Architektura informacji jako problem badawczy informatologii
Piotr Tafiłowski
Afiliacja: Katedra Informatologii, Wydział Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii, Uniwersytet Warszawski, Polska
Abstrakt
CEL/TEZA: Celem artykułu jest zaprezentowanie refleksji nad związkami pomiędzy architekturą informacji a informatologią, zarówno w zakresie badań naukowych, jak i dydaktyki uniwersyteckiej.
KONCEPCJA/METODY BADAŃ: Rozważania dotyczące miejsca architektury informacji w systemie nauki o informacji podjąłem jako pracownik jednego z instytutów prowadzących badania w zakresie bibliologii i informatologii, który planował uruchomić kierunek studiów pod nazwą „Architektura informacji”. Było to konieczne, ponieważ plany utworzenia takiego kierunku spotkały się z niezrozumieniem powiązań tego obszaru badań i działalności praktycznej z bibliologią i informatologią ze strony rady wydziału.
WYNIKI I WNIOSKI: Refleksja nad zakresem zagadnień wchodzących w pole zainteresowań architektury informacji z jednej strony, z drugiej zaś nad problematyką badawczą informatologii oraz nad programami studiów prowadzonych w jej zakresie wskazuje, że architektura informacji w wysokim stopniu wpisuje się w zakres zainteresowań informatologów.
ORYGINALNOŚĆ/WARTOŚĆ POZNAWCZA: Podjęcie tego typu rozważań oraz podanie uargumentowanej odpowiedzi na pytanie „Dlaczego informatolodzy powinni uczyć architektury informacji?” wydają się być uzasadnione przy wzięciu pod uwagę, iż wnioski o utworzenie takiego kierunku studiów w ramach naszej dyscypliny budziły kontrowersje i zastrzeżenia kolegów z innych instytutów czy też władz uczelni, zaś kompetencje informatologów w tym zakresie bywają kwestionowane. Prezentowany tekst pozwala na rozwianie wątpliwości w tym zakresie. Refleksji takiej do tej pory nikt jeszcze nie przedstawił.
Słowa kluczowe
Architektura informacji; Kształcenie; Nauka o informacji; Informatologia
Deskryptory Biblioteki Narodowej
1901-2000; 1945-1989; 1989-2000; 2001; Architektura informacji; Informacja naukowa; Informatologia; Kultura informacyjna; Kształcenie; Szkolnictwo wyższe; Wyszukiwanie informacji;Bibliografia
Blair, A.M. (2010). Too Much to Know: Managing Scholarly Information before the Modern Age. New Haven; London: Yale University Press.
Briggs, A.; Burke, P. (2010). Społeczna historia mediów: od Gutenberga do Internetu. Warszawa: Wydaw. Nauk. PWN.
Burke, P. (2016). Społeczna historia wiedzy. Warszawa: Wydaw. Aletheia.
Carnegie, T.A.M.; Abell, J. (2009). Information, Architecture, and Hybridity: The Changing Discourse of the Public Library, Technical Communication Quarterly, 18 (3), 242–258.
Carr, P.L. (2015). Serendipity in the Stacks: Libraries, Information Architecture, and the Problems of Accidental Discovery, College & Research Libraries 76 (6), 831–842.
Chen, C.-M.; Lin, S.-T. (2014). Assessing Effects of Information Architecture of Digital Libraries on Supporting E-learning: A Case Study on the Digital Library of Nature & Culture, Computers & Education 75, 92–102.
Cisek, S. (2002). Filozoficzne aspekty informacji naukowej. Kraków: Wydaw. UJ.
Dembowska, M. (1991). Nauka o informacji naukowej (informatologia). Organizacja i problematyka badań w Polsce, Warszawa: IINTE.
Dembowska, M. (1999). Bibliologia, bibliografia, bibliotekoznawstwo, informacja naukowa: wybór prac. Warszawa: PAN. Biblioteka.
Derfert-Wolf, L. (2005). Information literacy – koncepcje i nauczanie umiejętności informacyjnych [online], Biuletyn EBIB 1 (62), [11.09.2016],http://www.ebib.pl/2005/62/derfert.php
Derfert-Wolf, L. (2009). Information literacy – kształcenie umiejętności informacyjnych w bibliotekach akademickich. W: B. Antczak-Sabala, M. Kowalska, L. Tkaczyk (red.). Przestrzeń informacyjna biblioteki akademickiej – tradycja i nowoczesność. Toruń: Wydaw. WSB, 185–208.
Eisenstein, E.L. (2004). Rewolucja Gutenberga. Warszawa: Prószyński i S-ka.
Farnum, C. (2002). Information Architecture: Five Things Information Managers Need to Know, The Information Management Journal, 36 (5), 33–37.
Federowicz, M.; Ratajewski, S. (red.). (2015). O potrzebie edukacji medialnej w Polsce, Warszawa: KRRiT.
Gadomski, A.M. (1997). Global-TOGA Meta-Theory [online], Meta-Knowledge Engineering & Management (MKEM) Research Server for High-Intelligent Socio-Cognitive Systems [23.09.2016], http://erg4146.casaccia.enea.it/wwwerg26701/Gad-toga.htm
Gleick, J. (2012). Informacja : bit-Wszechświat-rewolucja. Kraków: Wydaw. Znak.
Henrique, G.; Câmara, G.F. (2014). Arquitetura da informação em livros: uma aproximação a partir do comportamento de busca dos usuários [online], Biblios 55 [11.09.2016],http://biblios.pitt.edu/ojs/index.php/biblios/article/view/152
Hider, Ph.; Burford, S.; Ferguson, S. (2009). The Use of Supporting Documentation for Information Architecture by Australian Libraries, Journal of Web Librarianship, 3 (1), 55–70.
Hoechsmann, M.; Poyntz, S.R. (red.). (2012). Media Literacies : A Critical Introduction, Malden-Oxford: Blackwell Publishing.
Kędzielska, J.; Klenczon, W.; Stolarczyk, A. (red.). (2013). Słownik Języka Haseł Przedmiotowych Biblioteki Narodowej (stan na 31 sierpnia 2013 roku). Warszawa: BN.
Koltay, T. (2012). Information Architecture, Information Overload, and the Literacies [online]. Journal of Information Architecture, vol. 4, no. 1–2, [11.09.2016], http://journalofia.org/volume4/issue2/04-koltay/
Kurkowska, E. J. (2012). Edukacja informacyjna w bibliotekach a rozwój społeczeństwa wiedzy. Warszawa: Wydaw. SBP.
Lau, J. (2011). Kompetencje informacyjne w procesie uczenia się przez całe życie : wytyczne. [online] Warszawa: Wydaw. SBP, [11.09.2016],http://www.ifla.org/files/assets/information-literacy/publications/ifla-guidelines-pl.pdf
Lem, S. (1974). Summa technologiae. Kraków: Wydaw. Literackie.
Lozowick, Y. (2009). Mapy wiedzy i biblioteki. Przegląd Informacyjno-Dokumentacyjny 39 (3), 86–91.
Martin, A.; Dmitriev, D.; Akeroyd, J. (2010). A resurgence of interest in Information Architecture. International Journal of Information Management 30, 6–12.
Morville, P.; Sullenger, P. (2010) Ambient Findability: Libraries, Serials, and the Internet of Things. The Serials Librarian, 58 (1–4), 33–38.
Piotrowska, R. (2011). Edukacja informacyjna w polskiej szkole. Warszawa: Wydaw. SBP.
Próchnicka, M. (2007). Information literacy. Nowa sztuka wyzwolona XXI wieku. W: J. Dzieniakowska (red.). Książka, biblioteka, informacja – między podziałami a wspólnotą. Kielce: Wydaw. Akademii Świętokrzyskiej, 433–445.
Resmini, A.; Rosati, L. (2012). A Brief History of Information Architecture [online]. Journal of Information Architecture, vol. 3, no. 2, [11.09.2016],http://journalofia.org/volume3/issue2/03--resmini/
Robins, D. (2002). Information Architecture in Library and Information Science Curricula. Bulletin of the American Society for Information Science and Technology, 28 (2), 20–22.
Roman, W. K. (2012). Podstawy zarządzania informacją, Toruń: Wydaw. Nauk. UMK.
Rosenfeld, L.; Morville, P. (2003). Architektura informacji w serwisach internetowych, Gliwice: Helion.
Skórka, S. (2002). Architektura informacji. Nowy kierunek rozwoju informacji naukowej [online]. Biuletyn EBIB, 11 (40), [11.09.2016], http://www.ebib.pl/2002/40/skorka.php
Skórka, S. (2008). Funkcje i zadania architekta informacji w społeczeństwie wiedzy. W: D. Pietruch-Reizes, W. Babik (red.). Wymiana informacji i rozwój profesjonalnych usług informacyjnych w edukacji, nauce i kulturze na rzecz społeczeństwa opartego na wiedzy. Katowice: PTIN, 157–162.
Sosińska-Kalata, B. (1995). Podręcznik UKD dla bibliotekarzy i pracowników informacji. Warszawa: Wydaw. SBP.
Sosińska-Kalata, B. (2004). Czym jest dziś nauka o informacji (tytułem wstępu). W: B. Sosińska-Kalata, K. Materska, W. Gliński (red.). Społeczeństwo informacyjne i jego technologie. Warszawa: Wydaw. SBP, 9–12.
Świgoń, M. (2006). Bariery informacyjne. Podstawy teoretyczne i próba badań w środowisku naukowym. Warszawa: Wydaw. SBP.
Tafiłowski, P. (2015). Exemplis discimus – księga jubileuszowa osiemdziesięciolecia Profesora Edwarda Potkowskiego, red. P. Tafiłowski. Lublin: Studenckie Koło Informacji Naukowej „Palimpsest”; Instytut Informacji Naukowej i Bibliotekoznawstwa UMCS.
Afiliacja: Katedra Informatologii, Wydział Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii, Uniwersytet Warszawski, Polska
Biogram:
Dr hab. Piotr Tafi łowski , adiunkt w Katedrze Informatologii na Wydziale Dziennikarstwa, Informacji
i Bibliologii Uniwersytetu Warszawskiego. W pracy naukowej i dydaktycznej zajmuje się bibliologią historyczną,
dziejami komunikacji społecznej oraz zagadnieniami informatologii. Najważniejsze nowe publikacje:
Media społecznościowe jako źródło informacji bibliograficznej w naukach humanistycznych. Komunikat
z badań, „Zagadnienia Informacji Naukowej. Studia Informacyjne” 54 (2016), nr 1 (107), s. 55–66; The Duels
of Monarchs: the Issue of Ritual Communication from Antiquity to the Present Day, „Theatrum Historiae”
18 (2016); Geographical Horizons of the Poles in 16th Century from the Perspective of Social Communication
[w:] Editionswissenschaftliches Kolloquium 2015 : Die Geschichte im Bild, herausgegeben von H. Flachenecker, K. Kopiński und J. Tandecki, Toruń 2016, 27–33; Rejestracja rękopiśmiennych i drukowanych
poloników w zbiorach zagranicznych – problem wciąż otwarty, „Roczniki Biblioteczne” 58 (2014) [druk 2015],
87–100; Anti-Turkish Literature in 15th-16th Century Europe, „Tarih İncelemeleri Dergisi”, XXX/1 (2015), 231–280; Antyturecka korespondencja Macieja Korwina i Sykstusa IV : przyczynek do dziejów propagandy w stosunkach międzynarodowych w późnym średniowieczu, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Prace Historyczne”, 143 (2016), 1, 37–55.
Kontakt z autorem:
p.tafilowski@gmail.com
Katedra Informatologii
Wydział Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii
Uniwersytet Warszawski
Nowy Świat 69, p. 313
00–927 Warszawa
CC BY-NC-ND 4.0 Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne - Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe
