Aspekty organizacyjne i zarządzanie bibliotekami w Finlandii z perspektywy społeczeństwa informacyjnego
Dorota Grabowska
Afiliacja: Instytut Informacji Naukowej i Studiów Bibliologicznych, Uniwersytet Warszawski, Polska
Iwona H. Pugacewicz
Afiliacja: Instytut Informacji Naukowej i Studiów Bibliologicznych, Uniwersytet Warszawski, Polska
Abstrakt
Teza/cel – Celem artykułu jest przedstawienie ważnej roli bibliotek w Finlandii w kształtowaniu społeczeństwa informacyjnego. Omówiono w nim podstawy prawne, finansowanie i system biblioteczny. Ukazano rolę bibliotek w promocji czytelnictwa i wiedzy informacyjnej. Metody badań – Przeanalizowano dokumenty regulujące działalność i organizację bibliotek w Finlandii oraz wykorzystano własne obserwacje z wyjazdu studyjnego. Wyniki i wnioski – Wykazano, że w Finlandii biblioteki, jako wyspecjalizowane placówki usługowe, które działają w ramach samorządów lokalnych, wyższych uczelni i instytucji naukowych w istotny sposób przyczyniają się do rozwoju oświaty i nauki, większego udziału obywateli w życiu politycznym i lepszej orientacji w życiu codziennym. Biblioteki mają swój wkład w kształtowanie się społeczeństwa informacyjnego.
Słowa kluczowe
Finlandia; Biblioteka; Biblioteka Narodowa; Biblioteka naukowa; Biblioteka publiczna; Metso; Bibliotekarz; Społeczeństwo informacyjn; Kształcenie; Organizacja; Zarządzanie; Finansowanie
Bibliografia
AMKIT (2011). Together for searching, learning and understanting. Cooperation strategy of the Libraries of the Universities of Applied Sciences [online]; [dostęp; 26.11.2011]. Dostępny w World Wide Web: <http://www.amkit.fi/download.php?f5c192ab205366b-16fb7919f26a4bc6e>.
Analiza best practice – Finlandia (2005). W: Najlepsze wzorce działalności bibliotecznej w Europie, Singapurze i USA. Warszawa: Wydaw. SBP.
Audunson, Ragnar (2005). The Public Library as a Meeting-Place in a Multicultural and Digital Context. The necessity of Low Intensive Meeting-Place. "Journal of Documentation", vol. 61, no. 3, pp. 429-441.
Działalność bibliotek publicznych: wytyczne IFLA/UNESCO (2002). Oprac. zespół pod przew. Ph. Gilla w imieniu Sekcji Bibliotek Publicznych. Warszawa: Wydaw. SBP.
Gmerek, Tomasz (2005). Szkolnictwo wyższe w krajach skandynawskich. Studium z pedagogiki porównawcze. Poznań: Oficyna Wydawnicza Impuls.
Harju, Eline (2004). Internet bus Netti-Nysse The heaviest and most yellow mobile service in the world? Scandinavian Public Library Quarterly, vol. 37, no. 3 [online]; [dostęp: 20.02.2011]. Dostępny w World Wide Web: <http://www.splq.info/issues/vol37_3/09.htm>.
Horami-Poutanen, Kristiina (2006) The National Library of Finland – the national gateway to information. "The National Library of Finland Bulletin", pp. 4-6.
Järvinen, Pirjo (2007). Tampere City Library: Pirkanmaa provincial library [online]; [dostęp: 21.11.2011]. Dostępny w World Wide Web: .
Järvelin, Kalervo; Vakkari, Pertti (1981). Tiedontarpeiden ja kirjastonkäytön tuytkimisesta. Kaksitutkielmaa. Helsinki: Kirjastopalvelu Oy.
Libraries.fi (2010). Suomen yleisten kirjastojen tilastot [online]; [dostęp: 20.02.2011]. Dostępny w World Wide Web: <http://www.tilastot.kirjastot.fi/fi=FI/>.
OECD (2011). Programme for International Student Assessment [online]; [dostęp: 13.03.2011]. Dostępny w World Wide Web: .
PIKI (2011). PIKI Pirkanmaan Kirjastut [online]; [dostęp: 21.11.2011]. Dostępny w World Wide Web: .
PISA (2010). PISA 2009 Results: What Students Know and Can Do: Student Performance in Reading, Matematies and Science (Volumen I) [online] Programme for International Student Assessment [dostęp: 21.11.2011]. Dostępny w World Wide Web: .
Pugacewicz, Iwona H. (2007). Zmienne losy biblioteki szkolnej w Paryżu 1842-1963. W: Biblioteki w systemie kultury jednoczącej się Europy. Red. M. Zając, E. B. Zybert. Warszawa: Wydaw. SBP.
SITR (2011). Studying in Tampere Region [online]; [dostęp 13.03.2011]. Dostępny w World Wide Web: <http://www.uta.fi/sitr/index.html>.
Tamcat (2011). Tampereen yliopiston kiriasto [online]; [dostęp: 20.02.2011]. Dostępny w World Wide Web: <http://tamcat.linneanet.fi/index-en.htm>.
Tampere Library (2011), Tampere University Library [online] [dostęp: 20.02.2011]. Dostępny w World Wide Web: <http://www.uta.fi/kirjasto/lib/e-library/>.
The National Library of Finland (2011) Organisation and Management [online]; [dostęp: 20.02.2011]. Dostępny w World Wide Web: <http://www.nationallibrary.fi/infoe/organization/nationallibrarystrategy_20062015_summary.html>.
University of Tampere (2011), Sitr [online]; [dostęp: 20.02.2011]. Dostępny w World Wide Web: <http://tamcat.linneanet.fi/index-en.htm>.
Wierzbołowski, Józef (2003): Fińska droga do społeczeństwa informacyjnego i gospodarki opartej na wiedz. Warszawa: Instytut Łączności.
Afiliacja: Instytut Informacji Naukowej i Studiów Bibliologicznych, Uniwersytet Warszawski, Polska
Biogram:
Dr Dorota Grabowska jest absolwentką studiów bibliotekoznawczych i informacyjnych prowadzonych w Instytucie Informacji Naukowej i Studiów Bibliologicznych Uniwersytetu Warszawskiego, gdzie pracuje od 1991 r. Jej zainteresowania badawcze skupiają się wokół problematyki związanej z organizacją i działalnością bibliotek publicznych i szkolnych. Szczególnie interesują ją formy i metody pracy z użytkownikiem w bibliotece. Od 2003 r. jest sekretarzem „Poradnika Bibliotekarza”, wchodzi w skład zespołu redakcyjnego serii „Biblioteczka Poradnika Bibliotekarza”. Jest autorką m.in. takich artykułów, jak: Metody pracy z czytelnikiem dziecięcym w świetle międzynarodowych wytycznych. W: Biblioteki w systemie kultury jednoczącej się Europy (red. M. Zając, E. B. Zybert, Warszawa 2007), Rola metod problemowych i programowanych w kształtowaniu społeczeństwa informacyjnego („Edukacja dla przyszłości”, 2008), Projekt jako metoda godna polecenia dla bibliotekarzy. W: Książka. Biblioteka. Informacja (red. E. B. Zybert, D. Grabowska, Warszawa 2008), Biblioteki szkolne w międzynarodowych wytycznych i aktach prawnych (Poradnik Bibliotekarza 2009, nr 11, s. 3-8).
Afiliacja: Instytut Informacji Naukowej i Studiów Bibliologicznych, Uniwersytet Warszawski, Polska
Biogram:
Dr Iwona H. Pugacewicz jest absolwentką studiów historycznych na Uniwersytecie w Białymstoku oraz Ecole des Hautes Etudes en Sciences Sociales w Paryżu. W latach 1997-2005 pełniła funkcję dyrektora Zespołu Szkół przy Ambasadzie RP w Paryżu, a od 2007 r. jest pracownikiem Instytutu Informacji Naukowej i Studiów Bibliologicznych Uniwersytetu Warszawskiego. Jej zainteresowania skupiają się wokół zagadnień dotyczących funkcjonowania różnorodnych instytucji kultury europejskiej, na czele z bibliotekami i centrami informacyjnymi, a także wokół polskich i polonijnych instytucji kultury funkcjonujących poza granicami. Szczególnie bliska jest jej historia i kultura krajów romańskich oraz problematyka wielokulturowości. Jest autorką licznych artykułów na temat funkcjonowania bibliotek w Europie Zachodniej, m.in.: Biblioteczna różnorodność z fińskiej perspektywy (współautor. D. Grabowska, Poradnik Bibliotekarza 2007, nr 10, s. 18-23), Zmienne losy biblioteki szkolnej w Paryżu w latach 1842-1963. W: Biblioteki w systemie kultury jednoczącej się Europy (red. M. Zając, E. B. Zybert, Warszawa 2007), Kobiety w IFLA. Problematyka Women’s Studies w działalności Agend Międzynarodowej Federacji Stowarzyszeń i Instytucji Bibliotecznych w latach 1990-2005 (Przegląd Biblioteczny 2007, z. 3, s. 383398).
Autor składa oświadczenie o oryginalności przesłanego tekstu, a w umowie wydawniczej przenosi na rzecz Wydawcy nieodpłatnie majątkowe prawa autorskie w zakresie jednorazowego opublikowania dzieła.
CC BY-NC-ND 4.0 Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne - Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe
