Cytowania zasobów sieciowych w polskich czasopismach z zakresu bibliotekoznawstwa i informatologii: analiza aktualności adresów URL
Marcin Roszkowski
Afiliacja: Uniwersytet Warszawski, Polska
Bartłomiej Włodarczyk
Afiliacja: Uniwersytet Warszawski, Polska
Abstrakt
Cel/teza: Celem artykułu jest charakterystyka stanu badań nad problemem dostępności odwołań do zasobów sieciowych obecnych w aparacie pomocniczym tekstów naukowych oraz przedstawienie wyników badań własnych związanych z tym zagadnieniem w odniesieniu do artykułów naukowych z czterech polskich czasopism z zakresu bibliotekoznawstwa i informatologii.
Koncepcja/metody badań: Wykorzystując krytyczną analizę piśmiennictwa naukowego zidentyfikowano grupy zagadnień szczegółowych będących przedmiotem zainteresowania badaczy. Wskazano również na metodologiczne aspekty badania tego zjawiska oraz nakreślono jego obraz w odniesieniu do poszczególnych dyscyplin naukowych. Przedmiotem badań empirycznych były artykuły naukowe
opublikowane w czterech polskich czasopismach z zakresu bibliotekoznawstwa i informatologii w latach 2009–2015: Bibliotheca Nostra. Śląski Kwartalnik Naukowy, Biuletyn EBIB, Przegląd Biblioteczny, Zagadnienia Informacji Naukowej – Studia Informacyjne. Dostępność adresów URL w cytowaniach
zbadano metodą automatyczną za pośrednictwem kodów odpowiedzi serwerów HTTP. Wyniki i wnioski: W czasopismach uwzględnionych w badaniu ok. 37% wszystkich pozycji w bibliografiach załącznikowych i przypisach zawierało łącza do zasobów internetowych. Wyniki badań nad dostępnością zasobów sieciowych cytowanych w korpusie analizowanych publikacji wskazują, że ponad 70% odwołań jest nadal aktywnych w momencie przeprowadzenia badania. Wartość tej zmiennej jest zróżnicowana dla poszczególnych tytułów. Wskaźnik połowicznej dezaktywacji łączy dla czterech zbadanych tytułów wynosi ok. siedmiu lat.
Oryginalność/wartość poznawcza: Przedstawiony stan badań związanych z aktualnością odwołań dom zasobów sieciowych w aparacie pomocniczym publikacji naukowych może być punktem odniesienia dla badań szczegółowych związanych z tym zagadnieniem i być źródłem rozwiązań metodologicznych. Problem ten nie był według wiedzy autorów eksplorowany w odniesieniu do polskich czasopism z zakresu bibliotekoznawstwa i informatologii. Tym samym przedstawione wyniki są pierwszą próbą charakterystyki skali tego zjawiska.
Słowa kluczowe
Analiza cytowań; Polskie czasopisma naukowe; Czasopisma z zakresu bibliotekoznawstwa i informatologii.; Wskażnik połowicznej dezaktywacji łączy; Cytowania zasobów sieciowych
Deskryptory Biblioteki Narodowej
2001; Bibliotekoznawstwo; Bibliografia załącznikowa; Bibliometria; Czasopismo bibliologiczne; Czasopismo naukowe; Czasopismo polskie; Domeny internetowe; Informatologia; Przypisy bibliograficzne; Wskaźnik cytowań; Polska;Bibliografia
archive.is (b.d.). [online], [09.06.2016], http://archive.is/
Carnevale, R. J.; Aronsky, D. (2007). The life and death of URLs in five biomedical informatics journals [online]. International Journal of Medical Informatics, 76(4), 269–273, [09.06.2016], http://doi.org/10.1016/j.ijmedinf.2005.12.001
Casserly, M. F.; Bird, J. E. (2003). Web citation availability: Analysis and implications for scholarship [online]. College and Research Libraries, 64(4), 300–317, [09.06.2016], http://doi.org/10.5860/crl.64.4.300
Dimitrova, D. V.; Bugeja, M. (2007). The half-life of internet references cited in communication journals [online]. New Media & Society, 9(5), 811–826, [09.06.2016], http://doi.org/10.1177/1461444807081226
GitHub (b.d.). GitHub – harvard-lil/perma: Indelible links [online]. [09.06.2016], http://github.com/ harvard-lil/perma
Goh, D. H.-L.; Ng, P. K. (2007). Link decay in leading information science journals [online]. Journal of the American Society for Information Science and Technology, 58(1), 15–24, [09.06.2016], http://doi.org/10.1002/asi.20513
Gul, S.; Mahajan, I.; Ali, A. (2014). The growth and decay of URLs citation: A case of an online library & information science journal [online]. Malaysian Journal of Library and Information Science, 19(3), 27–39, [09.06.2016], http://ejum.fsktm.um.edu.my/ArticleInformation.aspx?ArticleID=1502
Habibzadeh, P. (2013). Decay of references to Web sites in articles published in general medical journals: mainstream vs small journals [online]. Applied Clinical Informatics, 4(4), 455–464, [09.06.2016], http://doi.org/10.4338/ACI-2013–07-RA-0055
HEADMasterSEO. (2016). Wersja 1.07. [online]. [09.06.2016], http://headmasterseo.com/
HTTP (2004). Hypertext Transfer Protocol (HTTP/1.1): Semantics and Content [online], [09.06.2016], http://tools.ietf.org/html/rfc7231 Internet Archive (b.d.). Internet Archive Frequently Asked Questions [online], [09.06.2016], http://archive.org/about/faqs.php
Jabłońska, K.; Sobieraj, A. (2013). Metodyka dobierania próby badawczej w naukach społecznych [online]. Bezpieczeństwo i Technika Pożarnicza. 32(4), 31–36, [09.06.2016], http://doi.org/10.12845/bitp.32.4.2013.3
Klein, M.; Van de Sompel, H.; Sanderson, R.; Shankar, H.; Balakireva, L.; Zhou, K.; Tobin, R. (2014). Scholarly context not found: one in five articles suffers from reference rot [online]. PloS One, 9(12), [09.06.2016], http://doi.org/10.1371/journal.pone.0115253
Koehler, W. (2004). A longitudinal study of Web pages continued: a consideration of document persistence [online]. Information Research: An International Electronic Journal, 9(2), [09.06.2016], http://www.informationr.net/ir/9–2/paper174.html
Kribble, M. (2015). 20th edition of the Bluebook: including Perma.cc! [online], [09.06.2016], http://etseq.law.harvard.edu/2015/06/20th-edition-of-the-bluebook-including-perma-cc/
Kumar, D. V.; Kumar, B. T. S.; Parameshwarappa, D. R. (2015). URLs Link Rot: Implications for Electronic Publishing [online]. World Digital Libraries, 8(1), 59–65, [09.06.2016], http://doi. org/10.18329/09757597/2015/8105
Mardani, A. H.; Sangari, M. (2013). An analysis of the availability and persistence of web citations in Iranian LIS journals [online]. International Journal of Information Science and Management, 11(1), 29–42, [09.06.2016], http://ijism.ricest.ac.ir/index.php/ijism/article/view/202
McCown, F.; Sheffan, C.; Nelson, M. L.; Bollen, J. (2005). The Availability and Persistence of Web References in D-Lib Magazine [online]. In: 5th International Web Archiving Workshop (IWAW05), [09.06.2016], http://arxiv.org/abs/cs/0511077v1
Moghaddam, A. I.; Saberi, M. K.; Esmaeel, S. M. (2010). Availability and Half-life of Web References Cited in Information Research Journal: A Citation Study [online]. International Journal of Information Science and Management (IJISM), 8(2), 57–75, [09.06.2016], http://ijism.ricest.ac.ir/ index.php/ijism/article/view/49
Oguz, F.; Koehler, W. (2016). URL decay at year 20: A research note [online]. Journal of the Association for Information Science and Technology, 67(2), 477–479, [09.06.2016], http://doi.org/10.1002/asi.23561Perma.cc (b.d.). [online], [09.06.2016], http://doi.org/10.1002/asi.23561
Perma.cc (b.d.). [online], [09.06.2016], http://perma.cc/
Perma.cc Docs (b.d.). [online], [09.06.2016], http://perma.cc/docs
Prithviraj, K. R.; Kumar, B. T. S. (2014). Corrosion of URLs: Implications for electronic publishing [online]. IFLA Journal, 40(1), 35–47, [09.06.2016], http://doi.org/10.1177/0340035214526529
Sadat-Moosavi, A.; Isfandyari-Moghaddam, A.; Tajeddini, O. (2012). Accessibility of online resources cited in scholarly LIS journals: A study of Emerald ISI-ranked journals [online]. Aslib Proceedings,64(2), 178–192, [09.06.2016], http://doi.org/10.1108/00012531211215196
Sampath Kumar, B. T.; Prithvi Raj, K. R. (2012). Availability and persistence of web citations in Indian LIS literature [online]. The Electronic Library, 30(1), 19–32, [09.06.2016], http://doi.org/10.1108/02640471211204042
Spinellis, D. (2003). The decay and failures of web references [online]. Communications of the ACM, 46(1), 71–77, [09.06.2016], ttp://doi.org/10.1145/602421.602422
Van de Sompel, H.; Klein, M.; Jones, S. M. (2016). Persistent URIs Must Be Used To Be Persistent [online]. In: Proceedings of the 25th International Conference Companion on World Wide Web, 119–120, [09.06.2016], http://arxiv.org/abs/1602.09102v1
Wayback Machine (b.d.). [online], [09.06.2016], http://archive.org/web
Wayback Machine APIs (b.d.). [online], [09.06.2016], http://archive.org/help/wayback_api.php
WebCite (b.d.). [online]. [09.06.2016], http://www.webcitation.org/
Wu, Z. (2008). An empirical study of the accessibility of web references in two Chinese academic journals [online]. Scientometrics, 78(3), 481–503, [09.06.2016], http://doi.org/10.1007/s11192–007-1951–1
Yang, S.; Han, R.; Ding, J.; Song, Y. (2012). The distribution of Web citations [online]. Information Processing and Management, 48, 779–790, [09.06.2016], http://doi.org/10.1016/j.ipm.2011.10.002
Zhou, K.; Grover, C.; Tobin, R.; Klein, M. (2015). No More 404s: Predicting Referenced Link Rot in Scholarly Articles for Pro-Active Archiving [online]. In: Proceedings of the ACM/IEEE Joint Conference on Digital Libraries (2015th-June ed., Vol. 2015-June, 233–236), [09.06.2016], http://doi.org/10.1145/2756406.2756940
Zittrain, J.; Albert, K.; Lessig, L. (2014). Perma: Scoping and addressing the problem of link and reference rot in legal citations [online]. Legal Information Management, 14(02), 88–99, [09.06.2016], http://doi.org/10.1017/S1472669614000255
Afiliacja: Uniwersytet Warszawski, Polska
Biogram:
Dr MARCIN ROSZKOWSKI – adiunkt w Katedrze Informatologii na Wydziale Dziennikarstwa, Informacji
i Bibliologi Uniwersytetu Warszawskiego. Jego zainteresowania badawcze obejmują problematykę organizacji
wiedzy w środowisku sieciowym, metadanych oraz technologii Sieci Semantycznej. Najważniejsze publikacje:
M. Roszkowski: Kartoteka haseł wzorcowych jako usługa sieciowa – automatyczna identyfikacja nazw osobowych z wykorzystaniem kartoteki VIAF. W: Bibliografia – teoria, praktyka, dydaktyka, Warszawa 2016
(w druku); M. Roszkowski: Do czego potrzebne są nam ontologie? Charakterystyka funkcjonalna ontologii
jako narzędzi reprezentacji wiedzy. W: Nauka o informacji w okresie zmian, Warszawa 2014, 151–167;
M. Roszkowski: Od MARC 21 do Semantic Web : reprezentacja metadanych bibliograficznych w środowisku
sieciowym. W: Bibliografi@: źródła – standardy – zasoby. Warszawa 2013, 5–25.
Kontakt z autorem:
m.roszkowski@uw.edu.pl
Katedra Informatologii
Wydział Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii
Uniwersytet Warszawski
ul. Nowy Świat 69
00–927 Warszawa
Afiliacja: Uniwersytet Warszawski, Polska
Biogram:
Dr BARTŁOMIEJ WŁODARCZYK – adiunkt w Katedrze Bibliografii i Dokumentacji na Wydziale Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii Uniwersytetu Warszawskiego. Jego zainteresowania badawcze dotyczą
problematyki organizacji informacji i wiedzy. Najważniejsze publikacje: B. Włodarczyk: Mapy tematów jako podstawa semantyzacji języka haseł przedmiotowych. Warszawa 2016; B. Włodarczyk: Deskryptory
formalne w Bibliotece Kongresu a tematy formalne w języku haseł przedmiotowych Biblioteki Narodowej i w języku KABA. Przegląd Biblioteczny 2014, 4, 518–536; B. Włodarczyk: Topic Map as a Method for the Development of Subject Headings Vocabulary: An Introduction to the Project of the National Library of Poland. Cataloging & Classification Quarterly 2013, 7, 816–829.
Kontakt z autorem:
bm.wlodarczyk@uw.edu.pl
Katedra Bibliografii i Dokumentacji
Wydział Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii
Uniwersytet Warszawski
ul. Nowy Świat 69
00–927 Warszawa
CC BY-NC-ND 4.0 Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne - Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe
