Wdrażanie druku 3D w bibliotekach akademickich
Sebastian D. Kotuła
https://orcid.org/0000-0002-5195-7289
Afiliacja: Instytut Nauk o Kulturze Uniwersytet Marii-Curie Skłodowskiej w Lublinie, Polska
Abstrakt
Teza/cel artykułu – w artykule udzielono odpowiedzi na dwa pytania. Jak wdrażać druk 3D w działalności biblioteki akademickiej oraz jaki jest stan wdrożenia druku 3D w bibliotekach akademickich uczelni publicznych w Polsce na początku 2023 r.? Metody badań – aby odpowiedzieć na pytanie pierwsze, analizie poddano źródła literaturowe w języku angielskim omawiające wdrażanie druku 3D w bibliotekach akademickich, zaś udzielenie odpowiedzi na pytanie drugie wymagało przeprowadzenia badań internetowych, ankietowych i telefonicznych. Wyniki – daje się wyróżnić sześć etapów wymaganych do sprawnego włączenia 3DP do zestawu usług świadczonych przez biblioteki akademickie. Najpierw biblioteka musi przekonać się do oferowania usługi w zakresie 3DP; następnie musi ustalić grupę docelową, której zaoferuje 3DP; w kolejnym kroku należy wybrać właściwy do obsługi tej grupy klientów sprzęt i zorganizować miejsce do pracy ze sprzętem; w czwartym kroku należy opracować regulamin oraz workflow; prowadzenie stałej akcji promującej jest następną niezbędną czynnością; wreszcie konieczne jest sprawdzanie wykorzystania nowej usługi. W Polsce druk 3D prak- tycznie w ogóle nie jest dostępny w bibliotekach akademickich uczelni publicz- nych. Tylko jedna biblioteka główna oferuje jedną drukarkę 3D wszystkim zain- teresowanym klientom, zaś żadna z bibliotek nie planuje w przyszłości zakupu takich drukarek. Wnioski – W Polsce biblioteki nie widzą potrzeby oferowania usług w zakresie druku 3D, co oznacza, iż należy technologię 3DP szerzej promo- wać. Biblioteka akademicka chcąca wdrożyć usługę druku 3D może posiłkować się niniejszymi ustaleniami, dzięki czemu zadanie to wykona efektywniej.
Bibliografia
Aagaard, P., Kolitsky, M. A. (2013). 3-D Printing, Copyright, and Fair Use: What Should We Know? Proceedings of the Charleston Library Conference. http://dx.doi.org/10.5703/1288284315309
Chaddha, K., Kanjilal, U. (2022). Transforming Academic Libraries into Informa- tion Commons. A Proposed Model. Evidence Based Library and Information Prac- tice, 17(1), 4-37. https://doi.org/10.18438/eblip30004
Chin, Y. M. (2012). U. Nevada library Offers 3D Printing Across the Board. Libra- ry Journal, August 7. http://lj.libraryjournal.com/2012/08/academic-libraries/u-nevada-library-offers-3d-printing-across-the-board
Ford, S., Minshall, T. (2019). Invited Review Article: Where and how 3D printing is used in teaching and education. Additive manufacturing, 25, 131-150. https:// doi.org/10.1016/j.addma.2018.10.028
Gonzalez, S. R., Bennett, D. B. (2014). Planning and Implementing a 3D Printing Service in an Academic Library. Issue in Science and Technology Librarianship, Fall, 78(7). http://www.istl.org/14-fall/refereed3.html
Groenendyk, M., Gallant, R. (2013). 3D printing and scanning at the Dalhousie University Libraries. A pilot project. Library Hi Tech, 31(1), 34-41. https://doi. org/10.1108/07378831311303912
Letnikova, G., Xu, N. (2017). Academic library innovation through 3D printing services. Library Management, 38(4-5), 208-218. https://doi.org/10.1108/LM-12-2016-0094
Litsey, R., Allen, C., Cassidy, R., DeVet, K. E. (2020). Shaping new ideas: A case study on a library developed 3D model service for university instruction. Journal of Access Services, 17(3), 119-129. https://doi.org/10.1080/15367967.2020.1741375
Mahida, S., Patel, N. (2015). Implementing 3D Printer in Academic Library. https://www.academia.edu/38124077/Implementing_3D_Printer_in_Academic_Library
Moorefield-Lang, H. M. (2014). Makers in the library: case studies of 3D printers and makerspaces in library settings. Library Hi Tech, 32(4), 583-593. https://doi.org/10.1108/LHT-06-2014-0056
Nagle, S. B. (2021). Maker Services in Academic Libraries. A Review of Case Studies. New Review of Academic Librarianship, 27(2), 184-200. https://doi.org/10.1080/13614533.2020.1749093
Pryor, S. (2014). Implementing a 3D Printing Service in an Academic Library. Journal of Library Administration, 554(1), 1-10. https://doi.org/10.1080/01930826.2014.893110
Scalfani, V. F., Sahib, J. (2013). A Model for Managing 3D Printing Services in Academic Libraries. Issues in Science and Technology Librarianship, Spring no 72.
https://journals.library.ualberta.ca/istl/index.php/istl/article/view/1571/1482
Uzwyshyn, R. J. (2018). Academic libraries and technology: An environmental scan towards future possibility. In: G. J. Holbrok (Ed.), Academic and Digital
Libraries: Emerging Directions and Trends (pp. 63-86). Nova Publishers.
Van der Ven, G. (2016). Developing and Implementing 3D Printing Services in an Academic Library. https://ourspace.uregina.ca/handle/10294/6762
Walker, V. (2017). Implementing a 3D printing service in a biomedical library.
Journal of the Medical Library Association, 105(1), 55-60. https://doi.org/10.5195/jmla.2017.107
Wojciechowska, M., Orzoł, M. (2021). Przestrzenie kreatywne w bibliotekach w świetle najnowszych koncepcji badawczych (przykład makerspace), Toruńskie Studia Bibliologiczne, 14(1), 9-33. https://doi.org/10.12775/TSB.2021.001
Wykaz uczelni publicznych nadzorowanych przez Ministra właściwego ds. szkolnictwa wyższego - publiczne uczelnie akademickie. Retrieved July 30, 2023, from https://www.gov.pl/web/edukacja-i-nauka/wykaz-uczelni-publicznych-nadzoro-wanych-przez-ministra-wlasciwego-ds-szkolnictwa-wyzszego-publiczne-uczelnie-akademickie
https://orcid.org/0000-0002-5195-7289
Afiliacja: Instytut Nauk o Kulturze Uniwersytet Marii-Curie Skłodowskiej w Lublinie, Polska
Biogram:
Sebastian D. Kotuła, dr, adiunkt w Instytucie Nauk o Kulturze UMCS w Lublinie. Prowadzi badania dotyczące programów telewizyjnych o książkach, technolo- gii open source, druku 3D oraz architektury informacji
Autor składa oświadczenie o oryginalności przesłanego tekstu, a w umowie wydawniczej przenosi na rzecz Wydawcy nieodpłatnie majątkowe prawa autorskie w zakresie jednorazowego opublikowania dzieła.
CC BY-NC-ND 4.0 Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne - Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe
