Miejsce i znaczenie oceny jakości informacji w wybranych modelach ewaluacji bibliotek cyfrowych
Adam Czerwiński
Afiliacja: Wydział Ekonomiczny, Uniwersytet Opolski, Polska
Marcin Krzesaj
Afiliacja: Wydział Ekonomiczny, Uniwersytet Opolski, Polska
Abstrakt
Teza/cel artykułu – Zapewnienie odpowiedniej jakości zasobów informacji w bibliotekach cyfrowych stanowi nowe wyzwanie dla dalszego intensywnego rozwoju tego rodzaju wirtualnych organizacji. Celem artykułu jest ukazanie miejsca i znaczenia oceny jakości informacji w najważniejszych modelach ewaluacji bibliotek cyfrowych. Metody – Jako metodę badawczą zastosowano analizę porównawczą wybranych modeli bibliotek cyfrowych pod względem sposobu ujęcia oceny jakości informacji w strukturze modelu, zakresu tej oceny oraz proponowanych metod i technik oceny. Wyniki/ wnioski – W badanych modelach przedmiotem oceny były zarówno dane, jak i metadane. Przeprowadzona analiza wykazała także, że rozważane modele ewaluacji bibliotek cyfrowych dość znacznie różnią się sposobem ujęcia oceny jakości informacji oraz uwzględnianą liczbą kryteriów tej oceny. Jednak ich udział w stosunku do ogółu kryteriów przyjętych w danym modelu kształtuje się na zbliżonym poziomie. W większości modeli nie zaproponowano metod i technik wdrażania przyjętych kryteriów oceny jakości informacji. Pokazuje to, że niezbędne są dalsze wysiłki zmierzające do opracowania i wdrożenia praktycznych zasad doskonalenia jakości informacji w bibliotekach cyfrowych.
Słowa kluczowe
Biblioteki cyfrowe; Modele oceny; Jakość informacji
Bibliografia
Brien, James (2012). Essentials for the Internet worked E-Business Enterprise [online], [dostęp: 30.07.2015]. Dostępny w WWW: <http://www.mhhe.com/business/mis/obrien/obrien10e/student/olc/def_ch01.mhtml>.
Candela, Leonardo; Nardi, Bonnie, ed. (2011). The Digital Library Reference Model. Project Number 231551, DL.org [online], [dostęp: 25.11.2015]. Dostępny w WWW: < https://www.coar-repositories.org/files/D3-2b-Digital-Library-Reference-Model.pdf>.
Czerwiński, Adam; Krzesaj, Marcin (2014). Wybrane zagadnienia oceny jakości systemu informacyjnego w sieci WWW. "Studia i monografie" nr 501, Wydaw. UO, Opole.
English, Larry (1996). Information Quality: Meeting Customer need [online]. Information Impact Newsletter, [dostęp: 30.07.2015]. Dostępny w WWW: <http://www.infoimpact.com/articles/DMR_11.96MeetingCustNeeds-withfigures1.pdf>.
Eppler, Martin (2007). A Generic Framework for Information Quality in Knowledge-intensiveProcesses, Proceedings of the Sixth International Conference on Information Quality [online], [dostęp: 21.03.2015]. Dostępny w WWW: <http://mitiq.mit.edu/ICIQ/Documents/IQ%20Conference%202001/Papers/AGenericFramework4IQinKnowledgeIntenProc.pdf>.
Eppler, Martin; Wittig, Daniela (2000). Conceptualizing Information Quality: A Review of Information Quality Frameworks from the Last Ten Years. [In:] Fifth Conference on Information Quality (IQ 2000), eds. Klein B.D. & Rossin D.F., MIT.
Fuhr, Norbert, i in., (2007). Evaluation of digital libraries. “Int J Digit Libr”, no. 8, pp. 21-38.
Kahn, Beverly Katz; Strong, Diane; Wang, Richard (2002). Information Quality Benchmarks: Product and Service Performance. “Communications of the ACM” 2002, vol. 45, no. 4.
Kiran, Kumar; Diljit Singh (2012). Modeling Web-based library service quality. “Library & Information Science Research”, no. 34 (3).
Kolasa, Władysław Marek (2011). Biblioteki cyfrowe na świecie – powstanie i rozwój [online], [dostęp: 26.11.2015]. Dostępny w WWW: <http://eprints.rclis.org/16141>.
Ruževičius, Juozas; Gedminaitė, Aistė (2007). Business Information Quality and its Assessment. “Engineering Economics”, no. 2 (52).
Sandusky, Robert (2002). Digital Library Attributes: Framing Usability Research [online], [dostęp: 11.12.2015]. Dostępny w WWW: <http://www.uclic.ucl.ac.uk/annb/docs/Sandusky35.pdf>.
Saracevic, Tefko (2000). Evaluation of digital libraries: an overview [online]. Paper presented at DELOS Workshop on the Evaluation of Digital Libraries [online], [dostęp: 20.09.2015]. Dostępny w WWW: <http://dlib.ionio.gr/wp7/WS2004_Saracevic.pdf>.
Wang, Richard (1998). A product perspective on total data quality management [online]. Communications of the ACM [online], [dostęp: 30.07.2015]. Dostępny w WWW: <http://mitiq.mit.edu/documents/publications/TDQMpub/WangCACMFeb98.pdf>.
Wang, Richard; Strong, Diane (1996). Beyond accuracy: What data quality means to data consumers. “Journal of Management Information Systems”, no. 12 (4).
Werla, Marcin (2008). Co to jest „biblioteka cyfrowa”? [online]. Zespół Bibliotek Cyfrowych PCSS [online], [dostęp: 23.11.2015]. Dostępny w WWW: <http://dl.psnc.pl/co-to-jest--biblioteka-cyfrowa>.
Xie, Iris Xie (2008). Users’ Evaluation of Digital Libraries: Their uses, their criteria, and their assessment. “Information Processing & Management”, no. 44 (3).
Xie, Iris Xie (2006). Evaluation of digital libraries: Criteria and problems from users’ perspectives. “Library and Information Science Research”, no. 28.
Zhang, Yiguo (2010). Developing a Holistic Model for Digital Library Evaluation. “Journal of the American Society For Information Science And Technology”, vol. 61 (1).
Afiliacja: Wydział Ekonomiczny, Uniwersytet Opolski, Polska
Biogram:
Dr hab. inż. Adam Czerwiński jest profesorem na Wydziale Ekonomicznym Uniwersytetu Opolskiego, gdzie od 2007 r. kieruje Zakładem Ekonomiki Informacji. Jego zainteresowania naukowe skupiają się wokół problemów zaliczanych do ekonomiki informacji. Główne kierunki badań dotyczą ewolucji rynków informacji we współczesnej gospodarce oraz jakości informacji w systemach informacyjnych. Jest autorem 60 publikacji, w tym książek: Przemiany na rynkach informacji (2011); Wybrane problemy polskich rynków oprogramowania w latach 1994-1998 jako rynków informacji (2001); Wybrane zagadnienia oceny jakości systemu informacyjnego w sieci WWW (2014, współautor).
Afiliacja: Wydział Ekonomiczny, Uniwersytet Opolski, Polska
Biogram:
Dr inż. Marcin Krzesaj jest adiunktem w Zakładzie Ekonomiki Informacji na Wydziale Ekonomicznym Uniwersytetu Opolskiego. Jego zainteresowania naukowe obejmują zagadnienia zaliczane do obszaru ekonomiki informacji. Główne kierunki badań dotyczą problematyki jakości informacji w systemach informacyjnych oraz aktywności informacyjnej podmiotów gospodarczych w e-biznesie. Najważniejsze publikacje: Wybrane zagadnienia oceny jakości systemu informacyjnego w sieci WWW (2014, współautor); Wpływ internetowej aktywności informacyjnej na konkurencyjność w biznesie internetowym: wyniki badań . W: Gospodarka elektroniczna. Wyzwania rozwojowe (2012); Badanie poziomu internetowej aktywności informacyjnej podmiotów w biznesie internetowym . W: Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy. Społeczeństwo informacyjne – stan i perspektywy rozwoju (2011).
Autor składa oświadczenie o oryginalności przesłanego tekstu, a w umowie wydawniczej przenosi na rzecz Wydawcy nieodpłatnie majątkowe prawa autorskie w zakresie jednorazowego opublikowania dzieła.
CC BY-NC-ND 4.0 Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne - Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe