REAKCJE MIĘDZYNARODOWEGO ŚRODOWISKA BIBLIOTEKARSKIEGO NA APEL SBP W SPRAWIE WYKLUCZENIA ROSYJSKICH ORGANIZACJI I BIBLIOTEK Z IFLA
Zuza Wiorogórska
https://orcid.org/0000-0003-1015-2000
Afiliacja: Wydział Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii Uniwersytet Warszawski, Polska
Abstrakt
Tezy/cel artykułu – Celem badania jest dokumentacja ulotnych wiadomości (korespondencji mailowej) w ważnym historycznym momencie, jakim jest wojna rosyjsko-ukraińska. Artykuł ukazuje różnorodne opinie międzynarodowego środowiska biblioteczno-informacyjnego w reakcji na apel wystosowany przez SBP do władz IFLA. Pokazuje także szerszy kontekst, omawiając wybrane oświadczenia dotyczące sytuacji w Ukrainie wydane przez inne organizacje branżowe, a także działania IFLA podczas Światowego Kongresu Federacji oraz Zgromadzenia Walnego w 2022 r. Metody badań – Do badania korespondencji mailowej wykorzystano analizę treści wzbogaconą o metodę typologiczną, a także o krytyczną analizę dyskursu. Badanie dopełniono zapisem z obserwacji uczestniczącej. Wyniki i wnioski – Przedstawiona analiza pokazuje, że wojna rosyjsko-ukraińska nie jest tematem jednakowo rozumianym i jednakowo istot- nym dla wszystkich. Także nakładanie sankcji wobec rosyjskiego środowiska bibliotekarskiego spotkało się w większości ze sprzeciwem przedstawicieli różnych krajów, co zostało także wyrażone w oficjalnych oświadczeniach IFLA. W części analitycznej artykułu postarano się uzasadnić taki stan rzeczy. O ile poszczególne kraje były gotowe wydać twarde oświadczenia i apele, o tyle organizacje o zasięgu międzynarodowym, mające w swoich szeregach członków zarówno strony okupującej, jak i okupowanej, były wstrzemięźliwe. Relatywizm kulturowy odgrywa ważną rolę także w obliczu konfliktów zbrojnych. Pokazał to również materiał przeanalizowany dla celów tego artykułu.
Słowa kluczowe
Analiza treści; IFLA. SBP; Wojna rosyjsko-ukraińska
Bibliografia
AIB (2022). Solidarietà al popolo ucraino dall’AIB [online]. Associazione Italiana Bi- blioteche [dostęp: 13.03.2022]. Dostępny w WWW: https://www.aib.it/attivita/comunicati/2022/97314-solidarieta-al-popolo-ucraino-dallaib/.
AIB (2022a). Nessuna guerra o rappresaglia economica giustifica la discriminazione di un popolo o delle sue espressioni culturali [online]. Associazione Italiana Biblio- teche [dostęp: 13.03.2022]. Dostępny w WWW: https://www.aib.it/attivita/co-municati/2022/97426-nessuna-guerra-espressioni-culturali/.
Akimov, Ivan (2022). Более 150 деятелей культуры поддержали решение Пути- на о проведении спецоперации на Украине. Gazeta.Ru [online] 04.03.2022 [dostęp: 13.03.2022]. Dostępny w WWW: https://www.gazeta.ru/social/news/2022/03/04/17380873.shtml?updated.
ALA (2022). ALA Stands With Ukrainian Library Community [online]. American Library Association [dostęp: 13.03.2022]. Dostępny w WWW: https://www.ala.org/news/press-releases/2022/03/ala-stands-ukrainian-library-community.
Babbie, Earl (2004). Badania społeczne w praktyce. Warszawa: Wydaw. Naukowe PWN.
Bieliaszyn, Wiktoria (2022, 7 marca). Iwan Wyrypajew: Rosja też jest okupowana. „Gazeta Wyborcza”, 7 marca 2022, s. 13.
CILIP (2022). Statement of Solidarity With Librarians, Archivists and Information Professionals in Ukraine [online]. Chartered Institute of Library and Information Professionals [dostęp: 13.03.2022]. Dostępny w WWW: https://www.cilip.org.uk/news/597028/Statement-of-solidarity-with-librarians-archivists-and-infor-mation-professionals-in-Ukraine.htm.
Czaja, Jan (2007). Zachód – pozycja i uwarunkowania globalne. Krakowskie Studia Międzynarodowe, nr 2, s. 29-47.
DBV (2022). Der Deutsche Bibliotheksverband ist solidarisch mit der Ukraine: Empfehlungen zur Kooperation mit russischen Einrichtungen [online]. Deutsche Bibliotheksverband [dostęp: 13.03.2022]. Dostępny w WWW: https://dbv-cs.e-fork.net/sites/default/files/2022-03/2022_03_07_Stellungnahme%20des%20dbv%20Ukraine%20Kooperation%20russische%20Einrichtungen_final_0.pdf.
EBLIDA (2022). Press Release: The Russian Federation Barbaric Attack Against Ukraine – Joint European Declaration [online]. European Bureau of Library, Documentation and Information Associations [dostęp: 13.03.2022]. Dostępny w WWW: http://www.eblida.org/news/the-russian-federation-barbaric-at-tack-against-ukraine.html.
EBLIDA (2022a). Newsletter, No. 3, March 2022 [online]. European Bureau of Library, Documentation and Information Associations [dostęp: 13.03.2022]. Dostępny w WWW: https://mailchi.mp/290b6c0d617e/eblida-newsletter-5192138?e=[UNIQID]#4.
Ernaux, Annie (2022). Lata. Wołowiec: Wydaw. Czarne.
EUA (2022). EUA suspends membership of 14 Russian universities following statement by university leaders [online]. European Universitiy Association [dostęp:26.08.2022]. Dostępny w WWW: https://www.eua.eu/news/842:eua-suspends-membership-of-12-russian-universities-following-statement-by-university-leaders.html.
Given, Lisa M., ed. (2008). The Sage Encyclopedia of Qualitative Research Methods. Los Angeles; London; New Delhi; Singapore: SAGE.
Hall, Edward T. (2001). Poza kulturą. Warszawa: Wydaw. Naukowe PWN.
IFLA (2022). IFLA Statement on Ukraine [online]. International Federation of Libraries and Associations [dostęp: 13.03.2022]. Dostępny w WWW: https://www.ifla.org/news/ifla-statement-on-ukraine/.
IFLA (2022a). IFLA response to the situation in Ukraine [online]. International Fe- deration of Libraries and Associations [dostęp: 26.08.2022]. Dostępny w WWW: https://www.ifla.org/news/ifla-response-to-the-situation-in-ukraine/.
IFLA (2022b). IFLA Strategy 2019–2024 [online]. International Federation of Lib- raries and Associations [dostęp: 26.08.2022]. Dostępny w WWW: https://www.ifla.org/strengthen-the-global-voice-of-libraries/.
Jäger, Siegfried (2001). Discourse and Knowledge: Theorethical and Methodolog- ical Aspects of a Critical Discourse and Dispositive Analysis. In: Methods of Critical Discourse Analysis. Ed. by R. Wodak & M. Meyer. London, Thousand Oaks, New Delhi: SAGE, pp. 32-62.
Konieczna, Jadwiga, red. (2017). Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich. Przeszłość i teraźniejszość 1917-2017. Warszawa: Wydaw. SBP.
KRASP (2022). Apel do środowisk akademickich i elit intelektualnych w związku z agresją Rosji na Ukrainę [online]. Konferencja Rektorów Akademickich Szkół Polskich [dostęp: 26.08.2022]. Dostępny w WWW: https://www.krasp.org.pl/resources/upload/aktualnosci/2020-2024/Apel_do_srodowisk_akademick_i_elit_inte- lekt_Ukraina_2_03_22_new_link.pdf.
LIBER (2022). LIBER Statement on Ukraine [online]. Ligue des Bibliothèques Eu- ropéennes de Recherche [dostęp: 13.03.2022]. Dostępny w WWW: https://libereurope.eu/article/liber-statement-on-ukraine/.
LNB (2022). Public Appeal to the World Community of Libraries Regarding the Solidarity Initiatives with the People of Ukraine [online]. Latvijas Nacionālā Bibliotēka [dostęp:13.03.2022]. Dostępny w WWW: https://lnb.lv/en/public-appeal-world-com-munity-libraries-regarding-solidarity-initiatives-people-ukraine.
Mężyński, Andrzej (1992). Jeszcze raz o Stowarzyszeniu Bibliotekarzy Polskich. Bibliotekarz, nr 9, s. 20-24.
MKRF (2022). Деятели культуры России — в поддержку позиции Президента по Украине и Крыму [online]. Министерствo Kультуры Российской Федерации[dostęp: 13.03.2022]. Dostępny w WWW: https://culture.gov.ru/press/news/deyateli-kultury-rossii-v-podderzhku-pozitsii-prezidenta-po-ukraine-i-kry-mu20171009103201/?sphrase_id=478643.
NLA (2022). Nordic Library Associations Condemn War in Ukraine [online]. Nordic Library Association [dostęp: 13.03.2022]. Dostępny w WWW: https://upply-sing.is/wp-content/uploads/2022/03/Nordic-library-associations-condemn-war-in-Ukraine.pdf.
O’Leary, Zina (2017). The Essential Guide to Doing Your Research Project (3rd ed.). London: SAGE.
PAP (2022). Putin podpisał ustawę o karach za „szerzenie dezinformacji” [online]. Polska Agencja Prasowa [dostęp: 13.03.2022]. Dostępny w WWW: https://www.pap.pl/aktualnosci/news%2C1103696%2Cputin-podpisal-ustawe-o-karach-za-szerzenie-dezinformacji.html.
PCP (2022). Обращение Российского Союза ректоров [online]. Российский Союз Pекторов [dostęp: 26.08.2022]. Dostępny w WWW: https://rsr-online.ru/news/2022/3/4/obrashenie-rossijskogo-soyuza-rektorov/.
RBA (2022). Заявление Правления Российской библиотечной ассоциации [on-line]. Российскaя библиотечнaя ассоциация [dostęp: 13.03.202]. Dostępny w WWW: http://www.rba.ru/news/news_4792.html.
SBP (2022). Apel Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich dotyczący wykluczenia wszyst- kich rosyjskich organizacji i bibliotek z Międzynarodowej Federacji Stowarzyszeń i In- stytucji Bibliotekarskich IFLA [online]. Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich [dostęp: 13.03.2022]. Dostępny w WWW: http://www.sbp.pl/artykul/?cid=24168&prev=260.
UBA (2022). The Appeal of the Ukrainian Library Association to IFLA President and Governing Board and IFLA Members [online]. Українська бібліотечна асоціація[dostęp: 13.03.2022]. Dostępny w WWW: https://ula.org.ua/en/.
UBA (2022a). The Second Appeal of the Ukrainian Library Association to IFLA President and IFLA Governing Board [online]. Українська бібліотечна асоціація [dostęp:17.03.2022]. Dostępny w WWW: https://ula.org.ua/resursy/dokumenty-uba?fbclid=IwAR3Iuk6VYOx9lN_5_H0_o4eqkhjHuXNmSX3w6a18qoW-2N4J4oF-1CodkbJQ.
Wodak, Ruth; Meyer, Michael, ed. (2001). Methods of Critical Discourse Analysis.London, Thousand Oaks, New Delhi: SAGE.
https://orcid.org/0000-0003-1015-2000
Afiliacja: Wydział Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii Uniwersytet Warszawski, Polska
Biogram:
Zuza Wiorogórska, dr, adiunkt w Katedrze Informatologii na Wydziale Dziennikarstwa, Informacji i Studiów Bibliologicznych Uniwersytetu Warszawskiego, pełnomocniczka Dyrektor Biblioteki Uniwersyteckiej w Warszawie ds. edukacji informacyjnej i komunikacji naukowej. Członkini SBP, ISKO oraz komitetu sterującego sekcji Library Theory and Research w IFLA. Członkini stowarzyszona grupy badawczej GERiiCO (Groupe d’Etudes et de Recherche Interdisciplinaire en Information et Communication) na Uniwersytecie w Lille (Francja). Członkini rad programowych i doradczych międzynarodowych czasopism i konferencji. Zainteresowania badawcze: edukacja informacyjna w kontekście międzykulturowym, użytkownicy informacji, otwarta nauka
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Autor składa oświadczenie o oryginalności przesłanego tekstu, a w umowie wydawniczej przenosi na rzecz Wydawcy nieodpłatnie majątkowe prawa autorskie w zakresie jednorazowego opublikowania dzieła.
CC BY-NC-ND 4.0 Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne - Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe
