PODRÓŻ SŁUŻBOWA MARII PISARSKIEJ. BIBLIOTEKARKA PAŃSTWOWEGO MUZEUM ZOOLOGICZNEGO W WIELKIEJ BRYTANII W 1947 ROKU
Hubert Kowalski
https://orcid.org/0000-0002-3800-5275
Afiliacja: Katedra Archeologii Klasycznej, Wydział Archeologii Uniwersytet Warszawski, Polska
Arkadiusz Cegliński
https://orcid.org/0000-0001-7268-8789
Afiliacja: Instytut Zoologii Polskiej Akademii Nauk, Polska
Wojciech Zabłocki
https://orcid.org/0000-0001-6596-1230
Afiliacja: doktorant w Instytucie Historii Nauki PAN, Polska
Abstrakt
Teza/cel artykułu – Artykuł wpisuje się w trend publikacji źródeł ar- chiwalnych, co jest ważnym elementem rozwoju współczesnej nauki. ujęte w nim opracowanie sprawozdania Marii Pisarskiej z jej podróży do Anglii w 1947 r. ma na celu przybliżenie specyfiki pracy polskich badaczy, a przede wszystkim bibliotekarzy i muzealników w powojennych realiach. Metody – w pracy prze- prowadzono kwerendę źródłową, opracowano i krytycznie przeanalizowano materiały archiwalne powiązane z Marią Pisarską i Państwowym Muzeum zoo- logicznym (obecnie Muzeum i instytut zoologii PAN). Wnioski – analiza spra- wozdania pozwoliła na ukazanie kierunku działań polskich bibliotekarzy i mu- zealników po ii wojnie światowej, tj. dążenia do przywrócenia funkcjonowania instytucji naukowych na poziomie nieodbiegającym od standardów zachodnio- europejskich. Wyjazd Pisarskiej miał charakter komparatystyczny, miał na celu poznanie i porównanie metod działań i organizacji angielskich bibliotek. Materiał badawczy potwierdził również ciągłość kontaktów pomiędzy polskimi a zagra- nicznymi jednostkami naukowymi, który zaowocował szybką odbudową ich re- lacji po wojnie.
Słowa kluczowe
Państwowe Muzeum Zoologiczne; Biblioteka Londyn; Uniwersytet Warszawski; British Council; Pisarska
Bibliografia
Bielecka-Fördös, Ewa (2000). Pisarska Maria-Kazimiera. W: Słownik Pracowników Książki Polskiej, Suplement II, pod red. H. Tadeusiewicza i B. Karkowskiego, Warszawa: Wydawnictwo SBP, s. 124-125.
Bielecka-Fördös, Ewa (2007). Maria Kazimiera Pisarska (1905-1978) – kierowniczka
Biblioteki Instytutu Badawczego Leśnictwa. W: Bibliotekarze Bibliotek Specjalnych, pod red. M. Lenartowicz, „Bibliotekarze Polscy we Wspomnieniach Współczesnych”, t. 10, Warszawa: Wydaw. SBP, s. 77-83.
Daszkiewicz, Piotr; Iwan, Dariusz (2020). Co wiemy o Muzeum Branickich? Listy Jana Sztolcmana do Benedykta Dybowskiego ze zbiorów poznańskiego oddziału Archiwum PAN – interesujący przyczynek dla historii zbiorów przyrodniczych w Polsce. Kwartalnik Historii Nauki i Technik, t. 65, nr 2, s. 77-87.
Feliksiak, Stanisław (1987). Poliński Władysław. W: Słownik Biologów Polskich, pod red. S. Feliksiaka, Warszawa: Państwowe Wydaw. Naukowe, s. 428-429.
Feliksiak, Stanisław (1987). Sztolcman Jan. W: Słownik Biologów Polskich, pod red. S. Feliksiaka, Warszawa: Państwowe Wydaw. Naukowe, s. 529-530.
Gaca-Dąbrowska, Zofia (1992). Biblioteki i ich Rola w Rozwoju Życia Naukowego w Polsce (1919-1951). W: Historia Nauki Polskiej, 1918-1951, pod red. B. Suchodolskiego, t. 5, cz. 1, Wrocław-Warszawa-Kraków: Zakład Narodowy Imienia Ossolińskich Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, s. 569-603. Gammell, Simon (2018). Wstęp. W: Ponad granicami: Wielka Brytania-Polska, Wspólne sprawy, Wspólne wyzwania, pod red. R. Boycona, Warszawa: British Council, s. 8-9.
Iwan, Dariusz; Kowalski, Hubert; Mierzwa-Szymkowiak, Dominika; Zaborowski, Robert (2016). Zygmunt Feodorowicz, Stanisław Feliksiak. 150-lecie Gabinetu Zoologicznego w Warszawie (1818-1968), Memorabilia Zoologica, Nowa Seria 1, Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN
Kowalska, Krystyna (1987). Jaczewski Tadeusz Franciszek Antoni. W: Słownik Biologów Polskich, pod red. S. Feliksiaka, Warszawa: Państwowe Wydaw. Naukowe, s. 220-221.
Kowalska, Krystyna (1987). Jarocki Feliks Paweł Sebastian. W: Słownik Biologów Polskich, pod red. S. Feliksiaka, Warszawa: Państwowe Wydaw. Naukowe, s. 228-229.
Kowalska, Krystyna (1987). Taczanowski Władysław. W: Słownik Biologów Polskich, pod red. S. Feliksiaka, Warszawa: Państwowe Wydaw. Naukowe, s. 541-542.
Kowalski, Hubert; Miziołek, Jerzy (2016). Kronika Pałacu Kazimierzowskiego Feliksa Pawła Jarockiego. Warszawa: Archiwum Państwowe w Warszawie i Muzeum Uniwersytetu Warszawskiego. Kurjer Warszawski (1935), Nr 270 (2 października), s. 5.
Laszczkowska, Wiesława (1965). Zarys rozwoju Biblioteki Instytutu Zoologicznego Polskiej Akademii Nauk, Memorabilia Zoologica, t. 13, Wrocław-Warszawa-Kraków: Zakład Narodowy Imienia Ossolińskich Wydaw. Polskiej Akademii Nauk.
Sroka, Marek (2020). Spreading the word’ in the Polish People’s Republic: the British Council and the English Reading Room at the Jagiellonian Library in Kraków, 1946-1989, Library & Information History, vol. 36, no. 3, pp. 175-193.
Sroka, Stanisław T. (2017-2019). Tarwid Kazimierz. W: Polski Słownik Biograficzny,
Świrski Łukasz – Taube Jerzy, pod red. A. Romanowskiego, t. 52, Warszawa–Kraków: Instytut Historii Polskiej Akademii Nauk, s. 567-568.
Szwarc, Andrzej (2016). Akademia Medyko-Chirurgiczna i Szkoła Główna 1857-1869. W: Dzieje Uniwersytetu Warszawskiego 1816-1915, pod red. T. Kizwaltera,
Warszawa: Wydaw. Uniwersytetu Warszawskiego, s. 415-556.
Szymański, Bohdan (1981). Pisarska Maria Kazimiera. W: Polski Słownik Biograficzny, Piątkiewicz Bronisław – Pniewski Władysław, pod red. E. Rostworowskiego, t. 26, Wrocław: Instytut Historii Polskiej Akademii Nauk, s. 546-547.
Śledzińska, Danuta (1979). Doc. Maria Pisarska (1905-1978). Sylwan, Nr 5, s. 88-90.
Śródka, Andrzej (1993). Biogramy uczonych polskich, Suplement, Warszawa: Ośrodek Informacji Naukowej PAN. Archiwalia: Archiwum Muzeum i Instytutu Zoologii Polskiej Akademii Nauk, Akta osobowe
Marii Pisarskiej, sygn. 3881., BE 50., s. 1-38. Archiwum Muzeum i Instytutu Zoologii Polskiej Akademii Nauk, PMZ – Plany
Pracy i Sprawozdania Wydziałowe oraz Pracowników 1945-1948, Sprawozdanie z podróży do Anglii w czasie 9 października 1946 – 15 października 1947, sygn. 2396, 1/364, kat. A, s. 10.
Archiwalia:
Archiwum Muzeum i Instytutu Zoologii Polskiej Akademii Nauk, PMZ – Sprawozdania z podróży służbowych 1945-1951, Sprawozdanie z podróży do Anglii odbytej w październiku 1947 r. na zaproszenie Bristish Council, sygn. 2345, nr 1/89, k. 1-4
Archiwum Muzeum i Instytutu Zoologii Polskiej Akademii Nauk, Rewindykacje zbiorów – korespondencja 1945-1949, sygn. 2318, nr 1/180, s. 31.
Archiwum Muzeum i Instytutu Zoologii Polskiej Akademii Nauk, Tadeusz Jaczewski – korespondencja P-Pr 1946-1973, sygn. 3370/11, k. 46.
Archiwum Państwowe w Warszawie Oddział w Pułtusku, Akta stanu cywilnego Parafii Rzymskokatolickiej w Goworowie, Akta urodzeń, sygn. 79/521/0/-/45, 16/1905.
Źródła internetowe:
https://www.britishcouncil.pl/o-nas/historia – dostęp (7.05.2022
https://orcid.org/0000-0002-3800-5275
Afiliacja: Katedra Archeologii Klasycznej, Wydział Archeologii Uniwersytet Warszawski, Polska
Biogram:
Hubert Kowalski, doktor habilitowany, prof. ucz., pracow- nik Katedry Archeologii Klasycznej Wydziału Archeologii uW. Członek zarządu stowarzyszenia historyków sztu- ki (shs), zarządu stowarzyszenia Muzealników Polskich (sMP), Międzynarodowej rady Muzeów (iCoM), the explorers Club, Prezes stowarzyszenia Muzeów uczelnia- nych, dyrektor Muzeum uniwersytetu Warszawskiego. jego badania skupiają się wokół recepcji kultury artystycz- nej starożytnej grecji i rzymu w sztuce europejskiej XVii, XViii i XiX wieku oraz grabieży dóbr kultury, historii mu- zeów i muzeologii
https://orcid.org/0000-0001-7268-8789
Afiliacja: Instytut Zoologii Polskiej Akademii Nauk, Polska
Biogram:
Arkadiusz Cegliński, mgr, specjalista w Muzeum i Instytucie Zoologii Polskiej Akademii Nauk. Jego zainteresowania obejmują historię Warszawy, szczególnie okres XVIII i XIX wieku. Ponadto zajmuje się historią zoologii i nauk przyrodniczych w Polsce. Uczestnik ogólnopolskiego projektu „Integracja i mobilizacja danych o różnorodności biotycznej Eukaryota w zasobach polskich instytucji naukowych (IMBIO)”.
https://orcid.org/0000-0001-6596-1230
Afiliacja: doktorant w Instytucie Historii Nauki PAN, Polska
Biogram:
Wojciech Zabłocki, mgr, absolwent Wydziału Historycznego UW. Zajmuje się historią polskich badań zoologicznych, szczególnie ideą, rozwojem, okolicznościami upadku i próbami reaktywacji Narodowego Muzeum Przyrodniczego. Doktorant w Instytucie Historii Nauki PAN
Autor składa oświadczenie o oryginalności przesłanego tekstu, a w umowie wydawniczej przenosi na rzecz Wydawcy nieodpłatnie majątkowe prawa autorskie w zakresie jednorazowego opublikowania dzieła.
CC BY-NC-ND 4.0 Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne - Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe
