Obszary, problemy i metody badawcze library and information science. Część I
Justyna Jasiewicz
Afiliacja: Wydział Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii, Uniwersytet Warszawski , Polska
Abstrakt
Teza/cel artykułu – Celem niniejszego badania jest określenie kluczowych obszarów badawczych, które obecnie dominują w dyscyplinie library and information science oraz identyfikacja najczęściej wykorzystywanych metod i technik badawczych. Jest to pierwsza część artykułu otwierającego cykl tekstów poświęconych problematyce metod badawczych stosowanych w obszarze LIS. Metoda – Na potrzeby opracowania niniejszego artykułu przeprowadzono przegląd piśmiennictwa (w pierwszej części) oraz analizę bibliometryczną na podstawie 2190 abstraktów artykułów opublikowanych w najważniejszych czasopismach z obszaru information science (w drugiej części). Wyniki – Wykazano, które zagadnienia i problemy badawcze są obecnie kluczowe dla LIS – zarówno na podstawie opracowań teoretycznych, jak również pomiarów biblio- i naukometrycznych. Zidentyfikowano najważniejsze metody i techniki badawcze: badania bibliometryczne, big data, analiza literatury. Wykazano rzadsze wykorzystywanie metod badawczych wymagających interakcji z respondentem: wywiadów, eksperymentów, obserwacji oraz triangulacji metodologicznej. Wnioski – Ze względu na dobór czasopism do analizy bibliometrycznej zasadne wydaje się przeprowadzenie w przyszłości analogicznego pomiaru w oparciu o czasopisma z obszaru library science .
Słowa kluczowe
Bibliologia i informatologia; Library and information science; Obszary badawcze; Metody badawcze; Bibliometria
Bibliografia
Åström, Fredrik (2007). Changes in the LIS research front: Time-sliced cocitation analyses of LIS journal articles, 1990-2004. Journal of the American Society for Information Science and Technology, 58(7), pp. 947–957. https://doi.org/DOI: 10.1002/asi.20567.
Bates, Marcia J. (1999). The invisible substrate of information science. Journal of the American Society for Information Science, 50(12), pp. 1043-1050. https://doi.org/10.1002/(SICI)-1097-4571(1999)50:12<1043::AID-ASI1>3.3.CO;2-O.
Bojar, Bożenna (2002). Słownik encyklopedyczny informacji, języków i systemów informacyjno-wyszukiwawczycho Title. (B. Bojar, Ed.). Warszawa: Wydaw. SBP.
Chang, Yu Wei, & Huang, Mu Hsuan (2012). A study of the evolution of interdisciplinarity in library and information science: Using three bibliometric methods. Journal of the American Society for Information Science and Technology, 63(1), pp. 22–33. https://doi.org/DOI: 10.1002/asi.21649.
Cisek, Sabina (2002). Filozoficzne aspekty informacji naukowej. Kraków.
Cisek, Sabina (2009). Nauka o informacji na świecie w XXI wieku: badania metanaukowe. Od Książki Dawnej Do Biblioteki Wirtualnej, (1), s. 47–56. Retrieved from http://eprints.rclis.org/11098/1/Cisek_in_na_swiecie_eng.pdf.
Dembowska, Maria (Ed.). (1979). Słownik terminologiczny informacji naukowej. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Dembowska, Maria (1999). Informacja naukowa jako dyscyplina naukowa. W: M. Dembowska (Ed.), Bibliologia, bibliografia, bibliotekoznawstwo, informacja naukowa. Wybór prac. Warszawa, s. 164-178.
González-Alcaide, Gregorio; Castelló-Cogollos, Lourdes; Navarro-Molina, Carolina; Aleixandre-Benavent, Rafael; Valderrama-Zurián, Carlos Juan (2007). Library and Information Science Research Areas: Analysis of Journal Articles in Lisa. Journal of the American Society for Information Science and Technology, 59(1), pp. 150–154. https://doi.org/DOI: 10.1002/asi.20720.
Górny, Mirosław (2016). Nauka o informacji jako dyscyplina naukowa. W: W. Babik (Ed.), Nauka o informacji. Warszawa, s. 23-40.
Hjørland, Birger (2015). Theoretical development of information science: A brief history.
Huang, M. H.; Chang, Y. W. (2012). A comparative study of interdisciplinary changes between information science and library science. Scientometrics, 91(3), pp. 789–803. https://doi.org/10.1007/s11192-012-0619-7.
Migoń, Krzysztof (2007). Bibliologia wśród innych nauk. Koncepcje, realizacje, perspektywy. W: D. Kuźmina (Ed.), Bibliologia: problemy badawcze nauk humanistycznych. Warszawa, s. 13-24.
Milojević, Staša; Sugimoto, Cassidy R.; Yan, Erjia; Ding, Ying (2011). The Cognitive Structure of Library and Information Science: Analysis of Article Title Words. Journal of the American Society for Information Science and Technology, 62(10), pp. 1933–1953. https://doi.org/DOI: 10.1002/asi.21602.
Prebor, Gila (2010). Analysis of the interdisciplinary nature of library and information science. Journal of Librarianship and Information Science, 42(4), pp. 256–267. https://doi.org/10.1177/0961000610380820.
Saracevic, Tefko (1999). Information science. Journal of the American Society for Information Science, 50(12), p. 1051. https://doi.org/10.1002/(SICI)1097-4571(1999)50:12%3C1051::AID-ASI2%3E3.0.CO;2-Z.
Sosińska-Kalata, Barbara (2013). Obszary badań współczesnej informatologii (nauki o informacji). Zagadnienia Informacji Naukowej, 51(2), s. 9–41.
Tang, Rong (2004). Evolution of the interdisciplinary characteristics of information and library science. In: J. B. Bryans. (Ed.), Asist 2004: Proceedings of the 67th Asis&T Annual Meeting, Vol. 41, 2004: Managing and Enhancing Information: Cultures and Conflicts. J (pp. 41-54).
Woźniak-Kasperek, Jadwiga (2015). Z głównych problemów samoświadomości informatologii. W: E. Gondek (Ed.), Teoretyczne zagadnienia bibliologii i informatologii. Studia i szkice. Katowice, s. 139-157.
Zins, Chaim (2007). Knowledge Map of Information Science. Journal of the American Society for Information Science and Technology, 58(4), pp. 526–535.
Afiliacja: Wydział Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii, Uniwersytet Warszawski , Polska
Biogram:
Justyna Jasiewicz, dr, adiunkt na Wydziale Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii Uniwersytetu Warszawskiego. Zajmuje się problemem kompetencji informacyjnych młodzieży, społecznymi konsekwencjami korzystania z Internetu oraz przemianami mediów masowych w perspektywie rozwoju ICT. Autorka publikacji Kompetencje informacyjne młodzieży (Warszawa, 2012) oraz licznych artykułów naukowych i popularnonaukowych publikowanych w pracach zbiorowych, „Przeglądzie Bibliotecznym”, „Information-Wissenschaft und Praxis”, „Gazecie Wyborczej”, współautorka pracy Informacja zdrowotne. Oczekiwania i kompetencje polskich użytkowników (Warszawa 2013). Członkini licznych zespołów badawczych, ekspertka szeregu organizacji pozarządowych, w tym Fundacji Orange i Fundacji Nowoczesna Polska, w latach 2014-2016 head of research w Centrum Cyfrowym Projekt: Polska.
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Autor składa oświadczenie o oryginalności przesłanego tekstu, a w umowie wydawniczej przenosi na rzecz Wydawcy nieodpłatnie majątkowe prawa autorskie w zakresie jednorazowego opublikowania dzieła.
CC BY-NC-ND 4.0 Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne - Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe
