Korzystanie z bibliotek jako formy relacji – analiza koncepcji teoretycznej z wykorzystaniem triangulacji metod badawczych
Magdalena Paul
Afiliacja: Wydział Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii, Uniwersytet warszawski , Polska
Abstrakt
Tezy/cel artykułu – Celem artykułu było pogłębienie refleksji na temat zastosowania triangulacji na przykładzie badania wpływu społecznego bibliotek publicznych w województwie mazowieckim. Metody badań – W części jakościowej zastosowano procedury konstruktywistycznej teorii ugruntowanej, a dane zebrano za pomocą IDI. W ramach modułu ilościowego przeprowadzono sondaż na próbie losowej. Wyniki – Korzystanie z bibliotek można opisać poprzez relację łączącą bibliotekarzy i użytkowników. Przebiega ona na różnych poziomach, które mogą się przecinać. Z perspektywy użytkownika największe znaczenie dla relacji ma podaż czasu wolnego, alternatywne źródła korzyści oraz odwzajemnienie zaangażowania. Biorąc pod uwagę większą zbiorowość dla sposobów i intensywności korzystania z bibliotek kluczowe znaczenie mają zmienne społeczno-demograficzne. Wnioski – Zbieżność obu rodzajów danych umożliwiła lepsze zrozumienie problemu badawczego i pogłębienie wniosków.
Słowa kluczowe
Bibliotekarze; Biblioteki publiczne; Metodologia badań; Triangulacja; Użytkownicy bibliotek; Wpływ społeczny bibliotek publicznych
Bibliografia
Bhatt, R. (2010). The impact of public library use on reading, television, and academic outcomes. Journal of Urban Economics, 68(2), pp. 148–166.
Campbell, Donald T.; Fiske, Donald W. (1959). Convergent and discriminant alidation by the multitrait-multimethod matrix. Psychological Bulletin, vol. 56, no. 2, pp. 81-105.
Charmaz, Kathy (2013). Teoria ugruntowana: praktyczny przewodnik po analizie jakościowej. Warszawa: Wydaw. Naukowe PWN.
Cisek, Sabina (2010). Metodologia mieszana w badaniach nauki o informacji i bibliotekoznawstwa. W: M. Kocójowa (red.), Biblioteki, informacja, książka: interdyscyplinarne badania i praktyka w 21. wieku. Kraków: IINiB UJ, s. 88-94.
Creswell, John W. (2013). Projektowanie badań naukowych: metody jakościowe, ilościowe i mieszane. Kraków: Wydaw. Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Flick, Uwe (2011). Jakość w badaniach jakościowych. Warszawa: Państwowe Wydaw. Naukowe.
Gmiterek, Grzegorz (2012). Biblioteka w środowisku społecznościowego Internetu: biblioteka 2.0. Warszawa: Wydaw. SBP.
Hvenegaard Rasmussen, Casper (2016). The participatory public library: the Nordic experience, New Library World, vol. 117, iss, 9/10, pp. 546-556.
Hryniewicz, Konrad (2016). Wyciskanie sensu z alfy cronbacha – analiza rzetelności, [online]. [dostęp: 09.04.2018]. Dostępny w WWW: <http://nauka.metodolog.pl/wyciskaniesensu-z-alfy-cronbacha-analiza-rzetelnosci/>.
ISO (2014). ISO 16439:2014 Information and documentation -- Methods and procedures for assessing the impact of libraries.
Jasiewicz, Justyna (2017). Obszary, problemy i metody badawcze Library and Information Science. Część I. Przegląd Biblioteczny, R. 85, z. 4, s. 496-512.
Jasiewicz, Justyna (2018). Obszary, problemy i metody badawcze Library and Information Science. Część II. Przegląd Biblioteczny, R. 86, z. 1, s. 16-32.
Jaskowska, Bożena (2005). Biblioteka w kulturze – kultura w bibliotece: procesy informacyjno-biblioteczne na tle polskiej kultury narodowej. W: H. Ganińska (red.), Bibliotekinaukowe w kulturze i cywilizacji: działania i codzienność. Poznań: Biblioteka Główna Politechniki, s. 30-41.
Jaskowska, Bożena (2008). Jak badać kulturę organizacyjną w bibliotece akademickiej? W: H. Brzezińska-Stec (red.), Kultura organizacyjna w. Białystok: Wydaw. Uniwersytetu w Białymstoku, s. 25-42.
Jaskowska, Bożena i Dudczak, Adam (2007). Library 2.0 – rewolucja i przełom, czy kolejny etap rozwoju współczesnego bibliotekarstwa? Przegląd Biblioteczny, z. 3, s. 354-365.
Johnson, Catherine. A. (2012). How do public libraries create social capital?: an analysis of interactions between library staff and patrons. Library and Information Science Research, vol. 34, no. 1, pp. 52-62.
Johnson, Catherine. A.; Griffis, Matthew. R. (2014). The effect of public library use on the social capital of rural communities. Journal of Librarianship and Information Science, vol. 46, no. 3, pp. 179-190.
Johnson, R. Burke; Onwuegbuzie, Anthony. J. (2004). Mixed Methods Research: A Research Paradigm Whose Time Has Come. Educational Researcher, vol. 33, no. 7, pp. 14-26.
Lissowski, Grzegorz; Haman, Jacek; Jasiński, Mikołaj (2011). Podstawy statystyki dla socjologów. T. 2, Zależności statystyczne. Warszawa: Wydaw. Naukowe Scholar.
Pędich, Marcin (2008). Biblioteka w pięciu wymiarach – budownictwo biblioteczne w kontekście wymiarów kultury według Geerta Hofstedego. W: Kultura organizacyjna w bibliotece pod red. Haliny Brzezińskiej-Stec. Białystok: Wydaw. Uniwersytetu w Białymstoku, s. 427-439.
Pędich, Marcin (2010). Kontekst kulturowy a motywowanie pracowników bibliotek. W oparciu o teorię wymiarów kultury Geerta Hofstedego. W: Marketing wewnętrzny i zarządzanie zasobami ludzkimi w bibliotece pod red. Haliny Brzezińskiej-Stec i Jolanty Kudrawiec. Białystok: Wydaw. Uniwersytetu w Białymstoku, s. 180-190.
Pędich, Marcin (2014). Biblioteka w świetle teorii wymiarów kultury. Zarządzanie Biblioteką, nr 1 (6), s. 33-42. Relacja [online] (b.d.). [dostęp: 09.04.2018]. Dostępny w WWW: <https://sjp.pwn.pl/szukaj/relacja.html>.
Tashakkori, Abbas; Creswell, John W. (2007). Editorial: The New Era of Mixed Methods. Journal of Mixed Methods Research, vol. 1, no. 1, pp. 3-7.
Test zgodności chi-kwadrat. [online] (2016). [dostęp: 09.04.2018]. Dostępny w WWW: <https://mfiles.pl/pl/index.php/Test_zgodności_chi-kwadrat>.
Turner, Jonathan. H. (2012). Struktura teorii socjologicznej. Warszawa: Państwowe Wydaw.Naukowe.
Zybert. Elżbieta Barbara (2004). Kultura organizacyjna w bibliotekach. Warszawa: Wydaw. SBP.
Afiliacja: Wydział Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii, Uniwersytet warszawski , Polska
Biogram:
Magdalena Paul jest doktorem nauk humanistycznych w zakresie bibliologii i informatologii, absolwentką i pracownikiem Wydziału Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii Uniwersytetu Warszawskiego. Ukończyła także studia II stopnia w Instytucie Socjologii UW. Jej zainteresowania badawcze koncentrują się na: kompetencjach cyfrowych, kulturowej i społecznej funkcji bibliotek, ocenie wpływu społecznego bibliotek oraz zastosowaniu metod badań społecznych w LIS. Wybrane publikacje: Czym jest czytanie: intuicje i definicje. Kultura Popularna (2016, wraz z M. Kisilowską); Wpływ społeczny bibliotek publicznych – badania i dobre praktyki. Zarządzanie Biblioteką (2016); Współczesna polska bibliologia – „Słownik pracowników książki polskiej” w liczbach i w perspektywie sieciowej. Toruńskie Studia Bibliologiczne (2017); Information literacy of Polish students in social sciences and humanities. ZIN – Studia Informacyjne (2018, wraz z E. Głowacką i M. Kisilowską).
Autor składa oświadczenie o oryginalności przesłanego tekstu, a w umowie wydawniczej przenosi na rzecz Wydawcy nieodpłatnie majątkowe prawa autorskie w zakresie jednorazowego opublikowania dzieła.
CC BY-NC-ND 4.0 Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne - Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe