Teoria ugruntowana i jej wybrane zastosowania w badaniach z zakresu informacji naukowej i bibliotekoznawstwa
Zuzanna Wiorogórska
Afiliacja: Biblioteka Uniwersytecka w Warszawie, Polska
Abstrakt
Teza/cel artykułu – Celem artykułu jest przybliżenie założeń teorii ugruntowanej oraz pokazanie jej zastosowania w badaniach z dziedziny bibliotekoznawstwa i in- formatologii (informacji naukowej). Metody badań – Analizę podstawowych założeń teorii ugruntowanej oraz ich interpretacji przeprowadzono na podstawie najważniejszych publikacji A. Straussa i B. Glasera – autorów tej metody oraz K. Charmez – autorki najbardziej znanej jej modyfikacji. Zastosowania teorii ugruntowanej w badaniach z zakresu informacji naukowej i bibliotekoznawstwa śledzono na podstawie piśmiennictwa polsko-, anglo- i francuskojęzycznego zarejestrowanego w bibliograficznych i pełnotekstowych bazach czasopism, katalogach centralnych oraz cyfrowych repozytoriach. Punktem wyjścia było wyszukiwanie publikacji z lat 2000-2011, a następnie, na podstawie przeglądu ich bibliografii, wyszukiwanie wydawnictw wcześniejszych, odpowiadających celowi niniejszego artykułu. Wyniki i wnioski – Przegląd międzynarodowego piśmiennictwa, opisującego wiele przykładów zastosowania teorii ugruntowanej w INiB pokazał, że ta jakościowa metoda badawcza może być z po- wodzeniem wykorzystywana także na gruncie polskim do badania różnorodnych aspektów informacyjnych zachowań użytkowników, źródeł i usług informacyjnych.
Słowa kluczowe
Metodologia badań; Teoria ugruntowana; Bibliotekoznawstwo; Informacja naukowa
Bibliografia
Babbie, Earl (2008). The basics of social research (4th ed.). Belmont CA: Thomson/Wadsworth.
Bryant, Antony; Charmaz, Kathy (2007). The SAGE handbook of grounded theory. Los Angeles, London: SAGE.
Charmaz, Kathy (2009). Teoria ugruntowana. Praktyczny przewodnik po analizie jakościowej. Warszawa: PWN.
Cisek, Sabina (2007). Teoria ugruntowana w nauce o informacji – wybrane aspekty. W: Między przeszłością a przyszłością. Książka, biblioteka, informacja naukowa – funkcje społeczne na przestrzeni wieków. Red. M. Próchnicka i A. Korycińska-Huras. Kraków: Wydaw. Uniwersytetu Jagiellońskiego, s. 233-239.
Csíkszentmihályi, Mihaly (2005). Przepływ: psychologia optymalnego doświadczenia. Taszów: Moderator.
Gauzente, Claire (1995). La Grounded theory: une methode qualitative meconnue. Application au concept d’orientation marche. Poitiers: Institut d’administration des entreprises. Universite de Poitiers.
Glaser, Barney G.; Strauss, Anselm L. (2009). Odkrywanie teorii ugruntowanej. Strategie badania jakościowego. Kraków: Zakład Wydawniczy NOMOS.
Glaser, Barney; Strauss, Anselm L. (1967). The discovery of grounded theory strategies for qualitative research. Chicago: Aldine Pub. Co.
Glaser, Barney; Strauss, Anselm L. (2010). La découverte de la théorie ancrée: stratégies pour la recherche qualitative. Paris: Armand Colin.
Joannides, Vassili; Berland, Nicolas (2008). Grounded theory: quels usages dans les recherches en contrôle de gestion? "Qualitative Research", vol. 14 (supplement), pp.141-162.
Konecki, Krzysztof (1997). Time in the recruting search process by headhunting companies. In: Grounded theory in practice, Ed. by A. Strauss & J. Corbin (eds.). Thousand Oaks, London, New Dehli: Sage Publications, pp. 131-147.
Konecki, Krzysztof (2000). Studia z metodologii badań jakościowych. Teoria ugruntowana. Warszawa: PWN.
Mansourian, Yazdan (2006). Adoption of grounded theory in LIS research. "New Library World", vol. 107, pp. 386-402.
Pace, Steven (2004). A grounded theory of the flow experiences of Web users. "International Journal of Human-Computer Studies", vol. 60, pp. 327-363.
Pickard, Alison (2007). Research methods in information. London: Facet.
Powell, Ronald (1997). Basic research methods for librarians (3rd ed.). Greenwich Conn.: Ablex Pub. Corp.
Ratajewski, J. (1994). Wybrane problemy metodologiczne informatologii nauki (informacji naukowej). Katowice: Wydaw. Uniwersytetu Śląskiego.
Silverman, David (2008). Prowadzenie badań jakościowych. Warszawa: Wydaw. Naukowe PWN.
Star, Susan L. (1998). Grounded classification: Grounded theory and faceted classification. "Library Trends", vol. 48, pp. 218-232.
Strauss, Anselm; Corbin, Juliet (1990). Basics of qualitative research: grounded theory procedures and techniques. Newbury Park Calif.: Sage Publications.
Tan, Jin (2008). Higher Education Students’ Learning and Knowledge Sharing: a Grounded Theory Study of Blog Use. Knowledge Creation Diffusion Utilization [online]. University of Sheffield [dostęp: 21.07.2011]. [Rozprawa doktorska]. Dostępny w World Wide Web: <http://etheses.whiterose.ac.uk/92/2/Jin_Tan_Thesis_FINAL.pdf>.
Tan, Jin (2010). Grounded theory in practice: issues and discussion for new qualitative researchers. "Journal of Documentation", vol. 66, pp. 93-112.
The Sheffield iSchool [online] (2010). Information School. University of Sheffield [dostęp: 15.11.2011]. Dostępny w World Wide Web: <http://ischool.dept.shef.ac.uk/website/2010AnnualReport.pdf>.
Urquhart, Cathy; Lehmann, Hans; Myers, Michael D. (2009). Putting the „theory” back into grounded theory: guidelines for grounded theory studies in information systems. "Information Systems Journal", vol. 20, pp. 357-381.
Afiliacja: Biblioteka Uniwersytecka w Warszawie, Polska
Biogram:
Zuzanna Wiorogórska jest absolwentką Wydziału Polonistyki oraz Podyplomowych Studiów Informacji Naukowej UW. Pracuje w Od- dziale Wydawnictw Ciągłych BUW. Przygotowuje rozprawę doktorską na temat edukacji informacyjnej. Jej zainteresowania zawodowe i naukowe obejmują: edukację informacyjną, czasopisma elektroniczne, zastosowanie aplikacji Web 2.0 w bi- bliotekach, systemy zintegrowanego przeszukiwania zasobów elektronicznych. Sekretarz Komisji ds. Edukacji Informacyjnej Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich, członek Komitetu Stałego Sekcji Information Literacy IFLA, członek Information Society for Knowledge Organization (ISKO) oraz Association Internationale Francophone des Bibliothécaires et Documentalistes (AIFBD). Wybrane publikacje: LOCKSS i Portico – projekty archiwizacji bibliotecznych zasobów elektronicznych. Przegląd Biblioteczny 2010, z. 1, s. 33-44; Poland. Information Literacy State-of-the-Art Report /June 2011/ [online]. Dostępny w World Wide Web: <http://www.ifla.org/files/information-literacy/publications/il-report/ poland-2011.pdf>; Déja vu. Un point de vue polonais sur les bibliothèques universitaires françaises. Bibliothèque(s). Revue de l’Association des Bibliothécaires de France 2011, no. 59/60, p. 50-54.
Autor składa oświadczenie o oryginalności przesłanego tekstu, a w umowie wydawniczej przenosi na rzecz Wydawcy nieodpłatnie majątkowe prawa autorskie w zakresie jednorazowego opublikowania dzieła.
CC BY-NC-ND 4.0 Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne - Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe