Wybrane zjawiska społeczne wykorzystane w kampaniach reklamowych w mediach cyfrowych – studia przypadków


Natalia Pamuła 

Afiliacja: ,  Polska

Hanna Bednarska 
http://orcid.org/0009-0007-3802-1172

Afiliacja: Uniwersytet Jagielloński w Krakowie,  Polska

Abstrakt

Teza/cel artykułu – Przedmiotem omówienia jest wykorzystanie mediów cyfrowych (ze szczególnym akcentem na media społecznościowe) w kampaniach reklamowych prowadzonych w duchu społecznej odpowiedzialności biznesu. Celem jest zaprezentowanie wybranych zjawisk społecznych występujących w działaniach marketingowych marek i przedsiębiorstw, z uwzględnieniem środków i komponentów reklamy w mediach cyfrowych. Metoda – Zastosowano metodę wielokrotnego studium przypadku, za pomocą której dokonano przeglądu wybranych działań reklamowych wykorzystujących ważne zjawiska społeczne – inkluzywność w różnych obszarach, wsparcie kobiecości. Na ich przykładach pokazano także nowe zjawiska w reklamie cyfrowej – femvertising czy rainbow-washing. Do opisania potencjału reklamowego mediów społecznościowych oraz zjawisk społecznych posłużono się także krytyczną analizą piśmiennictwa. Wyniki – Media społecznościowe są szeroko wykorzystywaną areną do prezentacji treści reklamowych zaangażowanych społecznie. Pozwalają markom dotrzeć do różnorodnych grup odbiorców, edukując ich i uwrażliwiając na ważne kwestie. Duży potencjał ma przekaz wideo, który dobrze wpisuje się w założenia marketingu opartego na udostępnianiu wiralowym. Marki do tego typu działań tworzą także odrębne hashtagi pozwalające często na identyfikację i dalsze rozpowszechnianie idei za ich pomocą w mediach społecznościowych, wykorzystują także popularnych blogerów i influencerów. Wnioski – Media cyfrowe, a szczególnie te serwisy, które pozwalają na kreację treści z wykorzystaniem odbiorców (rozpowszechnianie treści oznaczonej hashtagami, marketing wideo, marketing wiralowy) są polem działań dla marek, którym bliskie jest założenie edukowania odbiorców poprzez skojarzenia oferowanych produktów i usług z działaniami ważnymi społecznie. Nie należy jednak uważać takiego przekazu za pozbawionego wad – takie działania mogą być też polem do kryzysu wizerunkowego, promocji opartej o zasięgi budowane na hejcie i krytyce, niewłaściwej prezentacji istotnych kwestii.

Słowa kluczowe

Femvertising; Inkluzywność; Media społecznościowe; Reklama internetowa; Rainbow-washing; Reklama zaangażowana; Społeczna odpowiedzialność biznesu (CSR); Zjawiska społeczne


#DetoxFeedu: pozbądźmy się toksycznych standardów piękna (2024). Pobrane 4 lutego 2024 z: https://www.dove.com/pl/stories/campaigns/detoxyourfeed-from-toxic-beauty-standards.html

#likeagirl (2024). Pobrane 14 lutego 2024 z: https://www.instagram.com/explore/tags/likeagirl

#TheSelfieTalk (2024). Pobrane 4 lutego 2024 z: https://www.youtube.com/hashtag/theselfietalk; https://www.instagram.com/explore/tags/theselfietalk; https://www.facebook.com/hashtag/theselfietalk

[#YESforLove na Instagramie] (2023). Pobrane 1 lutego 2024 z: https://www.instagram.com/p/CtYm7X9M84n

Akestam N., Rosengren S., Dahlen M. (2014). Advertising “like a girl”: Toward a better understandingof “femvertising” and its effects, Psychology and marketing, nr 34, 795–806.

Always #LikeAGirl Campaign (2023). Pobrane 4 lutego 2024 z: https://www.youtube.com/playlist?list=PLqacyb_U7wNoNq5xbqgPQFArthXmMR2Bf.

Barnes C. (1991). Discrimination: disabled people and media, Contact nr 70, 45–48.

Becker-Herby E. (2016). The Rise of Femvertising: Authentically Reaching Female Consumers, Pobrane 4 lutego 2024 z: http://hdl.handle.net/11299/181494

Bielska B., Tamborska K. (2015). Ponadnarodowe korporacje jako podmioty nieformalnego wpływu na przykładzie zaangażowania w działania skierowane do osób LGBT w Polsce, Annales. Etyka w życiu gospodarczym, vol.18, nr 1, 21–35.

Boomers (2024). Pobrane 4 lutego 2024 z: https://www.sciencedirect.com/topics/social-sciences/boomers

Canales K. (2021). Facebook to “boomerski” serwis? Mark Zuckerberg chce zawalczyć o pokolenie Z. Pobrane 14 lutego 2024 z: https://businessinsider.com.pl/technologie/nowe-technologie/facebook-to-boomerski-serwis-mark-zuckerberg-chce-zawalczyco-pokolenie-z/qplllj8

Chabrowska A. (2019). Przełamując stereotypy. Odważne kampanie odważnych marek . Pobrano 4 lutego z: https://www.anitachabrowska.pl/przelamujac-stereotypy-odwaznekampanie-odwaznych-marek

CSR – Społeczna odpowiedzialność biznesu (2024). Pobrano 4 lutego 2024 z: https://www.parp.gov.pl/csr

Cybulska K. (2022). Narracje stosowane w reklamach w kontekście silver marketingu, Media Biznes Kultura, nr 2, 107–120.

Cyrek B. (2020). YouTube jako serwis społecznościowy – w stronę klasyfikacji witryny, Zarządzanie mediami, nr 8, s. 119–136.

Czaplicka M. (2014). Zarządzanie kryzysem w social media, Helion.

Czarnota P. (2017). Wykorzystanie portalu społecznościowego Instagram w działaniach promocyjnych przedsiębiorstw, Zeszyty Naukowe Politechniki Częstochowskiej nr 25, t. 1, 130–139.

Dove Real Beauty Sketches (2024). Pobrane 4 lutego 2024 z: https://www.dove.com/us/en/stories/campaigns/real-beauty-sketches.html

Dove: Reverse Selfie. Help girls positively navigate social media (2024). Pobrane 4 lutego 2024 z: https://campaignsoftheworld.com/digital/dove-reverse-selfie

Dove, Reverse Selfie, Have #TheSelfieTalk (2024). Pobrane 4 lutego 2024 z: https://www.youtube.com/watch?v=z2T-Rh838GA

Dove. Odkryjmy w sobie piękno – Unilever Polska (2024). Pobrane 4 lutego 2024 z: https://odpowiedzialnybiznes.pl/dobre-praktyki/dove-odkryjmy-w-sobie-piekno-unilever-polska

Durex przed Walentynkami namawia – „Kochaj tak, jak lubisz” (2022). Pobrane 4 lutego 2024 z: https://www.wirtualnemedia.pl/artykul/durex-kochaj-tak-jak-lubisz-seks-bezstereotypow-i-ograniczen

Feminism 101: What is Pinkwashing? (2019). Pobrane 4 lutego 2024 z: https://femmagazine.com/feminism-101-what-is-pinkwashing

Fijałkowska A. (2024). (DEI) diversity, equity & inclusion — chwilowy trend czy przyszłość komunikacji. Pobrane 4 lutego 2024 z: https://contentstandard.pl/dei-diversity-equityinclusion-chwilowy-trend-czy-przyszlosc-komunikacji

Goczał B. (2023). Yes po fali krytyki kończy akcję #YesforLove. „Traci wiarygodność, to tani populizm” Pobrane 20 lutego 2024 z: https://www.wirtualnemedia.pl/artykul/yes-koniec-yesforlove-wiarygodnosc-tani-populizm

Goldman R., Heath D., Smith S. (1991). Commodity feminism. Critical Studies in Mass Communication, vol 8., iss. 3, s. 333–351.

Gruszczyński A. (2021). Life On Wheelz. Pierwszy taki influencer, Pobrane 4 lutego 2024 z: https://www.vogue.pl/a/wojtek-sawicki-historia-influencera-z-niepelnosprawnoscia

[Instagram Life on Wheelz] (2022). Pobrane 4 lutego 2024 z: https://www.instagram.com/p/CZKHFTNoEUC/?img_index=1

Internet i Social Media w Polsce 2022 – raport (2024). Pobrane 4 lutego 2024 z: https://empemedia.pl/internet-i-social-media-w-polsce-2022-raport

ISO 26 000 (2024). Pobrane 4 lutego 2024 z: https://odpowiedzialnybiznes.pl/hasla-encyklopedii/iso-26–000

Johns A., Chapa S., Brooks N., Coleman H., DuBois M. (2022). Rainbow-Washing away customers: Does the customer’s perception of Rainbow-Washing affect purchasing behavior?, W: Association of Marketing Theory and Practice Proceedings. Pobrane 12 lutego 2024 z: https://digitalcommons.georgiasouthern.edu/amtp-proceedings_2022/9

Kampania DOVE. Odkryjmy w sobie piękno. Keep Calm and Be Beautiful (2024). Pobrane 4 lutego 2024 z: http://xkeylimex.blogspot.com/2013/03/kampania-dove-odkryjmy-w-sobie-piekno.html

Kokoszkiewicz J. (2024). Nowe funkcje na Instagramie, które warto poznać w 2024 roku! [Aktualizacja] Pobrane 30 kwietnia 2024 z: https://kohai.pl/blog/nowe-funkcje-nainstagramie-ktore-warto-poznac-w-2024-roku-wpis-aktualizowany

Kozłowska A. (2018). Starość i niepełnosprawność w reklamie: w kierunku normalizacji czy stereotypizacji?, W: A. Węcławiak (red). Współczesne wymiary komunikacji – między teorią a praktyką, (s. 255–273). Europejskie Stowarzyszenie Kulturoznawcze.

[#likeagirl Instagram] (2024). Pobrane 14 lutego 2024 z: https://www.instagram.com/explore/tags/likeagirl

Lazar M. (2014). Recuperating Feminism, Reclaiming Femininity. Hybrid Postfeminist Identity in Consumer Advertisements, Gender, Language and the Media, No. 2, s. 205–224.

Lojza A., Wolniak R. (2021). Media społecznościowe jako narzędzie komunikacji marketingowej na przykładzie serwisu Instagram, Management and Quality, nr 3, s. 37–59.

Marzec D. (2022). Znaczenie influencer marketingu w kształtowaniu decyzji współczesnych konsumentów, Media i Społeczeństwo. Medioznawstwo – Komunikologia – Semiologia – Socjologia Mediów – Media a Pedagogika, nr 16, s. 154–174.

Moroz M. (2010). Źródła efektywności przekazu marketingowego w serwisach społecznościowych, E-mentor nr 4. Pobrane 4 lutego 2024 z: https://www.e-mentor.edu.pl/artykul/index/numer/36/id/777

Pamuła-Cieślak N. (2022). Popularność książkomatów bibliotecznych w wizualnej przestrzeni serwisu Instagram w kontekście pandemii COVID-19, W: M. Kowalska-Chrzanowska (red.). Technologiczne aspekty działalności bibliotek w pandemii COVID-19: nowe zadania, nowe usługi, nowy wizerunek, s. 209–225. Wyd. SBP.

Pazderska A. (2021). Internetowa aktywność młodych dorosłych – raport z badań empirycznych, Świat Idei i Polityki, nr 1, s. 125–139.

Stefaniak-Hrycko A. (2012). Starość w reklamie telewizyjnej – śmieszy czy przeraża? Nowiny Lekarskie, t. 81, s. 89–95.

Stenbenk Y., Champlin S., Windels K., Shelton S. (2022). Is Femvertising the New Greenwashing? Examining Corporate Commitment to Gender Equality. Journal of Business Ethics, vol. 177, s. 491–505.

Struck-Peregońska M. (2013). Wizerunek osób niepełnosprawnych w środkach masowego przekazu – zarys zjawiska, Komunikacja Społeczna, nr 4, s. 22–31.

Szarzewski P. (2018). Odmienność i odmienność paradoksalna w reklamie, Symbolae Europaeae Studia Humanistyczne Politechniki Koszalińskiej, vol. 13, s. 116–133.

Tarczydło B., Kondak A., Konior A. (2018). Marketing wirusowy w zarządzaniu organizacją. Wyniki badań. Marketing i Zarządzanie, nr 3, s. 189–205.

Wilczak A. (2016). Heteronorma czy różnicowanie? Oczekiwania mniejszości w zakresie komunikacji marketingowej, Studia i Prace WNEiZU, vol. 44, nr 2, s. 425–434.

Wilusz R. (2017). Influencer marketing potężny ponad miarę. W: H. Hall (red.) Marketing (r)evolution. Nowe techniki, pomysły, rozwiązania, s. 249–256. Oficyna Wydawnicza Politechniki Rzeszowskiej.

Woźniak M. (2021). Media społecznościowe a akceptacja własnego ciała – ruch body positive na Instagramie, Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia de Cultura, vol. 13, s. 72–87.

Wójciuk A. (2017). Reklama komercyjna i reklama społeczna – różnice i podobieństwa, Zeszyty Naukowe Towarzystwa Doktorantów UJ. Nauki Społeczne, nr 16, s. 27–43.


Opublikowane: 2024-08-13



Natalia Pamuła  napa@umk.pl

Afiliacja: ,  Polska

Hanna Bednarska 
http://orcid.org/0009-0007-3802-1172

Afiliacja: Uniwersytet Jagielloński w Krakowie,  Polska





Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

CC BY-NC-ND 4.0 Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne - Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe