DESIGN THINKING W PROJEKTOWANIU INNO-WACYJNYCH USŁUG BIBLIOTECZNYCH
MAGDALENA WÓJCIK
https://orcid.org/0000-0001-5059-858X
Afiliacja: Instytut Studiów InformacyjnychUniwersytet Jagielloński, Polska
DOROTA RAK
https://orcid.org/0000-0001-8113-9132
Afiliacja: Instytut Studiów Informacyjnych, Uniwersytet Jagielloński, Polska
Abstrakt
Teza/cel artykułu – Celem rozważań w artykule jest dokonanie charakterystyki design thinking (DT) jako metody projektowej w kontekście jej użyteczności dla procesów tworzenia innowacyjnych usług bibliotecznych. Metoda badań – Wy-korzystano metodę analizy i krytyki piśmiennictwa oraz studium przypadku. Wyszukiwanie literatury przedmiotu przeprowadzono w bazach Scopus i Web of Science oraz – uzupełniająco – Google Scholar. Poszukiwano publikacji z lat 2014-2024 wydanych w języku polskim i angielskim związanych z wykorzystaniem DT w bibliotekach. Ponadto wykorzystano studium przy-padku z warsztatów design thinking zorganizowanych dla uczestników projektu NIAGARA. Wyniki – Przeprowadzona analiza pokazała, że problematyka wy-korzystania design thinking w procesach projektowania usług bibliotecznych była tematem często poruszanym w literaturze przedmiotu. Analiza literatury przedmiotu pokazała, że design thinking ze względu na swoją uniwersalność i integracyjny charakter może być skutecznym narzędziem tworzenia innowacji przez środowisko bibliotekarskie. Wnioski – Design thinking jest metodą projek-tową o dużym stopniu elastyczności, wykorzystywaną szeroko w wielu obsza-rach działalności komercyjnej i publicznej. Pozwala to sądzić, że mogłaby także z sukcesem znaleźć zastosowanie w procesach projektowania usług bibliotecz-nych, sprzyjając budowaniu ich innowacyjności.
Słowa kluczowe
Design thinking; Myślenie projektowe; Innowacje w bibliotece; Usługi biblioteczne; Usługi informacyjne
Bibliografia
Bech-Petersen, S. (2016). Dokk1: co-creation as a new way of working in libraries. AIB studi, vol. 56(3), 441-450.
Bitter-Rijpkema, M. E., Verjans, S., & Bruijnzeels, R. (2011). The Library School: empowering the sustainable innovation capacity of new librarians. Library Management, vol. 33(1/2), 36-49.
Boisvenue-Fox, M.; Meyer, K. (2019). Not what you expected: Implementing de-sign thinking as a leadership practice. In: Supporting entrepreneurship and in-novation. Leeds: Emerald Publishing Limited, pp. 7-20.
Boy, G. A. (2013). Orchestrating human-centered design. London: Springer.
Brown, T. (2008). Design thinking. Harvard Business Review, vol. 86(6), p. 84.
Burns, C. (2018). Human-centred design. In: eHealth Research, Theory and Develop-ment. London: Routledge, pp. 207-227.
Carlgren, L., Rauth, I., & Elmquist, M. (2016). Framing design thinking: The con-cept in idea and enactment. Creativity and innovation management, vol. 25(1), pp. 38-57.
Charosky, G., Hassi, L., Leveratto, L., Papageorgiou, K., Ramos, J., & Bragos, R. (2018). Education for innovation: engineering, management and design mul-tidisciplinary teams of students tackling complex societal problems through Design Thinking. In: 4th international conference on higher education advances (HEAD’18) Valencia: Editorial Universitat Politècnica de València, pp. 1081-1087.
Cigarini, A., Bonhoure, I., Vicens, J., & Perelló, J. (2021). Public libraries embrace citizen science: Strengths and challenges. Library & Information Science Re-search, vol. 43(2), 101090.
Clarke, R. I.; Bell, S. (2018). Transitioning from the M to the M: Integrating design thinking and philosophy into library and information science education. In: Re-envisioning the MLS: Perspectives on the future of library and information science education. Leeds: Emerald Publishing Limited, pp. 95-214.
Clarke, R. I., Amonkar, S., & Rosenblad, A. (2020). Design thinking and methods in library practice and graduate library education. Journal of Librarianship and Information Science, vol. 52(3), pp. 749-763.
Cooley, M. (2000). Human-centered design. In: Information design. Cambridge, London: The MIT Press, pp. 59-81.
Dalati, I. (2016). Znaczenie motywacji w zarządzaniu zasobami ludzkimi – przy-kład bibliotek koszalińskich. W: Zarządzanie zasobami niematerialnymi bibliotek w społeczeństwie wiedzy. Warszawa: SBP, s. 123-139.
de Jong, M. E. (2014). Service design for libraries: An introduction. In: Advances in librarianship. Emerald Group Publishing Limited, pp. 137-151.
Derfert-Wolf, L. (2023). Konkurencja na rynku usług bibliotecz-no-informacyjnych. W: Marketing w działalności bibliotecznej. Warszawa: Wy-daw. Naukowe
i Edukacyjne SBP, s. 660-686.
Dolata, M.; Schwabe, G. (2016). Design Thinking in Research Projects: Mindset and Toolset Perspective. In: Design Thinking for Innovation: Research and Prac-tice. Cham: Springer, pp. 67-83.
Dong, P., Li, Y., Zhu, Y. (2023). Knowledge Service Mode of University Libraries from the Perspective of Value Co-creation. Journal of Library and Information Science in Agriculture, vol. 35(7), 39-51.
Fosmire, M., Johnson, N. E., & Mentzer, N. (2017). Using design journals to un-cover information literacy habits of first-year students. In: 2017 IEEE Frontiers in Education Conference (FIE). IEEE, pp. 1-5.
Głowacz, A. (2021). Zwinność organizacji jako źródło przewagi konkurencyjnej w przemyśle 4.0. W: Problemy współczesnego świata i prawa. Łódź: ARCHAE-GRAPH, s. 9-24.
Gupta, V. (2024). Innovating Library Services: Co-Creation, Experimentation, and Enhanced Business Value Tool for Technological Advancements. Public Li-brary Quarterly, vol. 44, pp. 1-17.
Henkel, M., Ilhan, A., Mainka, A., & Stock, W. G. (2017). Case studies on open innovation in libraries. Proceedings of the Association for Information Science and Technology, vol. 54(1), pp. 705-706.
Hicks, Alison, Karen P. Nicholson, and Maura Seale (2022). Make me think! ex-ploring library user experience through the lens of (critical) information liter-acy. The Library Quarterly, vol. 92.2, pp. 109-128.
Hinchliffe, L. & Leon, R. (2011). Innovation as a framework for adopting Web 2.0 marketing approaches. In: Marketing Libraries in a Web 2.0 World. Berlin, New York: De Gruyter Saur, pp. 57-66.
Hussain, A. (2023). Use of artificial intelligence in the library services: prospects and challenges. Library Hi Tech News, vol. 40.2, pp. 15-17.
Igwe, K. N., & Sulyman, A. S. (2022). Smart libraries: Changing the paradigms of library services. Business Information Review, vol. 39(4), pp. 147-152.
Ingle, B. R. (2013). Design thinking for entrepreneurs and small businesses: Putting the power of design to work. Berkeley: Apress.
Islam, M. A., Agarwal, N. K., & Ikeda, M. (2015). Conceptualizing value co-creation for service innovation in academic libraries. Business Information Review, vol. 32(1), pp. 45-52.
Jádan-Guerrero, J., Miranda, S., Altamirano, Z., & Manzano, J. (2017). Design thinking paradigm in the development of an open source strategic planning framework. In: 2017 International Conference on Information Systems and Com-puter Science (INCISCOS) IEEE, pp. 347-352.
Johnson, B. T.; Tawfik, A. A. (2022). First, second, and third-order barriers to in-formation literacy and inquiry-based learning for teachers in poverty con-texts. Educational Technology Research and Development, vol. 70(4), pp. 1221-1246.
Kelley, T., Kelley, D. (2013). Creative confidence: Unleashing the creative potential within us all. New York: Crown Publishing Group.
Kożak-Siara, T. & Olak, A. (2022). Przewaga konkurencyjna współczesnego przedsiębiorstwa. Współczesne Problemy Zarządzania, nr 10.1(20), s. 67-84.
Liedtka, J., King, A., & Bennett, K. (2013). Solving problems with design thinking: Ten stories of what works. Columbia University Press.
Loh, C. E., Hamarian, E. B. M., Qi, L. L. Y., Lim, Q., & Zee, S. N. Y. (2021). Devel-oping future-ready school libraries through design thinking: a case study. IFLA journal, vol. 47(4), pp. 505-519.
Luca, E., & Narayan, B. (2016). Signage by design: A design-thinking approach to library user experience. Weave: Journal of Library User Experience, vol. 1(5), https://doi.org/10.3998/weave.12535642.0001.501
Luca, E. & Ulyannikova, Y. (2020). Towards a user-centred systematic review service: The transformative power of service design thinking. Journal of the Australian Library and Information Association, vol. 69.3, pp. 357-374.
Mathiasson, M. H., & Jochumsen, H. (2023). “The Soup We are In”–Reflections on Post-neutrality Librarianship. Public Library Quarterly, vol. 42(6), pp. 602-621.
McGrath, O.G. (2016). Making a Makerspace: Designing User Services to Serve Designing Users. In: Proceedings of the 2016 ACM SIGUCCS Annual Conference (SIGUCCS ‘16). New York: Association for Computing Machinery, pp. 95-98.
Moring, C., & Schreiber, T. (2022). ‘Organizing professionalism’-a discussion of library professionals’ roles and competences in co-creation processes. Infor-mation Research, vol. 27 no. Special issue, https://informationr.net/ir/27-SpIssue/CoLIS2022/colis2213.html
Mucz, D. & Gareau-Brennan, C. (2019). Evaluating customer experience through customer journey mapping and service blueprinting at Edmonton Public Li-brary: An exploratory study. Partnership: The Canadian Journal of Library and Information Practice and Research, vol. 14.1, https://doi.org/10.21083/partnership.v14i1.4743
Osłowska, I. (2018). Biblioteki – nowoczesne przestrzenie kultury. Przegląd Bi-blioteczny, R. 86.4, s. 554-583.
Pfotenhauer, S. M., Juhl, J., & Aarden, E. (2019). Challenging the “deficit model” of innovation: Framing policy issues under the innovation imperative. Rese-arch Policy, vol. 48(4), pp. 895-904.
Pluszyńska, A. & Laberschek, M. (2020). Marketing w organizacjach kultury: zastosowanie koncepcji marketingu mix na przykładach. W: Zarządzanie w kulturze: teoria i praktyka. Warszawa: PWN, s. 182-195.
Racheal, Ayo-Olafare F. (2020). Global trends and emerging technologies in li-braries and information science. Library Philosophy and Practice, https://core.ac.uk/download/pdf/286730139.pdf
Rak, D. (2022). Design Thinking w zarządzaniu informacją: od diagnozy potrzeb do kreacji rozwiązań. W: Diagnostyka w zarządzaniu informacją: perspektywa nauk o komunikacji społecznej i mediach w kontekście rozwoju badań interdyscypli-narnych. Kraków: BJ, s. 83-97.
Rak, D. (2023a). Design Thinking w działalności bibliotekarskiej i informacyjnej: przegląd literatury. W: 50 lat studiów informacyjno-bibliotekoznawczych na Uni-wersytecie Jagiellońskim. Kraków: BJ, s. 135-147.
Rak, D. (2023b). Information literacy in the design thinking process: a preliminary research. In: Information Experience and Information Literacy: 8th European Conference on Information Literacy, ECIL 2023, Kraków, Poland, Octo-ber 9-12, 2023: revised selected papers: part II, vol. 2, Springer, pp. 71-82, https://doi.org/10.1007/978-3-031-52998-6_6
Roper, S., Micheli, P., Love, J. H., & Vahter, P. (2016). The roles and effectiveness of design in new product development: A study of Irish manufacturers. Re-search Policy, vol. 45(1), pp. 319-329.
Silveira, M. M., & Varvakis, G. (2023). The information professional and the co-creation of value in information services: theoretical contributions. RDBCI: Revista Digital de Biblioteconomia e Ciência da Informação, vol. 20, e022026.
Vitkovska, V. (2022). Czy performans poprawi jakość usług biblioteki uczelnia-nej? Wprowadzenie do zagadnienia. Biuletyn EBIB, nr 203.2, s. 1-10.
Wei, X., & Huangfu, R. (2022). An empirical study on the improvement of design thinking ability based on virtual reality technology. In: International Conference on Blended Learning. Cham: Springer, pp. 62-73.
Woolery, E. (2019). Design Thinking Handbook. InVision.
Wójcik, M. (2018). Library User Experience, czyli o budowaniu doświadczenia użytkownika w bibliotece. Przegląd Biblioteczny, R. 86, z. 3, 392-402.
Wójcik, M. (2022). Social media aesthetics as part of academic library merchan-dising. Library Hi Tech, https://doi.org/10.1108/LHT-08-2022-0381
Wójcik, M. (2016). Ekonomia doświadczeń a usługi informacyjne. Bibliotheca No-stra, nr 2(44) 2016, s. 101-111.
Wójcik, M. (2023). Wykorzystanie techniki tworzenia person w projektowaniu usług bibliotecznych – wstęp do zagadnienia. Przegląd Biblioteczny, R. 91, z. 3, s. 319-331.
Wójcik, M. (2020). Unplugged – Co-working – Co-living – Emerging adulthood? Nowe zjawiska społeczne a biblioteki. Przegląd Biblioteczny, R. 88, z. 2, s. 172-181.
https://orcid.org/0000-0001-5059-858X
Afiliacja: Instytut Studiów InformacyjnychUniwersytet Jagielloński, Polska
Biogram:
Dr hab. Magdalena Wójcik, profesor UJ, dyrektor Instytutu Studiów Informacyj-nych Uniwersytetu Jagiellońskiego. Jej zainteresowania badawcze obejmują pro-blematykę wykorzystania najnowszych technologii informacyj-no-komunikacyjnych w usługach instytucji książki. Najważniejsze publikacje to: Rozszerzona rzeczywistość w usługach informacyjnych bibliotek (Kraków, 2018), Web 2.0 w działalności usługowej instytucji książki (Kraków, 2013), Internet of Things – potential for libraries, „Library Hi Tech” 2016, vol. 34, issue 2, pp. 404-420, Holo-grams in libraries – the potential for education, promotion and services, „Library Hi Tech” 2018, vol. 36, issue 1, pp. 18-28, Wearable computing in libraries – applications that meet the needs of users and librarians, Library Hi Tech, vol. 37, Issue 4, pp. 735-751, Augmented Reality in Education, Scope of Use and Potential. In: Encyclopedia of Education and Information Technologies. Cham: Springer, 2020.
https://orcid.org/0000-0001-8113-9132
Afiliacja: Instytut Studiów Informacyjnych, Uniwersytet Jagielloński, Polska
Biogram:
Dr Dorota Rak jest adiunktem w Instytucie Studiów Informacyjnych Uniwersy-tetu Jagiellońskiego w Krakowie. Jej zainteresowania badawcze obejmują proce-sy współtworzenia innowacji w bibliotekach, metody i techniki kokreacyjne w organizacjach, kompetencje informacyjne i cyfrowe, a także marketing i komu-nikację. Jest certyfikowaną moderatorką procesów Design Thinking, autorką lub współautorką licznych publikacji naukowych, a także członkinią zespołów w międzynarodowych i krajowych projektach badawczych.
Autor składa oświadczenie o oryginalności przesłanego tekstu, a w umowie wydawniczej przenosi na rzecz Wydawcy nieodpłatnie majątkowe prawa autorskie w zakresie jednorazowego opublikowania dzieła.
CC BY-NC-ND 4.0 Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne - Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe
