Metadane biblioteczne w XXI wieku
Marek Nahotko
Afiliacja: Instytut Inlbrniacji Naukowej i Bibliotekoznawstwa, Uniwersytet Jagielloński , Polska
Abstrakt
Cyfryzacja i digitalizacja komunikacji naukowej prowadzi do rewolucyjnych zmian w działalności bibliotek. W znacznej mierze dotykają one działalności traktowanej jako typowo biblioteczna, w tym gromadzenia, opracowania zbiorów i działalności informa- cyjnej, powodując zmianę paradygmatu działalności bibliotecznej. W efekcie biblioteki stają się częścią technologii podlegającej „twórczej destrukcji", co może oznaczać, że bez gruntownych przemian zasad ich funkcjonowania zostaną zastąpione przez organizacje konkurujące z nimi i stosujące nowe technologie. Dostosowanie do zachodzących zmian powoduje daleko idące przeobrażenia zarówno bibliotek jako instytucji, jak i funkcji bibliotekarzy.
Słowa kluczowe
Rewolucja cyfrowa; OPAC; Metadane opisowe; Funkcje biblioteczne; Zadania bibliotekarzy
Bibliografia
Anderson, Chris (2004). The long tail. Wired Magazine [online], vol. 10, nr 12 [dostęp:10.03.2010]. Dostępny w World Wide Web: <http://www.wired.com/wired/archive/12.10/tail.html>.
Bojar, Bożenna (2009). Języki informacyjno-wyszukiwawcze wczoraj, dziś... czy jutro? "ZIN", nr 1, s. 3-24.
Borgman, Christine (2007). Scholarship in the digital age: information, infrastructure and Internet. Cambridge, Mass., London: MIT Press.
Brindley, Lynne (2006). Re-defining the library. "Library Hi Tech", vol. 24, no. 4, pp. 484-495.
Calhoun, Karen (2007). Being a librarian: metadata and metadata specialists in the twenty-first century. "Library Hi Tech", vol. 25, no. 2, pp. 174-187.
Campbell, Jerry (2006). Changing a cultural icon: the academic library as virtual destination. "Educase", vol. 41, no. 1, pp. 16-31.
Castelli, Donatella (2006). Digital libraries of the future - and the role of libraries. "Library Hi Tech", vol. 24, no. 4, pp. 496-503.
Castells, Manuel (2008). Społeczeństwo sieci. Warszawa: Wydaw. Nauk. PWN.
Foster, Richard; Kaplan, Sarah (2003). Twórcza destrukcja: dlaczego firmy nastawione na stopniowe ulepszanie swej działalności nie mają szansy przetrwać i jak je skutecznie przekształcać. Łódź: Galaktyka.
Gawrysiak, Piotr (2008). Cyfrowa rewolucja: rozwój cywilizacji informacyjnej. Warszawa: Wydawn. Nauk. PWN.
Gołębiewski, Łukasz (2009). E-książka: szerokopasmowa kultura. Warszawa: Biblioteka Analiz.
Landów, George (2006). Hypertext 3.0: critical theory and new media in era of globalization. Baltimore: The Johns Hopkins Univ. Press.
Lesk, Michael (2005). Understanding digital libraries. Amsterdam: Elsevier.
Lessig, Lawrence (2009). Remiks: aby sztuka i biznes rozkwitały w hybrydowej gospodarce. Warszawa: Wydaw. Akad. i Profesjonalne.
Nahotko, Marek (2008). Open Access - zagrożenia i szanse dla bibliotekarzy. Biuletyn EBIB [online], nr 6(97) [dostęp: 22.02.2010]. Dostępny w World Wide Web: <http://www.ebib.info/2008/97/a.php?nahotko>.
Nunberg, Geoffrey (2009). Google’s Book search: a disaster for scholars. The Chronicle of Higher Education [online], August 31 [dostęp: 10.03.2010]. Dostępny w World Wide Web: <http://chronicle.com/article/Google-Book-Search-A-Dis/48245/>.
Owen, John Stuart Mackenzie (2007). The scientific article in the age of digitization. Berlin: Springer Verl.
MNiSW (2007). Program rozwoju informatycznej infrastruktury nauki na lata 2007-2013 [online]. Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego [dostęp: 10.03.2010]. Dostępny w World Wide Web: <http://www.nauka.gov.pl/fileadmin/user_upload/29/41/29410/SN_2007_06_07_Program_rozwoju_infrastruktury informatycznej nauki na lata_2007_-_2013.pdf>.
Rosa, Cathy De [et al.] (2007). Sharing, privacy and trust in our networked world: a report to the OCLC membership [online]. OCLC [dostęp 10.03.2010]. Dostępnyw World Wide Web: <http://www.oclc.org/ca/fr/reports/pdfs/sharing.pdf>.
Rosa, Cathy De [et al.] (2005). Perceptions of libraries and information resources: a report to the OCLC membership [online]. OCLC [dostęp: 10.03.2010]. Dostępny w World Wide Web: <http://www.oclc.org/reports/2005perceptions.htm>.
Ross, Lyman; Sennyey, Pongracz (2008). Library is dead, long live the library! The practice of academic librarianship and the digital revolution. "Journal of Acad. Librarianship", vol. 34, no. 2, pp. 145-152.
Selwyn, Neil (2009). The digital native - myth and reality. "ASLIB Proceedings", vol. 61, no 4, s. 364-379.
Sennyey, Pongracz; Ross, Lyman; Mills, Caroline (2009). Exploring the future of academic libraries. A definitional approach. "Journal of Acad. Librarianship", vol. 35, no. 3, pp. 252-259.
Skórka, Stanisław (2009). Projektowanie architektury informacji katalogu biblioteki w oparciu o badania użytkowników: analiza przypadku [online]. Europeana [dostęp:10.03.2010]. Dostępny w World Wide Web; <http://www.europeana.pl/download/document/1261064856.pdf>.
Sompel Van de, Herbert [et al.] (2004). Rethinking scholarly communication; building the system that scholars deserve. "D-Lib Magazine" [online], vol. 10, no. 9 [dostęp:10.03.2010]. Dostępny w World Wide Web; <http://www.dlib.org/dlib/september04/vandesompel/09vandesompel.html>.
Tapscott, Don (2010). Cyfrowa dorosłość: jak pokolenie sieci zmienia nasz świat. Warszawa: Wydaw. Akadem, i Profesjonalne.
Willinsky, John (2006). The access principle: the case for Open Access to research and scholarship. Cambridge, London: The MIT Press.
Witt, Piotr (2009). Google wkracza do bibliotek francuskich [online]. Biuletyn EBIB [online], nr 9(109); [dostęp: 10.03.2010]. Dostępny w World Wide Web; .
Wojciechowski, Jacek (2006). Biblioteczna wartość naddana. Kraków: Wydaw. UJ.
Wolniewicz, Tomasz (2008). Katalogi wirtualne na przykładzie polskiej wyszukiwarki KaRo. W: Rola katalogu centralnego NUKAT w kształtowaniu społeczeństwa wiedzy w Polsce: międzynarodowa konferencja z okazji 5-lecia istnienia katalogu centralnego NUKAT, Warszawa 23-25 stycznia 2008 r. [online]; [dostęp: 10.03.2010]. Dostępny w World Wide Web: <http://www.nukat.edu.pl/kon0008/mater/54_wolniewicz.pdf>.
Afiliacja: Instytut Inlbrniacji Naukowej i Bibliotekoznawstwa, Uniwersytet Jagielloński , Polska
Biogram:
Marek Nahotko, adiunkt w Instytucie Informacji Naukowej i Bibliotekoznawstwa Uniwersytetu Jagiellońskiego, specjalizuje się w zagadnieniach metadanych dokumentów elektronicznych i wykorzystania Internetu w komunikacji naukowej i działalności informacyjnej. Jest autorem książek Komunikacja naukowa w środowisku cyfrowym (Warszawa, 2010), Naukowe czasopisma elektroniczne (Warszawa, 2007), Opis dokumentów elektronicznych. Teoretyczny model i możliwości jego aplikacji (Kraków, 2006), Metadane: sposób na uporządkowanie Internetu. (Kraków, 2004) oraz licznych aitykulów publikowanych in.in. na lamach „Przeglądu Bibliotecznego”, ,,Zagadnień Informacji Naukowej" oraz „Biuletynu EBIB”.
Autor składa oświadczenie o oryginalności przesłanego tekstu, a w umowie wydawniczej przenosi na rzecz Wydawcy nieodpłatnie majątkowe prawa autorskie w zakresie jednorazowego opublikowania dzieła.
CC BY-NC-ND 4.0 Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne - Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe