Próba implementacji benchmarkingu w zakresie funkcjonowania bibliotek
Wioletta Jachym
Afiliacja: Biblioteka Uczelniana Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Tarnowie, Polska
Abstrakt
Benchmarking jest jedną z najczęściej stosowanych metod pozwalających na usprawnianie organizacji. Dążeniem jest dorównanie najlepszym, a często nawet przewyższenie wydajności osiąganej przez konkurencję. Sposób ten może stać się jednym z zasadniczych, stosowanych w bibliotekach, dążących do osiągnięcia jak najlepszej wydajności w celu zaspokojenia potrzeb swoich użytkowników. Benchmarking wymusza proces ciągłego doskonalenia, który czerpie swoje wzorce z działań liderów w określonej grupie i pozwala na przetworzenia nowych rozwiązań, inspirację i zastosowanie ich we własnym środowisku. W artykule przedstawiono płaszczyzny i etapy zastosowania benchmarkingu w bibliotekach. Zaprezentowano takie zagadnienia, jak: istota benchmarkingu, rodzaje, etapy prowadzenia projektu, dobór partnerów, zasady pozyskiwania informacji oraz wskaźniki, które mogą podlegać ocenie.
Słowa kluczowe
Benchmarking; Jakość usług; Zarządzanie biblioteką; Wskaźniki funkcjonalności
Bibliografia
Bendell, Tony; Boulter Louise (2000). Benchmarking. Kraków: Wydaw. Profesjonalnej Szkoły Biznesu.
Bendkowski, Jacek; Bendkowski, Józef (2008). Praktyczne zarządzanie organizacjami. Kompetencje menedżerskie. Gliwice: Wydaw. Politechniki Śląskiej.
Biliński, Lucjan (2002). Wskaźniki funkcjonalności bibliotek (Na marginesie projektu normy ISO 11620). "Bibliotekarz", nr 10, s. 6-9.
Coers, Mardi; Elliott, Susan; Henderson, Graig (2001). Benchmarking: a quide for your journey to best-practice. Houston: American Productivity & Quality Center.
Damelio, Robert (1995). The Basic of Benchmarking. New York: Quality Resources.
Derfert-Wolf, Lidia; Górski, Marek (2010). Analiza funkcjonowania bibliotek naukowych w Polsce (AFBN) analiza ankiet wg danych z 31.12.2008 r. [online]; [dostęp: 28.01.2010]. Dostępny w World Wide Web: <http://ssk2.bu.amu.edu.pl/standaryzacja/>.
Głowacka, Ewa (2005). Benchmarking w bibliotekach. "Bibliotekarz", nr 2, s. 23-28.
Huczek, Marian (2002). Benchmarking jako metoda poprawy efektywności zarządzania biblioteką. EBIB Elektroniczny Biuletyn Informacyjny Bibliotekarzy [online]; [dostęp: 03.02.2010]. Dostępny w World Wide Web: <http://ebib.oss.wroc.pl/2002/32/huczek2.php>.
Huczek, Marian (2004). Współczesne metody zarządzania poprawiające efektywność pracy biblioteki [online]; [dostęp: 28.01.2010]. Dostępny w World Wide Web: <http://e-pedagogiczna.edu.pl/upload/file/zarzadzanie/huczek.pdf>.
Kamińska, Joanna (2009). Możliwości wykorzystania benchmarkingu w zarządzaniu zasobami ludzkimi biblioteki. W: Jakość usług bibliotecznych w społeczeństwie informacyjnym. Pod red. Joanny Kamińskiej i Beaty Żołędowskiej-Król. Warszawa: Wydaw. SBP.
Kuczewska, Joanna (2007). Europejska procedura benchmarkingu. Programy i działania. Warszawa: Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości [online]; [dostęp: 28.01.2010]. Dostępny w World Wide Web: <http://www.parp.gov.pl/files/74/81/158/2007_eu_proc_benchmarkingu.pdf>.
Kwiecień, Kamil; Toczewski, Tomasz (2008). Zarządzanie projektami w firmie z wdrożoną normą ISO 9001:2000. "E-Mentor", nr 3 (25), s. 81-83.
Mikuła, B.; Ziębicki, B. (2001). Metodologiczne aspekty procesów organizacyjnego uczenia się. "Problemy Jakości", nr 3, s. 30-34.
PN-ISO (2006). Polska Norma PN-ISO 11620 Informacja i dokumentacja. Wskaźniki funkcjonalności biblioteki. Warszawa Polski: Komitet Normalizacyjny.
Poll, Roswitha; Boekhorst, Peter te (2004). Mierzenie jakości. Międzynarodowe zalecenia do pomiaru wykonania zadań w bibliotekach akademickich, Wrocław: Wydaw. Uniwersytetu Wrocławskiego.
Poll, Roswitha; Boekhorst, Peter te (2007). Measuring quality: Performance measurement in libraries. München: K. G. Saur.
Portal Portfel.pl (2007). Cykl Deminga, (koło PDCA) [online]; [dostęp: 24.02.2011]. Dostępny w World Wide Web: <http://www.portfel.pl/pl/firma/art691-Cykl_Deminga_28kolo_PDCA_29.html>.
Salerno-Kochan, Marek; Galski, Piotr (2001). Sprawny benchmarking nieodzownym elementem strategii TQM. "Zeszyty Naukowe Akademii Ekonomicznej w Krakowie", nr 578, s. 23-32.
Supernat, Jerzy (2005). Zarządzanie. Wrocław: Kolonia Limited.
Ziębicki, Bernard (2005). Techniki doboru i analizy wzorców benchmarkingu. "Zeszyty Naukowe Akademii Ekonomicznej w Krakowie", nr 670, s. 91-105.
Rozwiązane cytowania
Afiliacja: Biblioteka Uczelniana Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Tarnowie, Polska
Biogram:
Wioletta Jachym jest pracownikiem Biblioteki Uczelnianej Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Tarnowie. Absolwentka kierunku informacja naukowa i bibliotekoznawstwo w zakresie dziennikarstwa z prasoznawstwem na Uniwersytecie Humanistyczno-Przyrodniczym w Kielcach oraz kierunku informatyka w Wyższej Szkole Umiejętności w Kielcach. Jej zainteresowania badawcze skupiają się wokół problematyki kreowania wizerunku biblioteki, jakości usług w bibliotekach oraz kształcenia informacyjno-komunikacyjnego użytkowników biblioteki. Opublikowała m.in.: Public Relations w Bibliotece Uczelnianej Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Tarnowie. Możliwości, przykłady, propozycje działań. W: Przestrzeń informacyjna biblioteki akademickiej – tradycja i nowoczesność. Toruń 2009, „Księga Życzeń” w Bibliotece Uczelnianej PWSZ w Tarnowie – czyli jak podnosimy jakość usług poprzez stosowanie badań ankietowych. W: Jakość usług bibliotecznych w społeczeństwie informacyjnym. Warszawa 2009.
Autor składa oświadczenie o oryginalności przesłanego tekstu, a w umowie wydawniczej przenosi na rzecz Wydawcy nieodpłatnie majątkowe prawa autorskie w zakresie jednorazowego opublikowania dzieła.
CC BY-NC-ND 4.0 Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne - Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe