Pierrefitte-sur-Seine – Nowa karta w dziejach francuskiej archiwistyki
Iwona H. Pugacewicz
Afiliacja: Instytut Informacji Naukowej i Studiów Bibliologicznych, Uniwersytet Warszawski, Polska
Abstrakt
Teza/cel artykułu - Celem artykułu jest prezentacja jednego z największych i najnowocześniejszych centrów archiwalnych na świecie ‒ Pierrefitte-sur-Seine. Będące najnowszą, piątą z kolei siedzibą Archiwów Narodowych Francji, zostało oddane do publicznego użytku w 2013 r., co miało stanowić początek, jeśli nie nowej ery francuskiej archiwistyki, to przynajmniej symboliczne przełamanie trapiącego ją od lat kryzysu. Wyniki i wnioski - Autorka zaprezentowała nie tylko nie znaną bliżej polskiemu odbiorcy nową, sztandarową instytucję Francji, ale też przedstawiła jej historyczne uwarunkowania rozwojowe, kłopoty z przełomu XX/XXI w. wynikające z „przyspieszenia cywilizacyjnego”, a z drugiej strony starała się ukazać doniosłą rolę Pierrefitte w przełamaniu barier na drodze do pełnego otwarcia instytucji kultury na potrzeby społeczne. O nowy kształt francuskiej archiwistyki, o jej promocję w skali narodowej zabiegały najróżniejsze gremia. Decyzja o powstaniu nowej jej siedziby nieopodal Paryża wydaje się ukoronowaniem wieloletnich starań, a zarazem najważniejszym asumptem do poważnych reform w omawianym sektorze na dalsze lata.
Słowa kluczowe
Archiwum; Archiwalia; Biblioteka; Demokracja; Dokument; Dziedzictwo narodowe; Edukacja; Francja; Informacja; Instytucje; Kryzys; Kultura; Źródło
Bibliografia
Agenda des Archives nationales. «Mémoire d’avenir», dir. Archives nationales, no. 16, avrilaoût 2014.
Agulhon, Maurice; Delumeau, Jean; Le Roy Ladurie, Emmanuel; Roche, Daniel; Rosanvallon, Pierre; Toubert, Pierre (2003.04.10). Sauver les Archives nationales. "Libération", pp. 4-6.
Archives Nationales (2014). Offre pédagogique[online]. [dostęp: 18.08.2014]. Dostępny w WWW: <http://www.archives-nationales.culture.gouv.fr/sia/web/guest/offre-pedagogique>.
Balland, Brice (2013). Aux Archives, Citoyens… la cart est gratuite ! Mémoire d’Avenir. dir. des Archives Nationales, no 14, septembre-décembre.
Banat-Berger, Françoise (2010). Les archives et la révolution numérique. Le Débat, nr 158/1, pp. 70-82.
Baruch, Marc-Olivier; DuclertVincent (2005.09.11). Archives nationales à l’abandon, "Le Mond", p. 9.
Blais, Gabrielle (1995). Accès aux documents d’archives: état des lieux. Une étude RAMP, UNESCO. Programme général d’information et UNISIST [online], pp. 1-11, [dostęp:18.08.2014]. ostępny w WWW: <http://unesdoc.unesco.org/images/0010/001021/102187fo.pdf>.
Boisdeffre, Martine de (2010). Les archives à l’ère numérique. "Le Débat", nr 158/1, pp. 61-69.
Braudel, Ferdynand (1863). 1963, « Une grammaire des civilisations », in Baille S., Braudel F. & Philippe R., Le monde actuel. Histoire et civilisations, Paris: Belin, pp. 143-475.
Coeuré, Sophie; Duclert, Vincent (2011). Les archives. Paris: La Découverte.
Combe, Soni (2001). Archives interdites, l’histoire confisquée, Paris: La Découverte.
Darde, Jean-Noël (2014). Quand l’éthique vient au secours du plagiat universitaire [online]. [dostęp: 18.08.2014]. Dostępny w WWW: <http://blogs.mediapart.fr/edition/les-invites-de--mediapart/article/190514/quand-lethique-vient-au-secours-du-plagiat-universitaire>.
Delmas, Bruno (2006). La Societé sans memoire. Propos dissidents sur la politique des archives en France, Paris: Bourin Editeur.
Duclerc, Vincent (2003). L’histoire et la crise des Archives, "Revue suisse d’histoire" , no. 53, z. 3, pp. 274-283.
Duchein, Michel (1988). Archive Buildings and Equipment. 2nd revised and enlarged Edition, München-New York-London-Paris: K. G. Saur.
Fuksas [online], [dostęp: 18.08.2014}. Dostępny w WWW: <http://www.fuksas.it>. Hôtel de Soubise et grands dépôts. (2013). Paris: éd. Archives Nationales.
Hidelsheimer, Françoise (1997). Les Archives de France. Mémoire de l’Histoire. (N° hors-série de la revue Histoire et archives). Paris: Champion.
Hildesheimer, Françoise; Bimbenet-Privat, Michèle (2006). Etat des sources de la premiere modernite (1589-1661) conservees dans les archives et bibliotheques parisiennes [online]. Centre Historique des Archives Nationales [dostęp:18.08.2014]. Dostępny w WWW: <http://www.archivesnationales.culture.gouv.fr/chan/chan/pdf/sa/-guide_modernite.pdf>.
Kulecka, Alicja (2011). Archiwa francuskie – przedmiot fascynacji archiwistów polskich. W: Archiwistyka oraz problemy historii Polski, Polonii i dyplomacji XX wieku. Księga jubileuszowa ofiarowana profesorowi Edwardowi Kołodziejowi w 70. Rocznicę urodzin pod red. J. Łosowskiego, Lublin: Wydaw. Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, s. 99-117.
Langlois, Charles-Victor; Seignobos, Charles (1898). Instruction aux études historiques. Paris: Hachette.
Le «Fichier juif». Rapport de la commission presidee par Rene Remond au Premier ministre. Paris: Plön, 1996.
L’Hotellier, Anysia; Kruche, Myriam (2010). La préparation aux déménagements d’archives (récolement, évaluation sanitaire, traçabilité des unités documentaires...). Archives Nationales [online], [dostęp: 18.08.2014]. Dostępny w WWW: <http://www.archivesdefrance.culture.gouv.fr/static/3830>.
Les Français et leurs archives (2002). Actes du colloque tenu le 5 novembre 2001 au Conseil économique et Social. Palais d’Iéna. Paris: Fayard.
Les Français et leurs archives. Sondage. "Le Mond", 2011.11.05.
Manteuffel, Tadeusz (1925). Archiwa francuskie. W: Pamiętnik IV Powszechnego Zjazdu Historyków Polskich w Poznaniu, t. 1, sekcja VIB ( Archiwa), s. 1-14.
Mounier, Fédérice (2013). Vu du Vatican, Napoléon était-il nazi? [online]. «Le Croix» 4.06.2013 [dostęp: 30.10.2014]. Dostępny w WWW: <http://rome-vatican.blogs.la-croix.com/vu--du-vatican-napoleon-etait-il-nazi/2013/06/04/>.
Plaine d’Histoire. Les territoires de Plaine Commune depuis le Moyen Age. (2013). dir. J.P. Bruntec’h, M.Chouler, A.Marsal, A.Magnien. Pierrefitte-sur-Seine 2013.
Prost, Antoine (2004). La crise des Archives nationales. "Le Figaro", pp. 11-12.
Pugacewicz, Iwona H. (2011). O nową jakość francuskiej tożsamości narodowej w zmieniającej się przestrzeni społeczno-politycznej. W: Pogranicze. Studia Społeczne. Red. J. Nikitorowicz, A. Sadowski, M. Sobecki, J. Muszyńska, t. XVII, cz. II, s. 71-83.
Pugacewicz, Iwona H. (2013). Biblioteki o zachwianej tożsamości historycznej a „procespatrymonializacji” piśmiennictwa narodowego. Karta z dziejów rewolucyjnej historiifrancuskich książnic. W: Biblioteki, tożsamość, kultura. Pod red. I. H. Pugacewicz, E. B. Zybert. Warszawa: Wydaw. SBP, s. 171-188.
Pugacewicz, Iwona H. (2014). Wandalizm i kradzież książki w czasach rewolucji francuskiej. W: Dziedzictwo utracone – dziedzictwo odzyskane. Red. Naukowa A. Kamler, D. Pietrzkiewicz. Warszawa: Oficyna Wydaw. ASPRA-JR, s. 119-134.
Pugacewicz, Iwona H. (2014). Kształtowanie kompetencji mediacyjnych na przykładzie działalności miejskiej mediateki publicznej Marguerite Yourcenar w Paryżu. W: Czas przemian – czas wyzwań. Rola bibliotek i ośrodków informacji w procesie kształtowania kompetencji współczesnego człowieka. Pod red. J. Jasiewicz, E. B. Zybert. Warszawa: Wydaw. SBP, s. 185-207.
Rabut, Élisabeth (2010). «Que faites-vous de nos archives ?». Le Débat, nr 158/1, pp. 3-49.
Rosa, Agnieszka (2012). Funkcja edukacyjna archiwów. Warszawa: Naczelna Dyrekcja Archiwow Państwowych.
Ruby, Marcel (1969). La Vie et l’OEuvre de Jean Zay. Paris: Librairie Gedalge.
Site de Pierrefitte-sur-Seine (2013). éd. Archives Nationales. Paris: Pôle images.
Afiliacja: Instytut Informacji Naukowej i Studiów Bibliologicznych, Uniwersytet Warszawski, Polska
Biogram:
Iwona H. Pugacewicz, doktor nauk humanistycznych w zakresie historii, jest pracownikiem Instytutu Informacji Naukowej i Studiów Bibliologicznych Uniwersytetu Warszawskiego. Jej zainteresowania skupiają się wokół zagadnień dotyczących funkcjonowania różnorodnych instytucji kultury europejskiej oraz wokół wielokulturowości. Z uwagi na francuską ścieżkę jej kariery zawodowej (autorka jest absolwentką prestiżowej École des hautes études en sciences sociales w Paryżu, w latach 19972005 pełniła funkcję dyrektora Zespołu Szkół przy Ambasadzie RP w Paryżu), szczególnie jest jej bliska historia i kultura krajów romańskich. Jest autorką licznych artykułów na temat funkcjonowania bibliotek w Europie, m.in. Powstanie i początki działalności Biblioteki Polonii Północnej Francji, „Elektroniczna Biblioteka”, EBIB 2007, [online], http://www.ebib.info/publikacje/matkonf/mat17/pugacewicz.php, O zmiennych losach biblioteki szkolnej w Paryżu w latach 1842-1963. W: Biblioteki wobec zmian współczesnej Europy. Red. M. Zając. Warszawa 2007, s. 6-22; Kobiety w IFLA. Problematyka Women’s Studies w działalności Agend Międzynarodowej Federacji Stowarzyszeń i Instytucji Bibliotecznych w latach 1990-2005, Przegląd Biblioteczny 2007, z. 3, s. 383-398.
Autor składa oświadczenie o oryginalności przesłanego tekstu, a w umowie wydawniczej przenosi na rzecz Wydawcy nieodpłatnie majątkowe prawa autorskie w zakresie jednorazowego opublikowania dzieła.
CC BY-NC-ND 4.0 Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne - Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe
