacja (grafika); Wskaźnik cytowań;Bibliografia
Bastian, M., Heymann, S., Jacomy, M. (2009). Gephi: An Open Source Software for Exploring and Manipulating Networks. International AAAI Conference on Weblogs and Social Media, 8, 361–362.
Gläser, J., Glänzel, W., Scharnhorst, A. (2017). Same Data-Different Results? Towards a Comparative Approach to the Identification of Thematic Structures in Science. Scientometrics, 111(2), 981–998.
IDF (2017a). DOI Handbook [online]. International DOI Foundation [28.01.2018], https://www.doi.org/doi_handbook/7_IDF.html
IDF (2017b). Registration Agencies – Areas of Coverage [online]. International DOI Foundation [28.01.2018], https://www.doi.org/RA_Coverage.html
ISSI (2017). Open Citations: A Letter from the Scientometric Community to Scholarly Publishers [online]. ISSI – International Society for Informetrics and Scientometrics [28.01.2018], http://issi-society.org/open-citations-letter
Kamińska, A. M. (2017a). Dobre praktyki publikowania danych badawczych [online]. Biuletyn EBIB, 7(177), [28.01.2018], http://open.ebib.pl/ojs/index.php/ebib/article/view/569/752
Kamińska, A. M. (2017b). Miary podobieństw łańcuchów znakowych a deduplikacja rekordów w bibliograficznych bazach danych. Przegląd Biblioteczny, 4, 477–495.
Kamińska, A. M. (2017c). ProBIT – prospektywna metoda tworzenia trawersowalnych indeksów cytowań a współczesne problemy organizacji przestrzeni informacji w tradycyjnych bibliograficznych bazach danych. Zagadnienia Informacji Naukowej, 55(1), 66–82.
Kamińska, A. M. (2017d). Wizualizacje wybranych wskaźników bibliometrycznych na przykładzie bibliograficznej bazy danych CYTBIN. Toruńskie Studia Bibliologiczne, 2 (19), 163–187. DOI: 10.12775/TSB.2017.022
Kamińska, A. M. (2018a). Visualizations of the GRUBA Bibliographic Database: From Printed Sources to the Maps of Science. In: V. Osinska & G. Osinski (eds.). Information Visualization Techniques in the Social Sciences and Humanities (151–174).
Hershey, PA: IGI Global, 151–174. DOI: 10.4018/978–1-5225–4990-1.ch009
Kamińska, A. M. (2018b). Zastosowanie struktur grafowych do analiz bibliometrycznych i webometrycznych. Modele i metody. Nowa Biblioteka. Usługi, Technologie Informacyjne i Media [w druku].
Van Eck, N.J.; Waltman, L. (2014) Visualizing Bibliometric Networks. In: Y.; R. Rousseau & D. Wolfram (eds.). Measuring Scholarly Impact (285–320). Springer, Cham. DOI: 10.1007/978–3-319–10377-8_13
Afiliacja: Instytut Bibliotekoznawstwa i Informacji Naukowej, Uniwersytet Śląski w Katowicach, Polska
Biogram:
Dr Anna Małgorzata Kamińska jest adiunktem w Instytucie Bibliotekoznawstwa i Informacji Naukowej Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach oraz pracownikiem Biblioteki Głównej Politechniki Śląskiej w Gliwicach. W 2016 r. obroniła rozprawę doktorską pt. Informacja naukowa o górnictwie w świetle wydawnictw ciągłych uczelni technicznych w Polsce (1945–1989) na Wydziale Filologicznym Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Jej zainteresowania naukowe skupiają się wokół trzech uzupełniających się obszarów: informatologia, graficzne języki komunikacji oraz wizualizacja informacji.
Kontakt z autorką:
anna.kaminska@us.edu.pl
Instytut Bibliotekoznawstwa i Informacji Naukowej
Uniwersytet Śląski w Katowicach
pl. Sejmu Śląskiego 1
40-032 Katowice
CC BY-NC-ND 4.0 Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne - Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe