Library users, offerings and types of services in Poland
Małgorzata Fedorowicz-Kruszewska
Afiliacja: Nicolaus Copernicus University in Toruń, Polska
Tomasz Kruszewski
Afiliacja: Nicolaus Copernicus University in Toruń, Polska
Abstrakt
Thesis/purpose of the article – The purpose of this article is to provide an overview of modern library and information services for users of Polish public and academic libraries. These have emerged due to the transformations resulting from technological progress, new document formats, innovative ways in which information circulates, evolving environments, and user needs, as well as social phenomena such as fragmentation of society, population ageing and a very low level of readership in Poland. Research methodology – Analysis and critical review of literature as well as content-related assessment of web services were performed. Major outputs/conclusions – The outline of library services offered by Polish public and academic libraries provided in this article is not exhaustive. However, it can reasonably lead to the conclusion that the library offerings in Poland in the 2nd decade of the 21st century is incomparably more extensive than even a dozen years back. The social and political transformations following 1989, Poland’s membership in European structures, the evolution of information and communication technologies, changing user needs and social metamorphoses as well as solutions developed in other countries being implemented have all largely shaped the current approach to the role of libraries. Libraries extend their fields of activity, entering areas previously set aside for cultural institutions. By offering a wider range of services for very diverse groups of recipients, they are becoming increasingly rooted in the public space.
Bibliografia
Biblioteka. Tu się dzieje! (2016). [online], FRSI, wrzesień 2016 [accessed: 30.12.2016]. Available in WWW: <http://mail.exciting-news.pl/p/x1elt65k6s/k4sc66pdr5/>.
Biblioteka Publiczna w Dzielnicy Śródmieście m.st. Warszawy (2008). Książka na telefon (online). Biblioteka Publiczna w Dzielnicy Śródmieście m.st. Warszawy; [accessed: 02.01.2017]. Available in WWW: <http://www.biblioteka.waw.pl/index.php/filie-biblioteczne/ksiazka-na-telefon.html>.
BN (2015). Stan bibliotek w Polsce. Wybrane dane i wskaźniki [online]. Biblioteka Narodowa; [accessed: 30.12.2016]. Available in WWW: <http://www.bn.org.pl/aktualnosci/846-stan-bibliotek-w-polsce-2013.-wybrane-dane-i-wskazniki.html>.
BN (2016). Zestawienie zbiorcze o stanie i działalności bibliotek w 2014 r. [online]. Instytut Książki i Czytelnictwa Biblioteki Narodowej; [accessed: 30.12.2016]. Available in WWW: <http://bn.org.pl/download/document/1450268977.pdf>.
Czapnik, Grzegorz; Gruszka Zbigniew; Tadeusiewicz, Hanna, oprac. (2011). Podręczny słownik bibliotekarza. Warszawa: Wydaw. SBP.
Fedorowicz-Kruszewska, Małgorzata (2015). Biblioteczne zasoby cyfrowe jako niezbędny element współczesnego środowiska edukacyjnego studentów z niepełnosprawnością wzroku. E-mentor, no. 3, pp. 48-53.
Fedorowicz-Kruszewska, Małgorzata; Cyrklaff, Magdalena (2016). Media w środowisku osób zagrożonych wykluczeniem społecznym. Toruń: Wyższa Szkoła Bankowa.
FRSI (2016). Program Rozwoju Bibliotek [online]. Fundacja Rozwoju Społeczeństwa Informacyjnego; [accessed: 29.12.2016]. Available in WWW: <http://frsi.org.pl/projekt/program-rozwoju-bibliotek/>.
Gminna Biblioteka Publiczna im. Wiktora Kulerskiego w Grucie [online]. „Biblioteka na kółkach” w Salnie [accessed: 02.01.2016]. Available in WWW: <http://biblioteka.gruta.pl/biblioteka-na-kolkach-w-salnie/>.
Gmiterek, Grzegorz (2012). Biblioteka w środowisku społecznościowego Internetu: Biblioteka 2.0. Warszawa: Wydaw. SBP.
Grygrowski, Dariusz (2015). Megabiblioteki czy sieć małych placówek? Fałszywa alternatywa. In: Megabiblioteki. Wybrane tendencje w bibliotekarstwie publicznym. Red. D. Pietrzkiewicz,E.B. Zybert. Warszawa: Wydaw. SBP, pp. 11-34.
Jaskowska, Bożena (2008). O kulturze konwergencji słów kilka. Biuletyn EBIB [online], no. 1 [accessed: 05.11.2016]. Available in WWW: <http://www.ebib.info/2008/92/a.php?-jaskowska>.
Kisilowska, Małgorzata (2015). Biblioteki publiczne a „kultura iwentu” i kulturowa wszystkożerność. In: Megabiblioteki. Wybrane tendencje w bibliotekarstwie publicznym. Red. D. Pietrzkiewicz, E. B. Zybert. Warszawa: Wydaw. SBP, pp. 63-79.
Kisilowska, Małgorzata; Paul, Magdalena; Zając, Michał (2016). Jak czytają Polacy? Raport badawczy projektu Zmiany kultury czytelniczej w Polsce w kontekście upowszechnienia e-tekstów i urządzeń pozwalających z nich korzystać [online]. Centrum Cyfrowe [accessed: 03.01.2016]. Available in WWW: <http://centrumcyfrowe.pl/wp-content/uploads/2016/06/Jak-czytaj%C4%85-Polacy-raport-ko%C5%84cowy.pdf>.
Koszowska, Agnieszka (2008). Tagowanie i biblioteczne katalogi 2.0. [online]. Biblioteka 2.0 [accessed: 01.01.2017]. Available in WWW: <http://blog.biblioteka20.pl/?p=66>.
Kowalska, Małgorzata (2015). Crowdsourcing internetowy: pozytywny wymiar partycypacji społecznej. Warszawa: Wydaw. SBP.
Krawczyk, Anna (2015). Centrum Literatury Dziecięcej – aby służyć tym, którzy służą dzieciom. In: W kręgu kultury czytelniczej dzieci i młodzieży. Red. M. Antczak, A. Walczak-Niewiadomska, Łódź- Warszawa: Wydaw. UŁ, Wydaw. SBP, pp. 139-148.
Kruszewski, Tomasz (2012). Przestrzenie biblioteki: o symbolicznej, fizycznej i społecznej obecności instytucji. Toruń: Wydaw. Naukowe UMK.
Marzec, Paweł (2016). Dostępność serwisów internetowych różnych typów bibliotek na urządzeniach mobilnych. In: Oblicza przestrzeni informacyjnej w dobie Web 2.0. Red. K. Domańska, E. Głowacka, P. Marzec. Bydgoszcz: Wydaw. UKW, pp. 123-133.
MBP (2016). Na dobry początek [online]. Miejska Biblioteka Publiczna we Wrocławiu [accessed: 30.12.2016]. Available in WWW: <http://www.biblioteka.wroc.pl/dzieci/projekty-dla-dzieci/na-dobry-poczatek>.
Miejska Biblioteka Publiczna w Piekarach Śląskich (2017) [online], [accessed: 03.01.2017]. Available in WWW: <http://www.biblioteka.piekary.pl/>.
MSWiA (2016). Mniejszości narodowe i etniczne [online]. Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji [accessed: 01.01.2017]. Available in WWW: <http://mniejszosci.narodowe.mswia.gov.pl/mne/mniejszosci/wyniki-narodowego-spis/6999,Mniejszosci-narodowe-i-etniczne-oraz-spolecznosc-poslugujaca-sie-jezykiem-kaszub.html#kraj>.
Michalak, Dominika, Koryś, Izabela, Kopeć Jarosław (2016). Stan czytelnictwa w Polsce w 2015 roku: wstępne wyniki [online], Biblioteka Narodowa [accessed: 27.12.2016]. Available in WWW: <http://ksiegarnia.bn.org.pl/pdf/Stan%20czytelnictwa%20w%20Polsce%20w%202015%20r..pdf>.
Oldenburg, Ray (1999). The great good place. New York: Marlowe & Company.
Panek, Tomasz; Czapiński, Janusz (2015). Wykluczenie społeczne. In: Diagnoza Społeczna 2015. Warunki i jakość życia Polaków. Red. J. Czapiński, T. Panek [online]. Warszawa: RadaMonitoringu Społecznego, pp. 396-432. [accessed: 30.12.2016]. Available in WWW: <http://ce.vizja.pl/en/issues/volume/9/issue/4>.
Reitz, Joan M. (2014). Online Dictionary for Library and Information Science [online] ABCCLIO Corporate [accessed: 27.12.2016]. Available in WWW: <http://www.abc-clio.com/ODLIS/odlis_p.aspx#patron>.
Sidorczuk, Anna; Gogiel-Kuźmicka Anna (2012). Web 1.0, Web 2.0 czy może już Web 3.0? – narzędzia i technologie informacyjno-komunikacyjne stosowane na stronach WWW bibliotek technicznych szkół wyższych w Polsce. Biuletyn EBIB [online] no. 2 [accessed: 5.11.2016]. Available in WWW: <http://www.ebib.pl/images/stories/numery/129/129_sidorczuk.pdf>.
Stowarzyszenie Pomocy Osobom Niepełnosprawnym „Larix” [online], [accessed: 03.01.2017]. Available in WWW: <http://www.stowarzyszenielarix.pl/>.
Szarfenberg, Ryszard (2014). Pojęcie wykluczenia społecznego, [online], [accessed: 25.01.2016]. Available in WWW: <http://rszarf.ips.uw.edu.pl/pdf/pojecie_ws.pdf>.
Theus, Monika (2015). Biblioteka w sieci usług – o nowatorskich usługach Biblioteki Uniwersyteckiej w Poznaniu. In: Książka i biblioteka w procesie komunikacji społecznej. Red. R. Aleksandrowicz, H. Rusińska-Giertych. Wrocław: Oficyna Wydawnicza ATUT, pp. 427-437.
Tokarska, Anna, red. (2013). Bibliotekarstwo. Warszawa: Wydaw. SBP.
Tyszkowska, Marta (2015). Jak korzystać z Web 2.0 w każdej bibliotece? Warszawa: Wydaw. SBP.
UDSC (2016). Ponad 234 tys. cudzoziemców z prawem pobytu w Polsce [online]. Urząd do Spraw Cudzoziemców; [accessed: 01.01.2017]. Available in WWW: <http://udsc.gov.pl/ponad-234-tys-cudzoziemcow-z-prawem-pobytu-w-polsce/>.
WBPG (2015). Biblioteka Manhattan [online]. Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna w Gdańsku; [accessed: 02.01.2017]. Available in WWW: <http://www.wbpg.org.pl/biblioteka_manhattan>.
Wojciechowski, Jacek (2010). Biblioteka w komunikacji publicznej. Warszawa: Wydaw. SBP.
Wojciechowski, Jacek (2001). Bibliotekarstwo: kontynuacje i zmiany. Kraków: Wydawn. Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Wojewódzka Biblioteka Publiczna w Krakowie (2015a). Arteteka [online], [accessed: 03.01.2017]. Available in WWW: <http://www.rajska.info/oferta/wypozyczalnie-i-czytelnie/arteteka.html>.
Wojewódzka Biblioteka Publiczna w Krakowie (2015b) [online], [accessed: 02.01.2017]. Available in WWW: <http://www.rajska.info/>.
Zybert, Elżbieta B. (2015). Przygotowanie obywateli do uczestnictwa w życiu demokratycznego społeczeństwa – wyzwania i zadania dla dużych i małych bibliotek. In: Megabiblioteki. Wybrane tendencje w bibliotekarstwie publicznym. Red. D. Pietrzkiewicz, E. B. Zybert. Warszawa: Wydaw. SBP, pp. 103-125.
Afiliacja: Nicolaus Copernicus University in Toruń, Polska
Biogram:
Małgorzata Fedorowicz-Kruszewska is a Doctor Habilitatus of bibliology and information science. She works as adjunct professor at the Institute of Information Science and Book Studies at the Nicolaus Copernicus University in Toruń. Her research is focused on information media and services for groups at risk of social exclusion, the concept of sustainability in cultural institutions, and the promotion of such institutions. She has authored three books and a few dozen research papers as well as prepared several edited volumes.
Afiliacja: Nicolaus Copernicus University in Toruń, Polska
Biogram:
Tomasz Kruszewski, Doctor Habilitatus, is adjunct professor at the Institute of Information Science and Book Studies at the Nicolaus Copernicus University in Toruń. Author of several books and over 90 research papers on topics such as bibliotherapy, psychology of place, and the architecture of cultural institutions. His current research is focused on social communication and social psychology, for example managing institutional image, the material compo[1]nents of social communication, and interpersonal relationships
Autor składa oświadczenie o oryginalności przesłanego tekstu, a w umowie wydawniczej przenosi na rzecz Wydawcy nieodpłatnie majątkowe prawa autorskie w zakresie jednorazowego opublikowania dzieła.
CC BY-NC-ND 4.0 Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne - Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe
